Αξιολόγηση της φυσικής κατάστασης στο σχολείο

Η καλή φυσική κατάσταση αντανακλά τη συστηματική και κατάλληλη φυσική δραστηριότητα, η οποία μπορεί να βελτιώσει την υγεία του ατόμου, συμπεριλαμβάνοντας ένα υγιές σωματικό βάρος, μια φυσιολογική σύσταση σώματος, την καλή κατάσταση του καρδιαγγειακού συστήματος, καθώς και την επαρκή μυϊκή δύναμη και αντοχή.
Ωστόσο, πρέπει να είναι ξεκάθαρο ότι η καλή φυσική κατάσταση δεν αποτελεί ένα ξεχωριστό ή μοναδικό γνώρισμα, αλλά αντιθέτως είναι η συνισταμένη διαφόρων ικανοτήτων, κυριότερες εκ των οποίων είναι η αερόβια κατάσταση, η ταχύτητα, η δύναμη και η ευκαμψία.  Ο συνδυασμός τους είναι αυτός που καθορίζει και τη δυνατότητα των παιδιών να φέρουν εις πέρας με ασφάλεια όλων των ειδών τις σωματικές δραστηριότητες.  
Συνεπώς, η αξιολόγηση της φυσικής κατάστασης είναι πολύ σημαντική για τη διατήρηση της υγείας των παιδιών, αλλά και για τη φυσιολογική ανάπτυξή τους. Την αξιολόγηση αυτή μπορεί και πρέπει να την αναλάβει το σχολείο, ως ο χώρος όπου αφενός υπάρχει ο μεγαλύτερος αριθμός των παιδιών αφετέρου αυτά περνούν το μεγαλύτερο μέρος της ημέρας τους. Υπεύθυνοι για την αξιολόγηση αυτή είναι οι Καθηγητές Φυσικής Αγωγής (ΚΦΑ).   
Η αξιολόγηση της φυσικής κατάστασης στο πλαίσιο του σχολικού περιβάλλοντος μπορεί να πραγματοποιηθεί με συγκεκριμένα τεστ πεδίου, με δοκιμασίες δηλαδή οι οποίες δεν πραγματοποιούνται σε περιβάλλον εργαστηρίου, αλλά μπορούν να εφαρμοστούν με ασφάλεια σε εξωτερικό περιβάλλον. Σύμφωνα με το Συμβούλιο Ευρώπης προτείνονται, μεταξύ άλλων, τα εξής τεστ (Eurofit Fitness Tests):

Τεστ αντοχής
1. Tο παλίνδρομο τεστ αντοχής 20 μέτρων (για την εκτίμηση της καρδιοαναπνευστικής αντοχής)
2. Tο άλμα σε μήκος χωρίς φόρα (για την εκτίμηση της μυϊκής ισχύος)
3. O αριθμός των αναδιπλώσεων του κορμού (κοιλιακοί) σε 30 δευτερόλεπτα (για την εκτίμηση της μυϊκής αντοχής) και
4. H δίπλωση από εδραία θέση με τεντωμένα τα γόνατα (για την εκτίμηση της ευλυγισίας).
Τα συγκεκριμένα τεστ είναι αξιόπιστα, πρακτικά, δεν απαιτούν ακριβό και πολύπλοκο εξοπλισμό, και αξιολογούν δείκτες φυσικής κατάστασης ιδιαίτερα κρίσιμους για την υγεία, την ομαλή ανάπτυξη αι τη λειτουργικότητα των παιδιών.
Θα πρέπει να σημειωθεί ότι μια καλή φυσική κατάσταση μπορεί να επιτευχθεί εάν τα παιδιά «υιοθετήσουν» τη γενική σύσταση για τα 60 λεπτά καθημερινής σωματικής δραστηριότητας, τα οποία συστήνονται από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, οπότε μπορούν και μακροπρόσθεσμα να αποκτήσουν ένα υγιές μυοσκελετικό και καρδιαγγειακό σύστημα, να διατηρήσουν ένα υγιές βάρος και να υιοθετήσουν έναν υγιεινό τρόπο ζωής.
Τα προαναφερθέντα τεστ εκτίμησης φυσικής κατάστασης είναι σημαντικό να πραγματοποιούνται στα σχολεία από τους ΚΦΑ σε ετήσια βάση, έτσι ώστε να μπορούν να εξάγονται χρήσιμα συμπεράσματα για την εξέλιξη της σωματικής σύστασης και της φυσικής κατάστασης των μαθητών με την πάροδο των ετών, και παράλληλα να ενημερώνονται οι γονείς/κηδεμόνες για την εξελικτική πορεία των παιδιών τους.

Το κείμενο προέρχεται από το πρόγραμμα “Εθνική Δράση Υγείας για τη ζωή των νέων”