Αλλάζει ο τρόπος υπολογισμού των συντάξεων: Ποιοι θα βγουν κερδισμένοι

Ειδικότερα σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία, από 1/1/2025 πρόκειται να τεθεί σε εφαρμογή και νέος τρόπος καθορισμού των συντάξιμων αποδοχών που θα λαμβάνονται υπόψη για την ανταποδοτική σύνταξη.

Η αλλαγή συνίσταται στο γεγονός ότι βάσει νόμου η τιμαριθμοποίηση των μισθών από το 2002 και μετά δεν θα γίνεται με το Δείκτη Τιμών Καταναλωτή, που είναι η μέθοδος που θα ισχύει ως και το 2024, αλλά θα λαμβάνεται υπόψη ένας άλλος δείκτης, που είναι ο Δείκτης Μεταβολής Μισθών για το σύνολο της οικονομίας.Ο δείκτης αυτός θα δείχνει πόση ήταν η αύξηση του μέσου μισθού για το σύνολο της οικονομίας κάθε χρόνο από το 2002 και μετά και κατά την ετήσια μεταβολή του Δείκτη Μισθών θα αναπροσαρμόζονται οι συντάξιμες αποδοχές των ασφαλισμένων που θα αποχωρούν από 1/1/2025 και μετά.

Ο Δείκτης Μισθών επρόκειτο να εφαρμοστεί από το 2021, αλλά επειδή δεν μπορούσε να τον προσδιορίσει η Στατιστική Αρχή (ΕΛ.ΣΤΑΤ.) πήρε αναβολή για να εφαρμοστεί από 1/1/2025.

Με το σημερινό σύστημα υπολογισμού των συντάξιμων αποδοχών οι ασφαλισμένοι κερδίζουν μόνον τις χρονιές που ο πληθωρισμός είναι υψηλός. Με εξαίρεση το 2022, που ο πληθωρισμός ήταν στο 9,9%, καμία από τις προηγούμενες χρονιές δεν πέρασε το 3%. Με την αλλαγή όμως που θα ισχύσει από το 2025, οι ασφαλισμένοι που θα βγουν στα έτη 2025-2028 θα πάρουν μεγαλύτερη ανταποδοτική σύνταξη, καθώς θα υπολογιστεί με μισθούς αυξημένους κατά 5% κάθε έτος.

Τονίζεται ότι η αλλαγή του 2025 θα ωφελήσει με υψηλότερη ανταποδοτική σύνταξη τους νέους συνταξιούχους. Η σχετική διάταξη περιλαμβάνεται στο άρθρο 24 του νόμου 4670/2020 (νόμος Βρούτση), που τροποποίησε το άρθρο 8 του νόμου 4387/2016 (νόμος Κατρούγκαλου). Η διάταξη προβλέπει ότι «η αναπροσαρμογή των συντάξιμων αποδοχών για το διάστημα έως και το 2024 διενεργείται κατά τη μεταβολή του μέσου ετήσιου Γενικού Δείκτη Τιμών Καταναλωτή της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής. Η προσαύξηση των συντάξιμων αποδοχών για το διάστημα από το 2025 και εφεξής διενεργείται με βάση το δείκτη μεταβολής μισθών, που υπολογίζεται από την ΕΛ.ΣΤΑΤ.

Επισημαίνεται σημαντική αύξηση, ακόμη και πάνω από το 7,75% που αντιστοιχεί σε αυτή των παλαιών συντάξεων που καταβλήθηκε από 1ης Ιανουαρίου 2023, θα έχουν χιλιάδες ασφαλισμένοι εφόσον υποβάλουν αίτηση συνταξιοδότησης εντός του έτους. Η μεγάλη άνοδος του πληθωρισμού κατά το προηγούμενο έτος έχει ως αποτέλεσμα οι συντάξιμες αποδοχές των υποψήφιων συνταξιούχων να υπολογιστούν για τα έτη από το 2002 έως το 2022 με βάση το 9,6%, γεγονός που οδηγεί σε σημαντική αύξηση της ανταποδοτικής σύνταξης. Παράλληλα, και η εθνική σύνταξη αυξάνεται κατά 7,75%. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα οι νέες συντάξεις να είναι υψηλότερες από τις παλαιές, ακόμη κι αν έλαβαν το σύνολο της αύξησης 7,75% (δεν είχαν δηλαδή προσωπική διαφορά) και έχουν τα ίδια έτη.

Οσον αφορά το 2024 οι νεότερες εκτιμήσεις για την οικονομία δείχνουν ότι φέτος η ανάπτυξη θα υπερβεί το 3,5% και ο πληθωρισμός θα κινηθεί γύρω στο 4,5%. Εφόσον επιβεβαιωθούν, τότε η αύξηση που «κλειδώνει» για τις συντάξεις θα είναι τουλάχιστον 4%. Ο τύπος της αύξησης είναι «ανάπτυξη συν πληθωρισμός, διά 2», δηλαδή 3,5+4,5=8/2=4.

Σε αυτό το ποσοστό θα προστεθεί και ένα υπόλοιπο της τάξης του 0,15% από τις αυξήσεις του 2023, με βάση τα τελικά στοιχεία που αναμένεται να οριστικοποιηθούν το φθινόπωρο, και έτσι η αύξηση του 2024 θα διαμορφωθεί στο 4,15%.

Εκτιμάται ότι 100.000 με 150.000 συνταξιούχοι κάθε χρόνο από το 2024 και μετά θα μηδενίζουν την προσωπική διαφορά και θα έχουν καθαρή αύξηση.

Στις αυξήσεις που δόθηκαν φέτος, 1,4 εκατ. συνταξιούχοι πήραν ολόκληρη την αύξηση 7,75% στη σύνταξη, γιατί δεν είχαν προσωπική διαφορά. Αλλοι 300.000 πήραν μικρότερη αύξηση, γιατί ένα μέρος της ισοφάρισε την προσωπική τους διαφορά, την οποία μηδένισαν, και 850.000 δεν πήραν καθόλου αύξηση, γιατί δεν έφτασε να σβήσει την προσωπική τους διαφορά. Για παράδειγμα, συνταξιούχος με προσωπική διαφορά 100 ευρώ και αύξηση 70 ευρώ, έμεινε με υπόλοιπο διαφοράς 30 ευρώ και δεν είδε κέρδος στην τσέπη, ενώ συνταξιούχος με προσωπική διαφορά 60 ευρώ και αύξηση 80 ευρώ, πήρε καθαρό κέρδος 20 ευρώ, γιατί με τα 60 ευρώ της αύξησης μηδένισε την προσωπική του διαφορά.