O‭ ‬Γιώργος Πατούλης απαντάει για όλα τα θέματα των δήμων

Σε μια ιδιαίτερα κρίσιμη χρονικά συγκυρία για την Τοπική Αυτοδιοίκηση αλλά και για τη χώρα γενικότερα ο Πρόεδρος της Κεντρικής Ένωσης Δήμων Ελλάδας‭ (‬ΚΕΔΕ‭) ‬και Δήμαρχος Αμαρουσίου,‭ ‬κ.‭ ‬Γιώργος Πατούλης μιλάει στον Χτύπο και το xtypos.gr για όλα τα ανοιχτά θέματα που απασχολούν τους δήμους.‭  ‬Ο κ.‭ ‬Πατούλης μιλάει για τις διεκδικήσεις της ΚΕΔΕ αναφορικά με τα έργα μέσα από το ΕΣΠΑ,‭ ‬την αποπληρωμή των χρεών των δήμων με πιο ευνοϊκούς όρους αλλά και για την απελευθέρωση προσλήψεων‭ ‬μόνιμου προσωπικού.‭ ‬Ο Πρόεδρος της ΚΕΔΕ υπογραμμίζει την ανάγκη διαλόγου μεταξύ όλων των πλευρών για τη διαχείριση των απορριμμάτων αφήνοντας αιχμές για την Περιφερειάρχη κα Δούρου.‭

Η αρχή της θητείας σας στην Κ.Ε.Δ.Ε.‭ ‬συνέπεσε με την ευθύνη αντιμετώπισης σημαντικών θεμάτων,‭ ‬όπως οι προβλέψεις του κρατικού προϋπολογισμού για τους δήμους,‭ ‬όπου χρειάστηκε:‭ ‬πρώτον συνεννόηση ανάμεσα στους‭ ‬αιρετούς της Αυτοδιοίκησης και δεύτερον σκληρή διαπραγμάτευση με την κυβέρνηση.‭ ‬Αισθάνεστε ότι βγήκατε,‭ ‬ως Κ.Ε.Δ.Ε.,‭ ‬νικητές από αυτή τη δοκιμασία‭;
Αισθάνομαι ότι η Αυτοδιοίκηση πλέον έχει αποκτήσει ξανά ισχυρή φωνή στα κέντρα λήψης των αποφάσεων.‭ ‬Κι αυτό προκύπτει από μια σειρά ζητήματα όπου έχει εισακουστεί η θέση της Κ.Ε.Δ.Ε.,‭ ‬κι όχι τόσο με τον Προϋπολογισμό του‭ ‬2015,‭ ‬όπου τα περιθώρια να αποσπάσουμε περισσότερα χρήματα ήταν περιορισμένα εξαιτίας της εφαρμοζόμενης οικονομικής πολιτικής.‭ ‬Ο πρώτος στόχος μας,‭ ‬ήταν να μην υπάρξουν νέες περικοπές.‭ ‬Το στόχο αυτό τον πετύχαμε.‭ ‬Ο επόμενος στόχος είναι η θετική διευθέτηση μιας σειράς ζητημάτων όπως η ουσιαστική συμμετοχή της Αυτοδιοίκησης Α‭’‬ Βαθμού στο Ε.Σ.Π.Α.,‭ ‬η αποπληρωμή των χρεών των Δήμων με ευνοϊκότερους όρους,‭ ‬κλπ.‭ ‬Και στους στόχους αυτούς θεωρώ ότι πολύ σύντομα θα καταφέρουμε να έχουμε θετικά αποτελέσματα.‭  

Κύριε Πρόεδρε στην επικαιρότητα είναι και πάλι το ζήτημα της διαχείρισης των απορριμμάτων μετά και τη θέση της κας Δούρου πως πρέπει να αλλάξει ο‭ ‬περιφερειακός σχεδιασμός στην Αττική.‭ ‬Συμφωνείτε με τις κινήσεις της‭; ‬Ποιες είναι οι θέσεις της Κ.Ε.Δ.Ε.‭ ‬για το ζήτημα αυτό‭;
Το ζήτημα των σκουπιδιών είναι διαρκώς στην επικαιρότητα,‭ ‬δεν το έφερε η κα Δούρου.‭ ‬Η κα Δούρου αυτό που έκανε ήταν να ανατρέψει τον υπάρχοντα σχεδιασμό‭ ‬,‭ ‬καλό ή κακό δεν έχει σημασία,‭ ‬χωρίς να προτείνει έναν εναλλακτικό μοντέλο διαχείρισης.‭ ‬Θεωρώ ότι το συγκεκριμένο θέμα απαιτεί ουσιαστικό διάλογο μεταξύ όλων των εμπλεκομένων πλευρών.‭ ‬Η Κ.Ε.Δ.Ε.‭ ‬σε πρόσφατο συμβούλιο της διατύπωσε τις βασικές θέσεις της πάνω στο ζήτημα,‭ ‬τονίζοντας‭ ‬:
– Ότι η Πολιτεία πρέπει να δεχθεί πως το θέμα της διαχείρισης των απορριμμάτων αφορά ‭ ‬τον α‭΄‬ βαθμό Αυτοδιοίκησης‭»‬.
– Την ανάγκη να διαμορφωθεί ένα μοντέλο διαχείρισης απορριμμάτων συνολικά για τη χώρα μας,‭ ‬με‭ ‬βάση τα ευρωπαϊκά πρότυπα,‭ ‬το οποίο θα λειτουργήσει μακροπρόθεσμα.
– Την ανάγκη πρόβλεψης ότι η διαχείριση των απορριμμάτων θα γίνει με βάση τις ιδιαιτερότητες κάθε περιοχής και αξιολογώντας τις μεθόδους που μπορεί να δεχθεί ‭ ‬κάθε περιοχή,‭ ‬κάτι που δεν έχει‭ ‬συμβεί μέχρι σήμερα.
– Η‭ ‬ Αυτοδιοίκηση είναι ενάντια στην επιβολή οποιονδήποτε προστίμων στους Δήμους.
Αποτελεί βασικό ζητούμενο από το νέο μοντέλο διαχείρισης απορριμμάτων η επίτευξη των παρακάτω στόχων:‭ ‬προστασία του περιβάλλοντος,‭ ‬το χαμηλότερο δυνατό κόστος για τους Δήμους‭ ‬,‭ ‬η ενίσχυση της ανταποδοτικότητας και της ποιότητας των υπηρεσιών προς τους πολίτες.
Σε ό,τι αφορά το σχέδιο νόμου του ΥΠΕΚΑ για την ανακύκλωση,‭ ‬η ‭ ‬ΚΕΔΕ συμμετέχει στο διάλογο.‭ ‬Είμαστε σαφέστατα υπέρ της εντατικής ανακύκλωσης,‭ ‬αρκεί να μη μας χρεώσουν τα λειτουργικά κόστη‭ ‬.‭ ‬Το Δ.Σ.‭ ‬της Κ.Ε.Δ.Ε.‭ ‬αποφάσισε επίσης ότι στο άμεσο μέλλον θα διεξαχθεί συνέδριο όπου θα κατατεθούν οι προτάσεις της Αυτοδιοίκησης πάνω στο σημαντικό αυτό θέμα που αφορά την καθημερινότητα όλων των πολιτών.‭

Αναλάβατε μια πρωτοβουλία μαζί με τον κ.‭ ‬Ψηνάκη,‭ ‬για να επιστραφούν τα γλυπτά του Παρθενώνα στην Ελλάδα.‭ ‬Ποιες ενέργειες θα κάνετε προς αυτήν την κατεύθυνση‭;
Στόχος μας είναι να βάλουμε κι εμείς ένα λιθαράκι στη μεγάλη εθνική προσπάθεια που γίνεται εδώ και πολλά‭ ‬χρόνια,‭ ‬να επιστρέψουν στον τόπο τους τα Μάρμαρα του Παρθενώνα.‭  ‬Στόχος είναι η ενίσχυση της εθνικής προσπάθειας και η αξιοποίηση των σχέσεων που έχουμε ως Αυτοδιοίκηση με τους Δήμους της Ευρώπης,‭ ‬ώστε να αυξήσουμε τη διεθνή πίεση.

Μας έχουν επισημάνει αρκετοί Δήμαρχοι πως υπάρχουν θέματα που παρεμποδίζουν την ομαλή λειτουργία των δήμων και την καθημερινότητα των πολιτών.‭ ‬Και σας αναφέρω ενδεικτικά το θέμα του πλαφόν στα καύσιμα.‭ ‬Πως θα αντιμετωπίσει η ΚΕΔΕ αυτά τα ζητήματα‭;
Με δύο τρόπους αντιμετωπίζονται αυτά τα ζητήματα.‭ ‬Πρώτον,‭ ‬με καλύτερο προγραμματισμό των δημοτικών υπηρεσιών του κάθε Δήμου και δεύτερον,‭ ‬με αλλαγή του θεσμικού πλαισίου που ορίζει τις διαδικασίες ελέγχου.‭
 
Οι δήμοι μπορούν να κάνουν μόνο προσλήψεις εποχικού προσωπικού και αυτές με…‭ ‬μέτρο.‭ ‬Θα διεκδικήσετε πρόσληψη μόνιμου προσωπικού‭;
Οι προσλήψεις μόνιμου προσωπικού‭ ‬,‭ ‬κυρίως στις υπηρεσίες ανταποδοτικού χαρακτήρα,‭ ‬αποτελούν ζήτημα πρώτης προτεραιότητας για μας.‭ ‬Αντιλαμβανόμαστε τους περιορισμούς που βάζει η εφαρμογή του Μεσοπρόθεσμου Προγράμματος,‭ ‬αλλά αυτό έχει ημερομηνία λήξης.‭ ‬Η διαφημισμένη έξοδος της Ελλάδος από το μνημόνιο θα πρέπει να σημάνει και το τέλος σε αυτού του είδους τις απαγορεύσεις,‭ ‬λαμβάνοντας φυσικά υπόψη την ανάγκη να μην υπάρξει επανάληψη των φαινομένων του παρελθόντος.‭ ‬Ζητούμενο και πρώτη προτεραιότητα της εκάστοτε Δημοτικής Αρχής δεν μπορεί να είναι άλλο από την προσφορά ποιοτικών υπηρεσιών στους πολίτες,‭ ‬με το χαμηλότερο δυνατόν κόστος για τους δημότες.‭

Σας είχαμε ρωτήσει στη συνέντευξη που μας παραχωρήσατε πριν την εκλογή σας στην προεδρία της ΚΕΔΕ αν θα πρέπει να ανησυχούν οι δημότες του Αμαρουσίου για τυχόν παραμέληση του Δήμου λόγω των αυξημένων υποχρεώσεων που έχει η νέα‭ ‬σας θέση.‭ ‬Τώρα που είστε πλέον πρόεδρος ποιο μήνυμα θέλετε να τους στείλετε‭;
Δεν έχει αλλάξει κάτι από την προηγούμενη συνέντευξη που σας έδωσα.‭ ‬Ο Δήμος Αμαρουσίου και τα ζητήματα της πόλης είναι πρώτα στην πολιτική μου ατζέντα.‭ ‬Το Μαρούσι είναι το‭ «‬σπίτι‭»‬ μου.

Εκκρεμεί η περαιτέρω ρύθμιση των δανειακών ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων των δήμων,‭ ‬κυρίως σε ό,τι αφορά τις οφειλές προς τράπεζες του ιδιωτικού ταμείου.‭ ‬Η Κ.Ε.Δ.Ε.‭ ‬έχει έτοιμη τη δική της πρόταση‭;
Ασφαλώς,‭ ‬η πρότασή μας είναι να περάσει το σύνολο των δανείων της Αυτοδιοίκησης στο Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων,‭ ‬η αποπληρωμή των οποίων θα γίνεται με επιτόκιο στο ύψος του‭ ‬euribor,‭ ‬σταδιακά με παρακράτηση ενός μικρού μέρους της τακτικής χρηματοδότησης των Δήμων από το Κράτος.‭  

Το σενάριο για την παραχώρηση της είσπραξης αλλά και της εκμετάλλευσης του ΕΝ.Φ.Ι.Α.‭ ‬στους δήμους έχει έρθει και πάλι στην επικαιρότητα.‭ ‬Ποια είναι η δική σας άποψη‭;
Υπάρχουν μια σειρά από θεσμοθετημένοι πόροι από διάφορες πηγές,‭ ‬που δεν αποδίδονται στην Αυτοδιοίκηση,‭ ‬αν και θα έπρεπε να αποδίδονται.‭ ‬Γιατί θα πρέπει να ταυτιστεί η Αυτοδιοίκηση με έναν φόρο που η συντριπτική πλειοψηφία των Ελλήνων θεωρεί άδικο πέρα ως πέρα‭; ‬Νομίζω ότι αυτοί που προωθούν αυτή την εξέλιξη,‭ ‬το κάνουν εκ του πονηρού.‭ ‬Θέλουν από τη μια να διατηρήσουν έναν άδικο φόρο,‭ ‬φορτώνοντάς τον στην Αυτοδιοίκηση.‭ ‬Κι από την άλλη,‭ ‬να μας περικόψουν πόρους που σήμερα μας αποδίδονται από άλλες πηγές,‭ ‬όπως π.χ.‭ ‬οι Κ.Α.Π..

«Για να επέλθει τοπική ανάπτυξη χρειάζεται αλλαγή νομοθετικού πλαισίου‭»‬

Κύριε Πατούλη μπαίνουμε στη νέα προγραμματική περίοδο που θέτει νέες προτεραιότητες και νέα χρηματοδοτικά εργαλεία μεταξύ άλλων.‭ ‬Πόσο έτοιμοι είναι οι δήμοι να κάνουν προτάσεις και να πάρουν έργα με κοινοτικά κονδύλια και τι θα κάνει η ΚΕΔΕ για να τους βοηθήσει‭;

Το νέο ΕΣΠΑ‭ ‬2014‭–‬2020‭ ‬προβάλλει ως βασική χρηματοδοτική πηγή για επενδύσεις της Τοπικής Αυτοδιοίκησης.‭ ‬Εμπεριέχει σειρά χαρακτηριστικών που το κάνουν να διαφοροποιείται από το τρέχον.‭ ‬Είναι άκρως ανταγωνιστικό και έχει πολύ δύσκολες τεχνικές,‭ ‬επιστημονικές και διοικητικές απαιτήσεις.‭  ‬Επιπλέον σχεδιάστηκε,‭ ‬για άλλη μία φορά,‭ ‬άκρως συγκεντρωτικά,‭ ‬χωρίς να γίνει μέχρι σήμερα αποδεκτή καμία πρόταση της ΚΕΔΕ.‭ ‬Όλοι καταλαβαίνουν ότι για το σύνολο των Δήμων θα υπάρξουν ανάγκες προσαρμογής.‭ ‬Για μία μεγάλη κατηγορία όμως Δήμων και κυρίως τους μικρούς,‭ ‬ορεινούς και νησιώτικους Δήμους που δεν διαθέτουν το κατάλληλο τεχνικό και επιστημονικό προσωπικό,‭ ‬υπάρχει πολύ μεγάλος κίνδυνος ουσιαστικού αποκλεισμού‭ ‬τους από το ΕΣΠΑ.‭  ‬Επίσης,‭ ‬πέραν του ΕΣΠΑ,‭ ‬μια πρόσθετη χρηματοδοτική πηγή είναι οι Κοινοτικές πρωτοβουλίες και τα προγράμματα που προκηρύσσονται κατευθείαν από τις Βρυξέλες.‭ ‬Οι Δήμοι για να εκμεταλλευθούν τις πρωτοβουλίες αυτές χρειάζονται προετοιμασία,‭ ‬ώριμες προτάσεις και επιτυχημένες διεθνείς συνεργασίες,‭ ‬κυρίως με άλλους ευρωπαϊκούς Δήμους και ερευνητικά ιδρύματα.‭
Με βάση τα παραπάνω,‭ ‬για να μπορέσει όμως η Τοπική Αυτοδιοίκηση να αξιοποιήσει το νέο ΕΣΠΑ και τις Κοινοτικές πρωτοβουλίες χρειάζεται καταρχήν‭  ‬έγκυρη και έγκαιρη πληροφόρηση.‭  ‬Για το λόγο αυτό η ΚΕΔΕ δημιούργησε στο localit.gr ειδικό αφιέρωμα με τίτλο‭ ‬«Το νέο ΕΣΠΑ και οι Δήμοι‭»‬.‭ ‬Στο αφιέρωμα αυτό θα εντάσσονται όλα τα θέματα,‭ ‬επικαιρότητας και μη,‭ ‬που απασχολούν ή θα απασχολήσουν τους Δήμους‭ ‬σχετικά με το ΕΣΠΑ.‭

Παράλληλα,‭ ‬σε πρόσφατη επίσκεψή μου στις Βρυξέλλες,‭ ‬πραγματοποίησα τις πρώτες αναγκαίες ενέργειες για την αναβάθμιση του Γραφείου της ΚΕΔΕ στις Βρυξέλλες.‭ ‬Επιπλέον,‭ ‬με πρόσφατη απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίο της ΚΕΔΕ προτείναμε μια‭ ‬σειρά από βελτιώσεις και συμπληρώσεις των διατάξεων του υπό ψήφιση Σχεδίου Νόμου για το ΕΣΠΑ‭ ‬2014‭–‬2020,‭ ‬οι οποίες‭
– θα διασφαλίζουν συγκεκριμένες κατηγορίες δράσης για τους Δήμους,‭
– θα προβλέπουν ρητά τη δυνατότητα ορισμού φορέων της Πρωτοβάθμιας Τοπικής Αυτοδιοίκησης ως Ενδιάμεσων Φορέων Διαχείρισης,‭
– θα κατοχυρώνουν τη συμμετοχή της ΚΕΔΕ και των ΠΕΔΕ στην εξειδίκευση και την παρακολούθηση της εφαρμογής των Επιχειρησιακών Προγραμμάτων του ΕΣΠΑ,‭ ‬σε εθνικό και περιφερειακό επίπεδο,
– θα διασφαλίζουν το συντονισμό του σχεδιασμού και της εφαρμογής των κατηγοριών δράσης των ΠΕΠ που έχουν ως δικαιούχους τους Δήμους και των ειδικών προγραμμάτων ολοκληρωμένης χωρικής ανάπτυξης.‭
Επίσης,‭ ‬έχουμε προτείνει να μη γίνει δεκτή η διάταξη που αφορά στην παρακράτηση του‭ ‬1%‭ ‬των ΚΑΠ ως εγγυοδοτικού λογαριασμού,‭ ‬η οποία οδηγεί στο να επιβαρύνονται όλοι οι Δήμοι με τις μη επιλέξιμες δαπάνες των έργων ενός Δήμου και να συζητηθεί εξυπαρχής με την ΚΕΔΕ.‭  ‬Όσον αφορά τη υποστήριξη των Δήμων για τη διασφάλιση της διαχειριστικής επάρκειάς τους και την ωρίμανση των έργων τους‭ ‬,‭ ‬η πρότασή μας έχει διατυπωθεί ξεκάθαρα.‭ ‬Έχουμε ζητήσει να υπάρξει στο υπό κατάρτιση νομοσχέδιο συγκεκριμένη διάταξη,‭ ‬που να προβλέπει την εκπόνηση Προγράμματος‭  ‬Ενδυνάμωσης και Υποστήριξης των Δήμων ως δικαιούχων των Επιχειρησιακών Προγραμμάτων‭ ‬του ΕΣΠΑ‭ ‬2014‭–‬2020,‭ ‬που χρηματοδοτείται από τα Προγράμματα Τεχνικής Βοήθειας και εφαρμόζεται από την ΜΟΔ και την ΕΕΤΑΑ,‭ ‬με την υπογραφή σχετικής Προγραμματικής Σύμβασης με το Υπουργείο Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας,‭ ‬το Υπουργείο Εσωτερικών και την ΚΕΔΕ.‭
Το Πρόγραμμα αυτό θα περιλαμβάνει την επιστημονική και τεχνική υποστήριξη των Περιφερειακών Αναπτυξιακών Επιτροπών,‭ ‬την ενδυνάμωση των μικρών ορεινών και νησιωτικών Δήμων,‭ ‬την οργάνωση και τον λειτουργικό εκσυγχρονισμό των Δήμων,‭ ‬τη συμβουλευτική υποστήριξη των Δήμων για τη διασφάλιση της διαχειριστικής επάρκειάς τους,‭ ‬για την ωρίμανση των έργων τους και την υλοποίηση αυτών και για την υποστήριξη της συμμετοχής των Δήμων σε εταιρικά σχήματα που αναλαμβάνουν το σχεδιασμό και‭ ‬την εφαρμογή των ειδικών προγραμμάτων.‭

Πέρα από το κυνήγι των κοινοτικών προγραμμάτων και κονδυλίων ποιες δυνατότητες υπάρχουν για την αυτοδιοίκηση ώστε να κάνει ένα βήμα παραπάνω‭; ‬Πως μπορεί να επέλθει ανάπτυξη στις τοπικές κοινωνίες χωρίς να τα περιμένουμε όλα από το κράτος ή την Ευρωπαϊκή Ένωση‭;
Είναι λάθος η προσέγγιση ότι οι Δήμοι τα περιμένουν όλα από το Κράτος,‭ ‬ιδίως τα τελευταία χρόνια που καλούμαστε με μειωμένη κατά‭ ‬60%‭ ‬την κρατική χρηματοδότηση,‭ ‬να ενισχύσουμε τις κοινωνικές δομές και υπηρεσίες μας,‭ ‬για να ανακουφίσουμε εκατοντάδες χιλιάδες πολίτες σε όλη τη χώρα και να αντιμετωπίσουμε τις συνέπειες της κρίσης και την υποχώρηση της παρουσίας της Κεντρικής Εξουσίας από αυτό που αποκαλούμε Κοινωνικό Κράτος.‭ ‬Τα χρήματα που μας δίνει το Κράτος είναι‭ ‬κλάσμα της πραγματικής μας προσφοράς,‭ ‬χρηματοδοτούν μόνον τμήμα των καθημερινών υπηρεσιών που προσφέρουμε και των αρμοδιοτήτων που μας έχει μεταβιβάσει το Κράτος,‭ ‬χωρίς τους αντίστοιχους πόρους.‭ ‬Δεν μας χαρίζουν χρήματα,‭ ‬τα δικαιούμαστε και μάλιστα,‭ ‬δικαιούμαστε περισσότερα.‭ ‬Ενώ μην ξεχνάτε ότι η Αυτοδιοίκηση είναι ο μόνος φορέας του Κράτους που τα τελευταία χρόνια προσφέρει πλεόνασμα και όχι ελλείμματα.‭ ‬Πέραν αυτών,‭ ‬υπάρχουν πολλές προτάσεις που έχουν διατυπωθεί από την Αυτοδιοίκηση,‭ ‬κι αφορούν την χρηματοδότηση των Δήμων και ευρύτερα την τοπική ανάπτυξη.‭ ‬Για να υπάρχει τοπική ανάπτυξη έχουμε πει επανειλημμένα ότι χρειάζεται ένα νέο θεσμικό πλαίσιο,‭ ‬που να προωθεί τη φορολογική αποκέντρωση,‭ ‬να δίνει στους Δήμους τη δυνατότητα να διαχειρίζονται και να εκμεταλλεύονται τα απορρίμματα που παράγουν οι τοπικές κοινωνίες.‭ ‬Χρειάζεται περαιτέρω ανάπτυξη του τομέα της κοινωνικής οικονομίας όπου οι Δήμοι μπορούν να αναλάβουν σημαντικές πρωτοβουλίες.‭ ‬Πάνω από όλα όμως χρειάζεται πολιτική βούληση κι εκσυγχρονισμός του υφιστάμενου θεσμικού πλαισίου που θα ευνοεί την ανάληψη επιχειρηματικών δράσεων και πρωτοβουλιών‭ ‬,‭ ‬σε όλα τα επίπεδα,‭ ‬από τους Ο.Τ.Α.‭ ‬Α‭’‬ Βαθμού.‭