“Αποκέντρωση του κράτους και ισχυρή αυτοδιοίκηση για μια σύγχρονη, ευρωπαϊκή Ελλάδα”, του Κώστα Ζαχαριάδη

Ακόμα μια φορά, με το νέο εκλογικό νόμο για την τοπική αυτοδιοίκηση, η Νέα Δημοκρατία παρουσιάζει τη «βουτιά» στο παρελθόν ως εκσυγχρονισμό και καινοτομία. Με πρόφαση την κυβερνησιμότητα και την αποτελεσματικότητα, η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας ολοκληρώνει τη μεθοδευμένη και ιεραρχημένη επίθεσή της στο θεσμικό πλαίσιο της Αυτοδιοίκησης.

Η απαξίωσης της λαϊκής ψήφου και ο νεοσυγκεντρωτισμός που αποπνέει το εκλογικό σύστημα που εισηγείται η κυβέρνηση στην τοπική αυτοδιοίκηση, θα δημιουργήσει πολλαπλά προβλήματα. Απονομιμοποίηση στη συνείδηση των πολιτών των τοπικών ηγεσιών, πρόσθετες δυσκολίες για νέους ανεξάρτητους συνδυασμούς στροφή σε συγκεντρωτικά μοντέλα διοίκησης  κτλ

Ο «Κλεισθένης», τον οποίο νομοθετήσαμε ως ΣΥΡΙΖΑ, δεν είναι το τέλειο σύστημα και χρειαζόταν σημαντικές αλλαγές και προσαρμογές. Είναι, όμως, ένας νόμος που δεν άφησαν να δοκιμαστεί εξαιτίας των παρεμβάσεων του κ. Θεοδωρικάκου. Άλλο διορθώσεις και αλλαγές και άλλο κατάργηση και επιστροφή σε ένα υπερπλειοψηφικό σύστημα.

Οι κυβερνώντες έχουν την εντύπωση ότι επειδή σήμερα υπάρχει μια ευνοϊκή κατάσταση πλειοψηφιών για τη ΝΔ στους Δήμους , αυτός ο νόμος τους βολεύει. Θέλουν μια Τοπική Αυτοδιοίκηση «υπηρέτη» των πολιτικών τους επιδιώξεων και των κομματικών τους σχεδιασμών. Φοβούνται τη συσπείρωση των προοδευτικών δυνάμεων στον δεύτερο γύρο, απεχθάνονται τις συνεργασίες τη δημοκρατική διάχυση της εξουσίας και τον δημόσιο έλεγχο.

Είναι σαφές ότι ο κ. Βορίδης και στην αυτοδιοίκηση και στις άλλες αρμοδιότητες του στο Υπουργείο Εσωτερικών με εντολή του κ.Μητσοτάκη υλοποιεί αυτά που δήλωνε ως τομεάρχης εσωτερικών στην αντιπολίτευση «Πρέπει να υπάρξει στρατηγική ήττα των ιδεών της Αριστεράς για να μην ξαναβρεθεί στην εξουσία με οποιαδήποτε μορφή της. Δηλαδή ούτε στους Αυτοδιοικητικούς θεσμούς.

Μπορουν να κάνουν όσα σχέδια θέλουν και ότι υπολογισμούς νομίζουν αλλά να ξέρουν ότι ανεξαρτήτως εκλογικού συστήματος, ο ΣΥΡΙΖΑ Προοδευτική Συμμαχία θα επιδιώξει προοδευτικές πλειοψηφίες στους Δήμους και στις Περιφέρειες και θα στηρίξει πλατιά αυτοδιοικητικάπροοδευτικά σχήματα διδασκόμενος και τα λάθη του παρελθόντος , αλλά από μια νέα αντίληψη για τις Αυτοδιοικητικές εκλογές. Ο γαλάζιος αυτοδιοικητικός χάρτη του 2019 θα ανατραπεί.

Ένα ευρύ μέτωπο προοδευτικών πολιτικών δυνάμεων την επόμενη μέρα μπορούν και πρέπει να θεμελιώσουν ξανά μια δημοκρατική και αποτελεσματική τοπική αυτοδιοίκηση. Αυτόνομη, υπερασπιστή των τοπικών υποθέσεων φορέα ανάπτυξης και δημιουργίας δικτύων κοινωνικής αλληλεγγύης. Για να είμαι σαφής αναφέρομαι στους αυτοδιοικητικούς που πολιτικά πρόσκεινται στο ΚΙΝΑΛ και δεν λοξοκοιτάξουν προς την ΝΔ και στο μεγάλο κομμάτι των κεντροαριστερών προοδευτικών αυτοδιοικητικών που είναι εκτός ΚΙΝ.ΑΛ. και εκτός ΣΥΡΙΖΑ Προοδευτική Συμμαχίας και επιδιώκουν την ανασυγκρότηση του προοδευτικού αυτοδιοικητικού πόλου πάνω σε νέες βάσεις με ισότητα, δημιουργία κοινών τοπικών προγραμμάτων και αυτοτέλεια από κομματικές επιδιώξεις.

Ας δούμε όμως και κάποια άλλα παράδοξα της ελληνικής πραγματικότητας. Ενώ η συζήτηση σε όλες τις χώρες του κόσμου ξεκινά με την οριοθέτηση των αρμοδιοτήτων στην Ελλάδα πάμε ανάποδα. Τι θέλουμε να κάνουν οι Δήμοι; Τι οι Περιφέρειες; Τι το κεντρικό κράτος; Ποιες είναι οι σχέσεις μεταξύ τους; Που πήγε το περίφημο ξεκαθάρισμα των αρμοδιοτήτων με διάθεση ενίσχυσης για την αποκέντρωσή τους προς το επίπεδο του πολίτη που ανήγγειλε ο κ.Μητσοτάκης αλλά 24 μήνες μετά δεν έχει κάνει τίποτα;

Για να μπορέσει η τοπική αυτοδιοίκηση να αναλάβει τον ρόλο της είναι κρίσιμο να εκπονηθεί ένα συνολικότερο στρατηγικό πλαίσιο για την μεταρρύθμισή της που δεν θα εστιάζει μόνο στο εκλογικό σύστημα αλλά θα επιδιώκει μια πραγματική διοικητική αναδιάρθρωση, η οποία θα ενισχύσει τους ρόλους και θα αποσαφηνίσει τις σχέσεις μεταξύ κεντρικού κράτους, τοπικών δημόσιων θεσμών και τοπικής αυτοδιοίκησης, και θα οδηγήσει σε μια ουσιαστική αποκέντρωση αρμοδιοτήτων, πόρων και εξουσιών, άρα σε μια ισχυρή τοπική αυτοδιοίκηση.

Για να μπορέσουμε να προχωρήσουμε στον βασικό στόχο που θα είναι ένα πραγματικά αποτελεσματικό κράτος, μια πολύ-επίπεδη διακυβέρνηση και διαβαθμιδική συνεργασία. Οι Δήμοι και οι Περιφέρειες να έχουν τους πόρους και τις δυνατότητες, λαμβάνοντας υπόψη τα ειδικά χαρακτηριστικά κάθε περιοχής, ώστε να δημιουργούν μαζί με την τοπική κοινωνία μια αναπτυξιακή προοπτική. Η μεταρρύθμιση αυτή οφείλει να εκκινήσει από την κεντρική διοίκηση και να συμπεριλάβει την αυτοδιοίκηση Α’ και Β΄ βαθμού, με στόχο την τελική διαμόρφωση ενός νέου μοντέλου διοίκησης και αυτοδιοίκησης, με την αποκέντρωση του κράτους και την ισχυροποίηση της αυτοδιοίκησης. Αν δεν επαναπροσδιορίσουμε θεσμικά τις αρμοδιότητες και τις ευθύνες της Κεντρικής Κυβέρνησης δεν θα μπορέσουμε να πραγματοποιήσουμε μια πραγματική αποκέντρωση.

*Ο Κώστας Ζαχαριάδης είναι τομεάρχης Εσωτερικών, βουλευτής Β1 βορείου τομέα Αθηνών