Κάρμεν Ρουγγέρη: “Το θέατρο για τα παιδιά αποτελεί μια κατάθεση ψυχής”

Έχοντας πλούσιο υπόβαθρο τόσο στη μουσική όσο και στην υποκριτική αλλά και στη συγγραφή βιβλίων για παιδιά, η Κάρμεν Ρουγγέρη αποτελεί ένα όνομα που δύσκολα κάποιος δεν το γνωρίζει.

Η ίδια έχει κερδίσει το παιδικό κοινό δείχνοντας πλήρη αφοσίωση και αγάπη στα έργα της, και κατ’ επέκταση στους μικρούς θεατές, που μέσω των πλούσιων οπτικοακουστικών ερεθισμάτων “αγκαλιάζουν” αυτό που βλέπουν και γίνονται κομμάτι του. Μιλώντας στον Χτύπο, αναφέρει πως θέλει τα παιδιά να γνωρίσουν το κλασικό ρεπερτόριο, που αποτελεί σύμφωνα με την ίδια την καλύτερη βάση για να ξεκινήσει κανείς. Μεταξύ άλλων, σημειώνει πως η πορεία της ξεκίνησε τυχαία, καθώς η ίδια η ζωή την οδήγησε να ασχοληθεί με τα παιδιά και να τους δίνει υλικό που λειτουργεί ως τροφή για σκέψη. Επίσης, τονίζει πως ένα παιδί πρέπει να φεύγει γεμάτο εμπειρίες από μια θεατρική παράσταση, έχοντας καταδυθεί σε έναν μαγικό κόσμο γνώσης που θα του προσφέρει εφόδια.

Τη φετινή χειμερινή σεζόν, η Παιδική Σκηνή της Κάρμεν Ρουγγέρη παρουσίασε το “Μαγικό Κλειδί”, βασισμένο στο παραμύθι της Πηνελόπης Δέλτα “Η καρδιά της βασιλοπούλας”. Τώρα, οι ηθοποιοί της σκηνής ετοιμάζουν τις βαλίτσες τους για να πραγματοποιήσουν την καλοκαιρινή περιοδεία του “Μαγικού Κλειδιού”, καλώντας τα παιδιά να τους συνοδεύσουν σε αυτό το πολύχρωμο ταξίδι.

Δεδομένου ότι έχετε πολυετή εμπειρία στο παιδικό θέατρο, τι είναι αυτό που σας έκανε να ασχοληθείτε με τα παιδιά;

Ξεκίνησα να ενδιαφέρομαι γι’ αυτό το κομμάτι από τότε που έκανα τα δικά μου παιδιά. Αποφάσισα τότε να δημιουργήσω μια παιδική θεατρική ομάδα, τους “Ρακοσυλλέκτες”, χωρίς να γνωρίζω ότι έχω αυτό το στοιχείο μέσα μου. Εν τέλει, μαζεύτηκαν τριάντα παιδιά, κι έτσι αναγκάστηκα να γίνω συγγραφέας για τριάντα πρωταγωνιστές (γέλια). Με βοήθησαν σίγουρα οι σπουδές μου στη μουσική, κι έτσι με μεράκι φτιάξαμε μια ομάδα εξοπλισμένη με κοστούμια, σκηνικά, τα πάντα έτσι όπως τα θέλαμε. Οι “Ρακοσυλλέκτες” έγιναν τόσο γνωστοί, που μου προτάθηκε από το Εθνικό Θέατρο να δημιουργήσω την Παιδική Σκηνή, ενώ έπειτα ίδρυσα και την Παιδική Σκηνή της Εθνικής Λυρικής Σκηνής.

Τι χρειάζεται για να γράψει κανείς ένα παιδικό βιβλίο;

Αναμφίβολα χρειάζεται αρχικά να ενδιαφέρει τα παιδιά το θέμα του βιβλίου και η πλοκή της ιστορίας. Επίσης, είναι σημαντικό το βιβλίο να συνοδεύεται από CD αφήγησης, που θα συμπεριλαμβάνει και τα μουσικά μέλη. Πρέπει να “σκύψεις” πάνω από αυτό, να καταλάβεις τι θα μπορούσε να τραβήξει το ενδιαφέρον των παιδιών, να μπεις στον ψυχισμό τους. Προσωπικά μεγάλη βοήθεια αποτέλεσε το ένστικτό μου, δουλεύοντας με παιδιά, να γράψω παιδικά βιβλία.

Προτιμάτε θέατρο ή τηλεόραση και γιατί;

Η αλήθεια είναι πως όλοι οι ηθοποιοί προτιμάμε το θέατρο. Την τηλεόραση θα τη διαλέξει κανείς γιατί πρόκειται για ένα μέσο που θα δώσει ένα καλό κασέ κι έναν καλύτερο μισθό, παρόλα αυτά το θέατρο προσφέρει μια ζωντάνια, καθώς είναι πολύ όμορφο να έχεις άμεση επαφή με τον κόσμο. Αντίθετα, στην τηλεόραση ναι μεν σε βλέπουν αλλά εσύ δεν τους βλέπεις.

Φέτος καταπιαστήκατε με τη σκηνοθεσία και το σενάριο της παράστασης “Το μαγικό κλειδί”, ένα έργο που έχετε παρουσιάσει πολλές φορές και έχει αγαπηθεί ιδιαίτερα από τα παιδιά. Ποια είναι η εμπειρία σας από τις φετινές παραστάσεις;

Είμαστε από τους τυχερούς, γιατί η δουλειά που κάνουμε έχει κερδίσει τον σεβασμό του κοινού, ιδίως των παιδιών. Ξέρετε, αυτό αποτελεί αλισβερίσι, δηλαδή εμείς πρώτοι ως συντελεστές της παράστασης σεβόμαστε πάρα πολύ τους μικρούς θεατές και αυτοί μας τιμάνε με τη σειρά τους. Τα χρόνια που δουλεύω δεν έχω πάρει καμία επιχορήγηση, αγωνιζόμαστε μόνοι μας να κάνουμε το καλύτερο που μπορούμε. Αντλούμε θέματα από τη λογοτεχνία, τη μυθολογία και την όπερα, με ενδιαφέρει ως Κάρμεν να είναι γεμάτο “θησαυρούς” το έργο, να δίνει τροφή για σκέψη. Θεωρώ πως τα παιδιά πρέπει να έχουν ως σημείο εκκίνησης του τίτλους του κλασικού ρεπερτορίου. Πάμε πολύ καλά και οι μικροί θεατές μας είναι χαρούμενοι. Ας πούμε, στο “μαγικό κλειδί” οι μουσικές προέρχονται από την Κάτω Ιταλία και είναι πολύ προσεγμένες, όπως εξάλλου είναι και τα σκηνικά, τα κοστούμια, όλα. Όταν περιοδεύουμε το καλοκαίρι, όπως θα πράξουμε και τώρα, δεν κάνουμε καμία έκπτωση στην ποιότητα του θεατρικού έργου που παρουσιάζουμε. Έχουμε το μεγαλύτερο καμιόνι με σκηνικά. Θέλουμε να μαγευτούν τα παιδιά έτσι ώστε να αγαπήσουν το θέατρο, που αποτελεί και πηγή γνώσης.

Ποια η σημαντικότερη διαφορά παιδικού και “ενήλικου” θεάτρου;

Προτιμώ να μη χρησιμοποιώ τη φράση “παιδικό θέατρο”, αλλά “θέατρο για παιδιά”. Τα παιδιά είναι αυτό που λέμε οι υψηλότεροι θεατές, γιατί έχουν αγνές ψυχές, είναι στην ουσία άγραφα τετράδια που καλούμαστε εμείς μέσω των παραστάσεων να τα γεμίσουμε. Γι’ αυτό και είναι πολύ προσεκτικά δοσμένα τα έργα μας. Στο θέατρο για παιδιά, οι ηθοποιοί πρέπει να παίζουν σαν να παίζουν για “μεγάλους”, με μία σημαντική διαφορά: πρέπει να παίζουν λίγο καλύτερα. Αυτό έχω και ως σημαία της ομάδας μου, με βάση αυτό πορευόμαστε. Δεν πρέπει να το κάνει κάποιος διεκπεραιωτικά, πρέπει αντιθέτως να είναι έτοιμος για κατάθεση ψυχής, αλλιώς δεν πρόκειται να κερδίσεις το παιδικό κοινό. Το ζήτημα είναι το παιδί να φύγει “πλούσιο” από το θέατρο, έχοντας αφομοιώσει μηνύματα. Στις μέρες μας τα παιδιά είναι με ένα κινητό στο χέρι, ωστόσο το θέατρο έχει τη δύναμη να κερδίσει την προσοχή τους εάν τα σέβεται. Αυτό θα γίνει μεταξύ άλλων και μέσα από τα ακούσματα στην παράσταση, τις μελωδίες και τα χρώματα, έτσι ώστε να τους κινήσεις το ενδιαφέρον. Και φυσικά, μέσω της υπόθεσης του έργου. Στόχος της ομάδας μας είναι τα παιδιά να γνωρίζουν έναν/μία συγγραφέα κάθε χρόνο. Του χρόνου, ας πούμε, θέλουμε να ασχοληθούμε με τον “Μαγικό Αυλό” του Μότσαρτ.

Ποιες είναι οι προκλήσεις που έχετε συναντήσει στον χώρο του θεάτρου;

Το πιο δύσκολο κομμάτι, αυτό στο οποίο αναφέρθηκα και πριν, είναι να κεντρίσεις την προσοχή του παιδιού. Εμείς πλέον με την πείρα μας, όταν ετοιμάζουμε μια παράσταση, τη βλέπουμε μέσα από τα μάτια των παιδιών. Δεν παραδίδω καμία παράσταση αν δεν είμαι απολύτως βέβαιη ότι θα τους κερδίσει. Είναι όλες οι παραστάσεις μας φτιαγμένες με σεβασμό προς το κοινό.

Είχατε πρότυπα στη ζωή σας;

Πρότυπα όχι, δεν είχα. Εκτός ίσως από τα κείμενα της γραμματείας από την αρχαία Ελλάδα, που μιλούν για το πώς πρέπει να πορευτεί κανείς στη ζωή του. Ανθρώπους όμως δεν είχα ως πρότυπα. Όλα τυχαία έγιναν, δεν το επεδίωξα, ούτε το περίμενα ποτέ. Ό,τι έκανα όμως το έβλεπα με σοβαρότητα και αγάπη. Ακόμα και όταν έκανα baby sitting δηλαδή κάποτε για να ζήσω, το αγαπούσα πολύ, διαφορετικά δεν βγαίνει.

Ποια είναι τα άμεσα σχέδιά σας;

Εκτός από τον “Μαγικό Αυλό” του Μότσαρτ που ετοιμάζουμε για την επόμενη σεζόν, έχουμε στο μυαλό μας ότι πάντα τις παραστάσεις τις διαλέγουν τα ίδια τα παιδιά. Θα ασχοληθούμε και με την “Αργοναυτική εκστρατεία”, ενώ σκοπεύουμε να ανεβάσουμε την “Οδύσσεια” του Ομήρου στην Κρήτη, με Κρητικούς ηθοποιούς.