Πλειστηριασμοί: «Τσουνάμι» εξώσεων μέσα στο φθινόπωρο – Συναγερμός στους δανειολήπτες

Συναγερμός έχει σημάνει στις τάξεις των δανειοληπτών, καθώς η χώρα εισέρχεται πλέον στη μετα-covid εποχή, που επαναφέρει στο προσκήνιο τον εφιάλτη των πλειστηριασμών.

Ο αρχικός προγραμματισμός που μιλούσε για πλειστηριασμούς από την 1η Ιουνίου πάει λίγο πίσω και μετά τις διαβεβαιώσεις του αρμόδιου υπουργού Κ. Τσιάρα, αναμένεται να ξεκινήσουν μέσα στο Σεπτέμβριο.

Όπως γίνεται αντιληπτό, η αντίστροφη μέτρηση άρχισε, κάτι που σημαίνει  ότι οι δανειολήπτες θα πρέπει να προσαρμοστούν στη νέα πραγματικότητα για να μη χάσουν την περιουσία τους.

Το μπαράζ πλειστηριασμών, θα αρχίσει μόλις ανοίξουν τα δικαστήρια τον πρώτο μήνα του φθινοπώρου και στο στόχαστρο θα βρεθούν χιλιάδες ακίνητα, που θα βγουν στο σφυρί.

Κυβερνητικά στελέχη υπενθυμίζουν ότι η διαδικασία με βάση τα όσα είχε ψηφίσει η προηγούμενη κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ, θα έπρεπε να αρχίσει από την 1η Ιανουαρίου του 2019.

«Φτάσαμε στον πέμπτο μήνα του 2021 και ακόμη δεν έχουν αρχίσει», λένε με νόημα και εξηγούν ότι η κυβέρνηση έκανε ότι μπορούσε προκειμένου να προστατεύσει τους δανειολήπτες στην εποχή της πανδημίας.

Επί της ουσίας, η αναγκαστική εκτέλεση των μέτρων που αφορούν στους πλειστηριασμούς έχει «παγώσει» από το Νοέμβριο του 2020, αλλά πλέον το άνοιγμα της οικονομίας, αλλάζει το περιβάλλον.

Η ανακοπή

Η παράταση των πλειστηριασμών για τον Σεπτέμβριο, οφείλεται σε ακόμη δύο λόγους που είναι οι εξής:

1. Το συνταγματικό δικαίωμα με άσκηση ανακοπής, που παρατείνει τις διαδικασίες πλειστηριασμού κατά 45 ημέρες.
2. Τα κλειστά δικαστήρια τον Αύγουστο, που μεταθέτουν τις εξελίξεις για τον Σεπτέμβριο.

Η 16η Ιουλίου

Δικηγόροι που ασχολούνται με θέματα πλειστηριασμών, εξηγούσαν στον «Χτύπο» ότι όσοι ματαιώθηκαν  από τις 7 Νοεμβρίου του 2020 έως τις 13 Μαΐου 2021, δεν μπορούν να γίνουν πριν τις 16 Ιουλίου.

Αυτός είναι και ο λόγος για τον οποίο η κυβέρνηση δεν θέλησε να ρισκάρει μια σύγκρουση στην καρδιά του καλοκαιριού, που θα συνοδευόταν από κατηγορίες για έλλειψη κοινωνικής ευαισθησίας.

Με βάση αυτά τα δεδομένα γίνεται σαφές γιατί οι πλειστηριασμοί δεν θα ξεκινήσουν μέσα στο καλοκαίρι, κάτι που σημαίνει ότι η όλη διαδικασία θα ξεκινήσει από τις αρχές του φθινοπώρου.

Νέος πτωχευτικός

Σε κάθε περίπτωση, η αντίστροφη μέτρηση για τους πλειστηριασμούς έχει αρχίσει, γεγονός που καθιστά σαφές ότι οι δανειολήπτες θα πρέπει να είναι έτοιμοι για να μη βρεθούν μπροστά σε δυσάρεστες εκπλήξεις.

Από τις αρχές του καλοκαιριού άλλωστε θα τεθεί σε εφαρμογή και ο νέος πτωχευτικός κώδικας, που σηματοδοτεί και το τέλος της προστασίας της πρώτης κατοικίας.

Παρά το γεγονός ότι η διαβεβαίωση είναι πως στο στόχαστρο θα βρεθούν οι στρατηγικοί κακοπληρωτές – αυτοί που έχουν άλλα δεν πληρώνουν-, όλα τα ενδεχόμενα είναι ανοικτά.

Κοινό μυστικό είναι άλλωστε ότι από τη στιγμή που δεν υφίσταται καμία προστασία, κάθε δανειολήπτης που θέλει άλλα δεν μπορεί να πληρώσει, είναι πιθανό να χάσει την περιουσία του.

Τα κριτήρια

Το νέο πλαίσιο για αυτούς που μπορούν να σώσουν την περιουσία τους, την πρώτη τους κατοικία δηλαδή, είναι πολύ πιο αυστηρό, κάτι που σημαίνει ότι χιλιάδες δανειολήπτες βρίσκονται στον αέρα.

Τα κριτήρια είναι πλέον τελείως διαφορετικά και απαιτούνται προσεκτικές κινήσεις και κυρίως στρατηγική και συνδιαλλαγή με τις τράπεζες, ώστε να βρεθεί από κοινού λύση.

Με δεδομένο ότι η διαπραγμάτευση που θα γίνεται είναι προς όφελος του ισχυρού -της τράπεζας δηλαδή που έχει το πάνω χέρι-, γίνεται αντιληπτό ότι η περίοδος χάριτος για τους δανειολήπτες τελειώνει.

Οι μόνοι που μπορούν να σωθούν είναι οι λεγόμενοι ευάλωτοι, όπου τα κριτήρια είναι τα εξής:

• Εισόδημα 7.000 – 21.000 ευρώ.
• Ακίνητη περιουσία 120.000 – 180.000 ευρώ.
• Κινητή περιουσία 7.000 – 21.000 ευρώ, ανάλογα με τη σύνθεση του νοικοκυριού κ.ά.

Με δεδομένο ότι το τσουνάμι είναι προ των πυλών, το ερώτημα που τίθεται είναι τι μπορεί να κάνει ο κάθε δανειολήπτης που αδυνατεί να ανταποκριθεί στις υποχρεώσεις του, να πληρώνει δηλαδή τη δόση που θα συμφωνηθεί.

Η ανακοπή είναι χωρίς αμφιβολία μια λύση, αλλά είναι ηλίου φαεινότερο ότι δεν αρκεί από τη στιγμή που το μόνο που μπορεί να προσφέρει είναι μια μικρή καθυστέρηση στον πλειστηριασμό.

Στο.. νοίκι

Σε οριακές καταστάσεις, οι δανειολήπτες για να μη χάσουν τα σπίτια τους, μπορούν να συμφωνήσουν σε μια λύση που στην ουσία σηματοδοτεί το τέλος της πρώτης κατοικίας τους.

Η λύση αυτή είναι να συμφωνήσουν ότι θα πληρώνουν ενοίκιο στον Φορέα Απόκτησης και Επαναμίσθωσης Ακινήτων, στου οποίου τα “χέρια” θα έχει περάσει η κατοικία.

Ειδικότερα:

• Η διάρκεια της ενοικίασης θα είναι 12 έτη, αλλά ο φορέας θα μπορεί να ζητήσει την έξωση του μισθωτή εάν ο τελευταίος καθυστερήσει τρία ενοίκια και μετά την όχλησή του δεν εξοφλήσει το ληξιπρόθεσμο χρέος εντός ενός μηνός.
• Μετά το τέλος της 12ετίας, δίνεται η δυνατότητα στον μισθωτή να αγοράσει εκ νέου την κατοικία του στις τρέχουσες εμπορικές τιμές.
• Σε περίπτωση επαναγοράς, δεν θα αφαιρείται το ποσό που έχει αποπληρωθεί στο δάνειο, αλλά ούτε και τα ενοίκια που κατέβαλε κατά τη διάρκεια της 12ετίας.

Επιχειρήσεις

Η μετά -covid εποχή φέρνει στο προσκήνιο τους «λόφους» υποχρεώσεων με τους οποίους βρίσκονται αντιμέτωποι οι επαγγελματίες στο Δημόσιο, τις τράπεζες και τα ασφαλιστικά ταμεία.

Η αγορά μπορεί να υπογραμμίζει την ανάγκη για «κούρεμα» οφειλών, ένα τέτοιο σενάριο όμως έχει αποκλειστεί από το υπουργείο Οικονομικών, με αποτέλεσμα οι επαγγελματίες να τρέχουν και να μη φτάνουν.

Τα μέτρα πάντως που ελήφθησαν το προηγούμενο διάστημα προσφέρουν τη δυνατότητα στους επιχειρηματίες να πληρώσουν λιγότερα, αρκεί να είναι συνεπείς στις υποχρεώσεις τους.

• «Κούρεμα» σε Εφορία, Ασφαλιστικά Ταμεία:

Όσοι ενταχθούν στο πρόγραμμα επιδότησης παγίων δαπανών θα δουν τις υποχρεώσεις τους προς το Δημόσιο να «κουρεύονται». Κι αυτό γιατί δεν θα αποδίδονται μετρητά με την κατάθεση χρημάτων στους τραπεζικούς λογαριασμούς των δικαιούχων, αλλά  voucher, τα οποία θα μπορούν να εξαργυρώνονται για την κάλυψη φορολογικών υποχρεώσεων, μεταξύ των οποίων και ο ΦΠΑ. Οι δικαιούχοι θα λαμβάνουν «πιστωτικά σημειώματα συμψηφισμού» για τις επόμενες φορολογικές και ασφαλιστικές υποχρεώσεις. Η επιλογή για voucher αντί για μετρητά, έχει ως στόχο να διασφαλίσει ροή εσόδων προς τα κρατικά ταμεία με τον περιορισμό των δυνητικών νέων απλήρωτων φόρων και εισφορών.

• «Κούρεμα» Επιστρεπτέας:

Πρόκειται στην ουσία για ένα δώρο της τάξης του 30% έως 50% του κεφαλαίου που δανείστηκαν μέσω των κύκλων 1-2-3 της Επιστρεπτέας Προκαταβολής. Η Επιστρεπτέα 1,2 και 3 «μοίραζε» προνομιακά μεν, δάνεια δε, στις επιχειρήσεις, που  έπρεπε να επιστραφούν ολόκληρα. Ωστόσο το «κούρεμα» έχει κάποιες πολύ συγκεκριμένες προϋποθέσεις που είναι οι εξής: α) για όσες επιχειρήσεις είχαν το 2020 μείωση κύκλου εργασιών κατά 15% τουλάχιστον σε σχέση με το 2019, δεν επιστρέφεται το 30% της ενίσχυσης. β) Για όσες επιχειρήσεις είχαν το  2020 μείωση τζίρου τουλάχιστον 30%, σε σχέση με το 2019, δεν επιστρέφεται το 50%.γ) για επιχειρήσεις που έκαναν έναρξη μετά την 1η Ιανουαρίου 2018 ή άνοιξαν υποκατάστημα από την 1η Οκτωβρίου 2019 έως τις 31 Δεκεμβρίου 2020 δεν επιστρέφεται το 50%, ανεξαρτήτως κύκλου εργασιών έτους 2020.δ) επιχειρήσεις που είχαν πάνω από 20 εργαζομένους και τους διατηρούν σύμφωνα με τα προβλεπόμενα σε κάθε ΚΥΑ, δεν επιστρέφουν το 40% ανεξαρτήτως τζίρου, εκτός εάν εντάσσονται στο πιο ευνοϊκό καθεστώς του 50%.

• Επιπλέον «κούρεμα»:

Αυτοαπασχολούμενοι, επιχειρήσεις αλλά και ελεύθεροι επαγγελματίες μπορούν να κερδίσουν επιπλέον «κούρεμα» 15% στα χρήματα που θα επιστρέψουν, μετά την ενίσχυση που έλαβαν μέσω οποιουδήποτε κύκλου Επιστρεπτέας. Για να «κερδίσουν» όμως αυτό το μπόνους θα πρέπει να έχουν ως το τέλος της χρονιάς  τη δυνατότητα να για εφάπαξ καταβολή του επιστρεπτέου ποσού. Με τον τόπο αυτό ο επαγγελματίας θα έχει και ένα «bonus» 15% και θα κερδίσει συνολικά 65% (15% η επιπλέον έκπτωση λόγω εφάπαξ εξόφλησης και το 50% το οποίο έτσι και αλλιώς δεν επιστρέφει). Πρόκειται για μια αφορολόγητη ενίσχυση, κάτι που σημαίνει ότι προκύπτει ένα πρόσθετο όφελος  9% – 45% από φόρους.

• Έναντι μελλοντικών υποχρεώσεων:

Θεσπίζεται επίσης η εναλλακτική -για επιχειρήσεις με εργαζομένους που είχαν όλο το 2020 μείωση τζίρου κατά 30% τουλάχιστον και δικαιούνται έκπτωση 50% στις Επιστρεπτέες 1 έως 3. Οι επιχειρήσεις αυτές μπορούν να λάβουν το 35% του ποσού των Επιστρεπτέων 1 έως 3 που έχουν εισπράξει ως ένα πιστωτικό που μπορεί να χρησιμοποιηθεί για πληρωμή μελλοντικών φορολογικών και ασφαλιστικών οφειλών. Εφόσον, γίνει αυτή η επιλογή έως το τέλος της χρονιάς, στη συνέχεια θα πρέπει να αποπληρωθεί το 100% της Επιστρεπτέας σε δόσεις από τις 31 Ιανουαρίου του 2022.

«Γέφυρα 2»

Βασικό εργαλείο για το κούρεμα επιχειρηματικών δανείων είναι το πρόγραμμα «Γέφυρα 2», στο οποίο βρίσκεται σε εξέλιξη η διαδικασία υποβολής  αιτήσεων.

Μέσω του προγράμματος το κράτος θα επιδοτεί την εξόφληση δόσεων επιχειρηματικών δανείων και θα χορηγούνται ποσά που θα αγγίζουν ακόμη και τα 50.000 ευρώ τον μήνα για διάστημα 8 μηνών.

Το πρόγραμμα αφορά μικρές μεσαίες και ατομικές επιχειρήσεις, αλλά και επαγγελματίες επιτηδευματίες, που έχουν αποδεδειγμένα πληγεί από την πανδημία και πληρούν συγκεκριμένα οικονομικά και περιουσιακά κριτήρια.

Το πρόγραμμα απευθύνεται σε επιχειρήσεις που έχουν εξυπηρετούμενες οφειλές αλλά και σε επιχειρήσεις που αδυνατούν να αντεπεξέλθουν στις δανειακές τους υποχρεώσεις.

Η συνεισφορά του Δημοσίου στην περίπτωση των εξυπηρετούμενων δανείων διαμορφώνεται στο 90% της μηνιαίας δόσης για το 1ο τρίμηνο, στο 80% για το 2ο τρίμηνο και στο 70% για τους υπόλοιπους 2 μήνες.

Αναφορικά με τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια, η συνεισφορά του δημοσίου διαμορφώνεται στο 80% της μηνιαίας δόσης για το 1ο τρίμηνο, στο 70% για το 2ο τρίμηνο και στο 60% για τους υπόλοιπους 2 μήνες.