Όλα στο κόκκινο: Ο χειμώνας της αβεβαιότητας & των αδιεξόδων

Τους στίχους του τραγουδιού του Σαββόπουλου «τον χειμώνα ετούτο άμα τον πηδήξαμε για άλλα δέκα χρόνια καθαρίσαμε», σιγοτραγουδάνε τα στελέχη του Μαξίμου το τελευταίο διάστημα.

Οι δυσκολίες με τις οποίες βρίσκεται αντιμέτωπη αυτό το χειμώνα η κυβέρνηση είναι χωρίς αμφιβολία πρωτόγνωρες και το παραμικρό λάθος μπορεί να τινάξει στον αέρα τις εξαιρετικά εύθραυστες ισορροπίες. Η απόφαση του πρωθυπουργού να εξαντλήσει την τετραετία κατέστησε σαφές ότι ο ίδιος και η κυβέρνησή θα αντιμετωπίζουν μεγάλες και δύσκολες προβλήματα που δεν έχει ξαναζήσει η Ελλάδα.

Το «ταμείο» ο Κ. Μητσοτάκης είναι αποφασισμένος να το κάνει την άνοιξη και στόχος του είναι να στείλει το μήνυμα ότι κατάφερε να διαχειριστεί την κρίση και να βγάλει τη χώρα στο ξέφωτο με επιτυχία.

Το στοίχημα ασφαλώς και δεν είναι εύκολο και ο δρόμος θα είναι δύσβατος από τη στιγμή που η Ευρώπη βρίσκεται αντιμέτωπη με βαθιά ενεργειακή κρίση λόγω του πολέμου στην Ουκρανία.

Η μεγάλη επίπτωση της ρωσικής εισβολής είναι η ακρίβεια, κάτι που πολύ εύκολα μπορεί να διαπιστώσει κανείς από την εκτίναξη του πληθωρισμού που έφτασε στο 12,1% και «ροκανίζει» τα εισοδήματα των πολιτών.

Το σαμποτάζ

Η λύση είναι δύσκολη, καθώς είναι εμφανής η αδυναμία της Ε.Ε. να καταλήξει σε συμφωνία για πλαφόν στο φυσικό αέριο, που θα προέρχεται από όλες τις αγορές και όχι μόνον από τη Ρωσία, όπως προτείνει η Γερμανία και υιοθετεί η Κομισιόν.

Ο μεγάλος φόβος για τον χειμώνα που έρχεται είναι ντόμινο αυξήσεων σε βασικά αγαθά, καθώς το πρόβλημα περιπλέκεται μετά και το σαμποτάζ στους αγωγούς NORD STREAM 1 και 2.

Η… τσέπη

Με δεδομένη την αδυναμία τιθάσευσης του πληθωρισμού, η κυβέρνηση θέτει ως πρώτη της προτεραιότητα το σούπερ μάρκετ, όπου τα νοικοκυριά ξοδεύουν το μεγαλύτερο μέρος του εισοδήματός τους.

Μια πρώτη διερευνητική κίνηση έγινε τις προηγούμενες ημέρες όταν ο υπουργός Ανάπτυξης Άδωνις Γεωργιάδης κάλεσε τους ιδιοκτήτες σουπερμάρκετ για να εξετάσουν την πάταξη της κερδοσκοπίας και τον περιορισμό των αυξήσεων.

Μια δεύτερη κίνηση προς την κατεύθυνση αυτή είναι οι σαρωτικοί έλεγχοι στην αγορά ως φόβητρο για να μπει φρένο στο ράλι των ανατιμήσεων που αποτελεί τη μεγάλη απειλή για το σύνολο της κοινωνίας.

Ο τρόπος που θα χειριστεί η κυβέρνηση τις μεγάλες αβεβαιότητες και τα αδιέξοδα του φετινού χειμώνα στο μέτωπο της ακρίβειας θα είναι καθοριστικός ως προς το αποτέλεσμα της κάλπης.

Η… τσέπη άλλωστε είναι το βασικό κριτήριο με το οποίο ψηφίζει κανείς και με δεδομένη την πίεση που ασκείται στο οικογενειακό εισόδημα, ουδείς αποκλείει το ενδεχόμενο ανατροπών και εκπλήξεων.

Οι δημοσκοπήσεις άλλωστε όπως αυτή της Merton Analysis καθιστούν σαφές ότι το σημαντικότερο πρόβλημα για τους πολίτες είναι η οικονομία με 31%, η ακρίβεια με 26%, η ενεργειακή κρίση με 11% και η ανεργία με 6%. Στην ουσία δηλαδή, 7 στους 10 θεωρούν ως  το βασικό πρόβλημα την οικονομία, γεγονός που επιβεβαιώνει τις δυσκολίες που καλείται να αντιμετωπίσει η μεγάλη πλειονότητα της κοινωνίας αυτό τον χειμώνα.

Απρόβλεπτος παίχτης

Το δεύτερο μεγάλο μέτωπο που καλείται να διαχειριστεί ο πρωθυπουργός είναι οι ελληνοτουρκικές σχέσεις, καθώς ο απρόβλεπτος παίχτης που ακούει στο όνομα Ταγίπ Ερντογάν έχει ξεπεράσει κάθε όριο προκλητικότητας. Η ρητορική της έντασης που ακολουθεί το τελευταίο διάστημα, ναι μεν έχει σχέση με τις εκλογές στη γειτονική χώρα, αλλά ουδείς πλέον μπορεί να αποκλείσει το ενδεχόμενο ενός θερμού επεισοδίου.

Οι δίαυλοι επικοινωνίας άλλωστε όχι μόνον σε επίπεδο ηγεσίας, αλλά και σε κατώτερο επιχειρησιακό επίπεδο έχουν κοπεί, με αποτέλεσμα οι σχέσεις μεταξύ των δύο χωρών να θυμίζουν περισσότερο σχέσεις μεταξύ εμπόλεμων.

Οι πολεμικές ιαχές και οι ευθείες απειλές εναντίον της ελληνικής κυριαρχίας και των κυριαρχικών δικαιωμάτων είναι καθημερινά στην ατζέντα της Άγκυρας, με αποτέλεσμα το αδιέξοδο να επιτείνεται.

Η ανησυχία επιτείνεται και από το γεγονός ότι καθημερινά η Άγκυρα κλιμακώνει τη ρητορική της έντασης, με απαιτήσεις που δεν έχουν προηγούμενο, όπως για παράδειγμα την αποστρατικοποίηση νησιών του Αιγαίου.

Στην παρούσα φάση η μόνη άμυνα της Αθήνας είναι επίκληση του Διεθνούς Δικαίου, η ενίσχυση των συμμαχιών της με τη Γαλλία και τις ΗΠΑ και το μήνυμα ότι «τα κυριαρχικά μας δικαιώματα είναι αδιαπραγμάτευτα». Διάλογος δεν μπορεί να γίνει από τη στιγμή που η Άγκυρα θέτει ως προϋπόθεση η Ελλάδα να αποδεχθεί την ατζέντα την οποία η ίδια επιθυμεί, ξεχνώντας ότι η Αθήνα συζητά μόνον οριοθέτηση υφαλοκρηπίδας και ΑΟΖ.

Στο ερώτημα που το πάει ο Ερντογάν, έμπειροι διπλωμάτες λένε με νόημα ότι επιθυμεί να εξαναγκάσει την Ελλάδα σε υποχωρήσεις, χωρίς ο ίδιος να χρεωθεί την αποκλειστική ευθύνη για μια ενδεχόμενη κρίση στο πεδίο.

Η αναμέτρηση

Μέσα στο κλίμα αυτό, γίνεται αντιληπτό ότι τα στελέχη του Μαξίμου δεν μπορούν να καθορίσουν ακόμη τους όρους της εκλογικής αναμέτρησης, η οποία θα γίνει τουλάχιστον μετά από έξι μήνες.

Το μόνο βέβαιο λόγω της υπόθεσης των παρακολουθήσεων είναι ότι το σενάριο της κυβερνητικής συνεργασίας με το ΠΑΣΟΚ έχει «καεί» και αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο ο πρωθυπουργός θα επιμείνει στην αυτοδυναμία.

Η αβεβαιότητα και σε αυτό το πεδίο είναι δεδομένη, από τη στιγμή που ελλοχεύει ο κίνδυνος η χώρα να οδηγηθεί ακόμη και σε τρεις εκλογικές αναμετρήσεις που θα προκαλέσουν νέα αδιέξοδα στην οικονομία.