Κεντρικό Θέμα
Που το πάει ο Ερντογάν: Πόσο πιθανό είναι το «θερμό» επεισόδιο μέσα στο φθινόπωρο
Με σκεπτικισμό και χωρίς πανηγυρική διάθεση αντιμετωπίζει η Αθήνα την απόφαση της Άγκυρας να αποσύρει τα πολεμικά της πλοία τα οποία επιστρέφουν στις βάσεις τους.
Η τουρκική navtex για έρευνες νότια και ανατολικά του Καστελόριζου ναι μεν θα παραμείνει σε ισχύ για λίγες ώρες ακόμη, αλλά ουδείς είναι σε θέση να κάνει ασφαλείς προβλέψεις για τις κινήσεις της Άγκυρας
Ο Ταγίπ Ερντογάν άλλωστε χαρακτηρίζεται ως απρόβλεπτος κάτι το οποίο έγινε σαφές για άλλη μια φορά τις προηγούμενες ημέρες με τα παιχνίδια πολέμου που επιχείρησε να στήσει στο Αιγαίο.
Το ερώτημα που θέτουν οι περισσότεροι είναι ποιο ήταν το πραγματικό μήνυμα που ήθελε να στείλει σε φίλους και εχθρούς ο Τούρκος Πρόεδρος.
Η απάντηση δεν είναι μονοσήμαντη και σχετίζεται με τη γεωστρατηγική δυναμική που αποκτά ο χώρος της ανατολικής Μεσογείου και στον οποίο ο κ. Ερντογάν θέλει να διαδραματίσει πρωταγωνιστικό ρόλο.
Όλες του οι κινήσεις από την Αγία Σοφία έως τη Λιβύη και από το Αιγαίο και την Κύπρο έως την Συρία θέλουν να στείλουν ένα ξεκάθαρο μήνυμα για το νέο ρόλο της Τουρκίας.
Ας δούμε τα τελευταία δεδομένα προκειμένου να μπορέσουμε να βγάλουμε πιο ασφαλή συμπεράσματα στο ερώτημα που το πάει ο Ερντογάν:
- Αιγαίο και μήνυμα σε ΕΕ: Παρά τη λήξη συναγερμού στο Αιγαίο που οδηγεί σε αποκλιμάκωση της έντασης, άπαντες κατάλαβαν ότι ο κ. Ερντογάν ήθελε να στείλει το δικό του μήνυμα στην Α. Μέρκελ. Κοινό μυστικό είναι άλλωστε ότι η εκτόνωση της έντασης επετεύχθη χάρη στις μεσολαβητικές προσπάθειες της Γερμανίδας Καγκελάριου. Το ερώτημα όμως είναι εάν πρόκειται για μια προσωρινή ανάπαυλα, από τη στιγμή μάλιστα που δημοσιεύματα του τουρκικού Τύπου, αναφέρουν ότι ο κ. Ερντογάν έδωσε χρόνο στην ΕΕ, προκειμένου να προωθήσει τις δικές του θέσεις.
- Τζαμί η Αγία Σοφία: Από τη στιγμή που και Τούρκοι νομπελίστες κάνουν λόγο για λαϊκίστικη ενέργεια, γίνεται σαφές ότι ο κ. Ερντογάν ήθελε να στείλει ένα μήνυμα δυσαρέσκειας στη Δύση ότι δεν ακούνε τις θέσεις μιας ισχυρής περιφερειακής δύναμης όπως η Τουρκία Άλλοι πάλι λένε με νόημα ότι μόνο τυχαίο δεν είναι το γεγονός ότι η μετατροπή της σε τζαμί έγινε την ημέρα της επετείου της Συνθήκης της Λωζάνης. Στην ουσία δηλαδή ο κ. Ερντογάν με τον τρόπο αυτό, ήθελε να δείξει ότι η νέα Τουρκία δεν έχει πλέον κεμαλικά χαρακτηριστικά και πρέπει να αντιμετωπίζεται διαφορετικά.
- Τουρκολυβικό μνημόνιο: Η Άγκυρα κατάφερε να βάλει πόδι στη Λιβύη και να υποχρεώσει χώρες όπως η Αίγυπτος με τις οποίες είχε πάντα καλές σχέσεις να εκνευριστούν μαζί της. Η προοπτική ανάπτυξης αιγυπτιακών στρατευμάτων στο πλευρό των αντιπάλων της Τρίπολης και της Άγκυρας και η κινητικότητα για οριοθέτηση ελληνο-αιγυπτιακής ΑΟΖ υποχρεώνουν τον κ. Ερντογάν να επισπεύσει. Παρά το γεγονός ότι πρόκειται για ένα παράνομο μνημόνιο, η αλήθεια είναι ότι κατάφερε να ανακατέψει την τράπουλα και με την απειλή των όπλων να αδιαφορεί για το διεθνές δίκαιο.
«Πόλεμος νεύρων»
Τα τελευταία δεδομένα καθιστούν σαφές ότι ο «σουλτάνος» έδειξε με τον τρόπο του για το τι είναι ικανός να κάνει και με τον τρόπο αυτό, επιθυμεί να διαπραγματευτεί με τους δικούς του όρους.
Στην παρούσα φάση θέλησε να δείξει διαλλακτικός και να περάσει το μήνυμα ότι άκουσε την κ. Μέρκελ και δεν έκανε το βήμα παραπέρα.
Ζητούμενο πλέον είναι εάν θα επαναλάβει τις απειλές του κατά τη διάρκεια του φθινοπώρου και μέχρι που μπορεί να φτάσει, καθώς η αντίδραση της Αθήνας ήταν πιο ξεκάθαρη από ποτέ.
Ο κ. Ερντογάν έχει αποδείξει ότι είναι ικανός για όλα και με βάση αυτό ως δεδομένο, ουδείς μπορεί να αποκλείσει μια νέα κλιμάκωση μέσα στο φθινόπωρο, με ότι αυτό συνεπάγεται για την Ελλάδα.
Ο «πόλεμος νεύρων» στον οποίο επιδίδεται με όπλο τη στρατιωτική ισχύ έχει στόχο να τσαλακώσει το ηθικό των εχθρών που ο ίδιος κατασκεύασε για να διεκδικήσει όσο περισσότερα μπορεί.
Μεγάλη εικόνα
Για να απαντήσουμε στο ερώτημα που το πάει ο Ερντογάν, θα πρέπει να δούμε τη μεγάλη εικόνα που κρύβουν τα τελεσίγραφά του σε ένα πολύ ευρύτερο πλαίσιο και όχι τα γεγονότα αποσπασματικά.
Το εγχείρημα του Ερντογάν αποβλέπει στη διεκδίκηση εκ μέρους της Τουρκίας μιας νέας ηγεμονικής θέσης μέσω των όπλων, όπου ο ίδιος θα μπορεί να συμπεριφέρεται ως ο νέος σουλτάνος.
Η ηγεμονική αυτή θέση που ονειρεύεται ο κ. Ερντογάν, συνεπάγεται τεράστια επιρροή τόσο στον ισλαμικό κόσμο, όσο και στη Δύση, αλλά δεν λαμβάνει υπόψη της το οικονομικό πρόβλημα της Τουρκίας.
Δυστυχώς για τον κ. Ερντογάν αυτό είναι το μεγάλο πρόβλημα που δεν μπορεί να λύσει, με αποτέλεσμα η Τουρκία να βυθίζεται σε αδιέξοδο και να κινδυνεύει με κατάρρευση από τη μια στιγμή στην άλλη.