Η σκηνοθέτις Έφη Δράκου μας μιλά για την παράσταση «Ένας καταπληκτικός καταθλιπτικός»

Η Έφη Δράκου μας έδωσε την ευκαιρία να συνομιλήσουμε και να μας εκμυστηρευθεί το πώς αποφάσισε να αναλάβει τη σκηνοθεσία του έργου “Ένας καταπληκτικός καταθλιπτικός”. Ένα έργο με τίτλο που είναι πρόκληση για να γίνει προσέγγιση ώστε υπάρξει ισορροπία ανάμεσα στο χιούμορ και τη σοβαρότητα ενός τόσο ευαίσθητου θέματος όπως η κατάθλιψη.

Μας εξηγεί τη σκηνοθετική φιλοσοφία για την παράσταση και τις ιδέες που θέλει να αναδείξει, ενώ μας μιλά και για την συνεργασία της με τον συγγραφέα Αντώνη Καλομοιράκη, για την υλοποίηση του έργου, για την ψυχολογία των χαρακτήρων, τον τρόπο που βοήθησε τους ηθοποιούς να βρουν τις συναισθηματικές αποχρώσεις των ρόλων τους αλλά και το μήνυμα που θέλει να περάσει μέσα από αυτή την παράσταση στο κοινό.

Πώς αποφασίσατε να αναλάβετε τη σκηνοθεσία του έργου “Ένας καταπληκτικός καταθλιπτικός”; Τι σας τράβηξε σε αυτό το κείμενο;
Το κείμενο το διάβασα μόλις ολοκληρώθηκε και ξετρελάθηκα.  Με τον Αντώνη είμαστε “οικογένεια”. Πιστεύω πάρα πολύ στο ταλέντο και την δημιουργικότητα του. Αυτό το έργο θεωρώ πως είναι το πιο ώριμο δημιούργημα του και σίγουρα το καλύτερο που έχω διαβάσει τα τελευταία χρόνια. Ο Αντώνης είναι ένας σπουδαίος συγγραφέας με προσωπικό και πρωτοποριακό ύφος που καθιερώνεται σιγά σιγά στη θεατρική σκηνή. Δεδομένου ότι η επαγγελματική μου δραστηριότητα είναι στο Ηράκλειο Κρήτης δεν είχε καταστεί δυνατή η συνεργασία μας, τα τελευταία χρόνια.
Το ονειρευόμασταν όμως να ξαναδουλέψουμε μαζί και όλο λέγαμε : ” Το επόμενο θα το κάνουμε παρέα” μα κάθε φορά οι υποχρεώσεις δεν το επέτρεπαν. Όταν με πήρε τηλέφωνο ανάρρωνα στο σπίτι από ασθένεια και δεν ήμουν στα κέφια μου.  Μου πρότεινε να σκηνοθετήσω εγώ την παράσταση και αμέσως μου πέρασαν όλα. Δεν σκέφτηκα ούτε στιγμή πως θα γίνει αυτό, πως θα χωρέσει στον χρόνο μου, τίποτα δεν σκέφτηκα. Και δεν το μετάνιωσα. Ήταν τόσο ωραία εμπειρία. Ένα όμορφο “ταξίδι” που δεν θα ξεχάσω ποτέ. Ένας έρωτας. Έτσι νιώθω για αυτή την παράσταση.

Το έργο έχει έναν τίτλο που προκαλεί. Πώς προσεγγίσατε την ισορροπία ανάμεσα στο χιούμορ και τη σοβαρότητα ενός τόσο ευαίσθητου θέματος όπως η κατάθλιψη;
Προσωπικά αντιμετωπίζω με ένα “στρεβλό” θα έλεγα τρόπο, οτιδήποτε με βασανίζει. Δεν είναι ότι δεν πέφτω κι εγώ στα πατώματα και ότι δεν απελπίζομαι. Χρησιμοποιώ όμως το χιούμορ, για να ξορκίσω τους φόβους και τα σκοτάδια μου. Και κάπου εκεί βρίσκω πως η απελπισία μου έχει και πλάκα. Και ξαφνικά , σαν αυτό να με ξυπνάει, σαν να με διαχωρίζει από το δυσοίωνο συναίσθημα και να με δυναμώνει.
Η κωμωδία μπορεί να προσεγγίζει οποιοδήποτε θέμα αφορά τον άνθρωπο με έναν τρόπο που λειτουργεί ψυχοθεραπευτικά. Η επιρροή της, είναι σημαντική σε κοινωνικό επίπεδο. Θεωρώ την κωμωδία σαν θεατρικό είδος, πιο δυνατή από το δράμα, στο να αφυπνίζει συνειδήσεις. Όταν γελάμε ο νους μας είναι σε εγρήγορση σε αντίθεση με την λύπη, που κατευνάζει την σκέψη και μειώνει την δύναμη μας.
Προσωπικά έχω πρότυπο τον μέγα Μολιέρο. Το κωμικό στοιχείο υπερτερεί στο έργο του, ωστόσο, παρουσιάζονται καταστάσεις που βρίσκονται στα όρια του τραγικού. Όλη η τέχνη του βασίζεται στον τρόπο με τον οποίο χειρίζεται τις επώδυνες καταστάσεις με την απαραίτητη δόση γέλιου. “Η κωμωδία μπορεί να απαλύνει και να “διορθώσει” τα πάθη των ανθρώπων.” μας λέει ο ίδιος.

Ποια είναι η σκηνοθετική σας φιλοσοφία για αυτήν την παράσταση; Υπήρχαν συγκεκριμένες ιδέες ή θεατρικά εργαλεία που θέλατε να αναδείξετε;
Η ανάγκη μου σε κάθε θεατρική δουλειά, είτε σαν ηθοποιός, είτε σαν σκηνοθέτης είναι να αναδείξω την αλήθεια του έργου με την ψυχή μου.  Όταν σκηνοθετώ λειτουργώ περισσότερο σαν βοηθός των ηθοποιών να βρουν και την δική τους αλήθεια και να την εκφράσουν με τον καλύτερο τρόπο.  Αυτό το κάνω  με πάθος! Κι αυτό είναι για μένα  το βασικό συστατικό έκφρασης της θεατρικής τέχνης. Να είσαι παθιασμένος, να υπερβαίνεις τις ανασφάλειες και τους φόβους σου και να υπάρχεις πάνω στην σκηνή με όλο το περήφανο εγώ σου. Έχοντας ένα έργο καταιγιστικό σε αλλαγές, καταστάσεις και συναισθήματα, αφέθηκα να ακολουθήσω  τον ρυθμό του και να υπογραμμίσω όλα όσα θέλει να μας πει. Κι έχοντας τόσο σπουδαίους συνεργάτες αφέθηκα στην ευτυχία να συνεργάζεσαι αρμονικά και δημιουργικά μέσα από την Τέχνη.

Πώς συνεργαστήκατε με τον συγγραφέα Αντώνη Καλομοιράκη για την υλοποίηση του έργου; Είχατε ελευθερία στις σκηνοθετικές σας επιλογές;
Το να συνεργάζομαι με τον Αντώνη δεν το βλέπω σαν δουλειά. Είναι διασκέδαση. Βόλτα στο λούνα παρκ. Υπάρχει απόλυτη ταύτιση στο σύστημα αξιών μας, στην αίσθηση του χιούμορ, στον τρόπο που βλέπουμε το θέατρο. Όχι μόνο λοιπόν δεν είχα απόλυτη ελευθερία και εμπιστοσύνη, αλλά είχα και την πολύτιμη βοήθεια του σε όλα. Έχει ένα τρόπο να κατευνάζει τα άγχη μου και να αποτρέπει την οποιαδήποτε κρίση με μια ψυχραιμία που με ηρεμεί και με εμπνέει. Μόνο να σταματήσει τις φάρσες που με κοψοχολιάζουν συνέχεια και τσιρίζω.

Η παράσταση παίζεται κάθε Τρίτη. Πιστεύετε ότι η σταθερότητα της εβδομαδιαίας παρουσίας θα επηρεάσει τη δυναμική του έργου και την αντίδραση του κοινού;
Πιστεύω με όλη μου την καρδιά και τον νου στην δυναμική του έργου και απλά περιμένω να δω  την αντίδραση και την αποδοχή του κόσμου. Ξέρω πως σε λίγο καιρό από τώρα, η παράσταση θα έχει διακριθεί από το θεατρόφιλο κοινό και θα έχει μια σπουδαία πορεία!

Η ψυχολογία των χαρακτήρων είναι κεντρική στο έργο. Πώς βοηθήσατε τους ηθοποιούς να βρουν τις συναισθηματικές αποχρώσεις των ρόλων τους;
Τους έκανα μπούλιγκ. Όταν ερμήνευαν τον ρόλο τους, τους διέκοπτα, ρωτώντας τους : “Έτσι θα παίξετε;”. Όταν τέλειωνε μια σκηνή φώναζα: “Φέρτε τώρα τους ηθοποιούς να παίξουν”. Αν δεν έπιαναν αυτά, τους έβριζα και τους χτυπούσα. Εντάξει αστειεύομαι. Έχω άλλωστε, ήδη απαντήσει στο πως δούλεψα με τα παιδιά. Δεν χρειάστηκε να κάνω κόπο. Είναι καταπληκτικοί όλοι τους. Είμαι πολύ τυχερή που είχα συνεργάτες τέτοιους ηθοποιούς, τόσο ταλαντούχους. Εγώ καθόμουν και τους χάζευα, γελούσα κι έκλαιγα και τους καμάρωνα! Και κάπως έτσι γράφτηκε το όνομα μου κάτω από την σκηνοθεσία.

Ποιο είναι το πιο σημαντικό μήνυμα που θέλετε να περάσετε μέσα από αυτή την παράσταση στο κοινό;
Εμάς η ανάγκη μας είναι  να μοιραστούμε, να επικοινωνήσουμε τους δικούς μας προβληματισμούς και να προσφέρουμε χαρά. Αυτό που θέλουμε, είναι να νιώσει ο κόσμος πως το να πάει στο  θέατρο  είναι ίσως η ωραιότερη εμπειρία και μορφή ψυχαγωγίας από όλες. Κι αλήθεια, σε αυτήν την παράσταση, αυτό που εισπράττουμε  από τα λόγια του κόσμου, είναι η καλύτερη ανταμοιβή για μας.

 Έχοντας ασχοληθεί με αυτό το έργο, πιστεύετε ότι το θέατρο μπορεί να προσφέρει μια νέα οπτική για την ψυχική υγεία και την κατάθλιψη;
Καταρχάς η Τέχνη σε όλες τις μορφές της μπορεί να επηρεάσει τον τρόπο που βλέπουμε τα πράγματα, να ανανεώσει την αντίληψη ότι ο άνθρωπος έχει δύναμη και ομορφιά. Προσωπικά αυτό που κάνει το θέατρο στην δική μου ψυχή, είναι να μου ανοίγει έναν αλλιώτικο κόσμο που καλλιεργεί και εξελίσσει κάθε φανερή και κρυφή μου πλευρά. Έχω ζήσει τα σκοτάδια μου, έχω υπάρξει απελπισμένη. Όταν βρίσκομαι μέσα στην θλίψη, κουρνιάζω εκεί θεωρώντας πως τίποτα δεν θα αλλάξει. Έχω όμως το θέατρο που έρχεται  να μ’ αγκαλιάσει  και να με τραβήξει μακριά από αρνητικές σκέψεις και πεποιθήσεις. Γιατί στο θέατρο γινόμαστε κοινωνοί μηνυμάτων και υπέροχης έκφρασης συναισθημάτων. Δουλεύουμε για έναν καλύτερο και πιο όμορφο κόσμο. Οι σκέψεις γίνονται λιγότερο αρνητικές μέσα στην Τέχνη.
” Η Τέχνη είναι ένα ψέμα που μας βοηθά να ανακαλύψουμε την αλήθεια” Πάμπλο Πικάσο.

Τι θα λέγατε σε κάποιον που δεν έχει αποφασίσει ακόμα να δει την παράσταση; Γιατί αξίζει να την παρακολουθήσει;
Γιατί θα δει μια παράσταση που θα μείνει στην καρδιά του. Αυτό είναι η δική μας υπόσχεση.