Αφιερώματα
50 χρόνια “Εδώ Πολυτεχνείο”: Το χρονικό της εξέγερσης μέσα από τις μεταδόσεις του φοιτητικού ραδιοσταθμού
Η 17η Νοέμβρη 1973 στιγμή προς στιγμή
Φέτος τιμώνται 50 χρόνια από την εξέγερση του Πολυτεχνείου το Νοέμβριο του 1973, την κορυφαία αντιδικτατορική εκδήλωση που ουσιαστικά προανήγγειλε την πτώση της Χούντας των Συνταγματαρχών στην Ελλάδα, η οποία είχε επιβάλλει καθεστώς στυγνής δικτατορίας.
Ο αγώνας των φοιτητών ενάντια στο καθεστώς είχε ξεκινήσει ήδη από το Φεβρουάριο του 1973, εξελίχθηκε σε λαϊκό κίνημα και κορυφώθηκε με την κατάληψη του Μετσόβιου Πολυτεχνείου στις 14 Νοέμβρη, καταλήγοντας σε αιματοχυσία στις 17 Νοέμβρη.
Ο ραδιοφωνικός σταθμός που άφησε ιστορία
Οι εκπομπές του πειρατικού ραδιοσταθμού που έφτιαξαν οι φοιτητές μέσα στον χώρο του Πολυτεχνείου αποτελούν ζωντανά ντοκουμέντα του δραματικού χρονικού της εξέγερσης,
Ο σταθμός ξεκίνησε τη λειτουργία του στις 15 Νοεμβρίου του 1973 ύστερα από την πρωτοβουλία φοιτητών του Πολυτεχνείου για να ξεσηκώσουν τον λαό κατά της χούντας. Ο Γιώργος Κυρλάκης, μετέπειτα τεχνικός της ΕΡΤ, είναι ο ηλεκτρονικός ραδιοπειρατής, που έφτιαξε σε χρόνο ρεκόρ λίγων ωρών, το πομπό του “ΕΔΩ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ” μέσα στα εργαστήρια της Σχολής Ηλεκτρολόγων Μηχανολόγων. Άριστος ραδιοτεχνίτης, πραγματοποίησε την ιδέα να αποκτήσουν οι ‘’ελεύθεροι πολιορκημένοι’’ του Πολυτεχνείου τη δική τους ραδιοφωνική κραυγή και να ξεσηκώσουν ολόκληρο τον Αθηναϊκό λαό και όχι μόνο. Μέσα σε λίγες ώρες λειτουργίας, το σταθμό “ΕΔΩ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ” άκουγε ολόκληρη η Αθήνα, ενώ ακόμα τον μετέδιδαν και ξένοι Ραδιοσταθμοί, το BBC Λονδίνου, το Παρίσι, η Ντόϋτσε Βέλε Γερμανίας..
“Εδώ Πολυτεχνείο”
Η ιστορική μέρα της εξέγερσης αποτυπώνεται μέσα από τις μεταδόσεις του σταθμού ως εξής:
Ώρα 12.00 – 1.00 π.μ.
“Εδώ Πολυτεχνείο, εδώ πολυτεχνείο. Είμαστε άοπλοι, είμαστε άοπλοι…, το λέμε και το τονίζουμε, είμαστε άοπλοι, και θα πολεμήσουμε με
προτεταμένα τα στήθια μας, όταν επιτεθούν…
Ήδη τα τανκς κυκλοφορούν στην Αθήνα. Κυκλοφορούν στην Αθήνα τα τεθωρακισμένα για να μας επιτεθούν.
Είμαστε τα νιάτα της Ελλάδος, είμαστε οι Έλληνες φοιτητές…”
Ώρα 1.50 π.μ.
“Εδώ Πολυτεχνείο, εδώ Πολυτεχνείο. Αυτή τη στιγμή πληροφορούμαι ότι δύο τανκς είναι μπροστά στην πύλη και μας κοιτάνε με τις μπούκες των
κανονιών τους.
Δεν μπορούνε, είμαστε σίγουροι, ότι δεν θα επιτεθούν εναντίον του Πολυτεχνείου για να σκοτώσουν τα νιάτα της Ελλάδος, το μέλλον της
Ελλάδος…
Αγωνιζόμαστε όλοι, επαναλαμβάνω, ενάντια στη Χούντα, που είναι μια μικρή ξενοκίνητη ομάδα που εξυπηρετεί ξένα συμφέροντα…
Πιστεύουμε ότι οι φαντάροι θ’ αγκαλιασθούν με τους φοιτητές μας…”
Ώρα 2.15 π.μ.
“Εδώ Πολυτεχνείο, εδώ Πολυτεχνείο. Έλληνες, τα τανκς αυτή τη στιγμή έχουν στραφεί με τις μπούκες των κανονιών τους προς το Πολυτεχνείο. Οι φοιτητές έχουν ξεκουμπώσει τα πουκάμισά τους και δείχνουν τα στήθια τους, το μόνο όπλο που έχουν μπροστά στα τανκς
Έλληνες, ακόμη το Πολυτεχνείο είναι ελεύθερο και αγωνιζόμαστε. Τα στήθια μας είναι προτεταμένα στα πολυβόλα και τα τεθωρακισμένα που βρίσκονται μπροστά στην πύλη του Πολυτεχνείου μας…
“Αν δεν θα σας ξυπνήσει αυτή η θυσία μας, αν δεν συλλογισθείτε αυτόν τον αγώνα μας, θα χαθεί η Ελλάδα μας, θα σβήσει αυτή η όμορφη, η τρισένδοξη χώρα μας, που λατρεύουμε, που λατρεύουμε όλοι.
Που θέλουμε την προκοπή της, θέλουμε η ίδια, ο λαός της να καθορίζει την τύχη της, να φτιάχνει το μέλλον της, να ζει ανεξάρτητη, να ζει ελεύθερη, ο λαός να κυβερνά, ο λαός της να εκλέγει τους αντιπροσώπους που θα την κυβερνούν…”
“Αδέλφια μας στρατιώτες, αδέλφια μας στρατιώτες, αδέλφια μας στρατιώτες, πώς είναι δυνατόν να πυροβολήσετε τ’ αδέλφια σας, να χυθεί ελληνικό αίμα, όλοι μας πιστεύουμε στη λευτεριά…Κι εγώ πάλι πρώτος αρχίζω τον Εθνικό μας Ύμνο, αυτό το αιώνιο σύμβολο της λευτεριάς…
Ώρα 2.45 π.μ.
“Εδώ Πολυτεχνείο, εδώ Πολυτεχνείο. Σας μιλά ο ραδιοφωνικός σταθμός των ελευθέρων αγωνιζομένων φοιτητών, των ελευθέρων αγωνιζομένων Ελλήνων. Κατέρχονται διαδηλωτές προς το κέντρο της Αθήνας, που είναι πια το Πολυτεχνείο…
Εδώ Πολυτεχνείο, εδώ Πολυτεχνείο. Αγαπητοί ακροατές, θα διακόψουμε για λίγο τη μετάδοση των ειδήσεων.
Μόλις μάθουμε νέα θα επικοινωνήσουμε και πάλι μαζί σας. Μείνετε στους δέκτες σας, στο ίδιο μήκος κύματος”
Λίγη ώρα πριν εισβάλει το τανκ στο Πολυτεχνείο, ο εκφωνητής του σταθμού Δημήτρης Παπαχρήστος έψελνε τον Εθνικό Ύμνο και εκείνη την ώρα η λειτουργία του σταθμού διακόπηκε.