Η Έφη Μεράβογλου στο Χ-τύπο: “Χαίρομαι που επιβιώνω 20 χρόνια τώρα από την τέχνη που επέλεξα”

Το επίκαιρο «Σπίτι της Μπερνάρντα Άλμπα» ανεβαίνει στον Τεχνοχώρο Εργοτάξιον

Ένα από τα πιο κλασικά έργα του παγκόσμιου θεατρικού ρεπερτορίου, το οποίο αντανακλά σε μεγάλο βαθμό και την ουσία της σημερινής Διεθνούς Ημέρας για την Εξάλειψη της Βίας κατά των Γυναικών, έχει την ευκαιρία να απολαύσει το κοινό στον Τεχνοχώρο Εργοτάξιον από τη Θεατρική Ομάδα “Mariposa”. Ο λόγος για «Το σπίτι της Μπερνάρντα Άλμπα», το αριστούργημα του Φεντερίκο Γκαρθία Λόρκα που επικεντρώνεται στα ζητήματα της καταπίεσης, του συμβιβασμού και του πάθους και την επιρροή των ανδρών στις γυναίκες.

Η σκηνοθέτης της παράστασης Έφη Μεράβογλου δίνει τη δική της διάσταση στο έργο του Λόρκα, μένοντας παράλληλα πιστή στην εποχή και τις κοινωνικές του ανησυχίες, ενώ και μέσω του ρόλου της ως “Πόνθια” γίνεται μέρος μιας συλλογικής ερμηνείας που καθηλώνει. Η ίδια μας συστήνεται σε μια ενδιαφέρουσα συνέντευξη, με την οποία μας εισάγει βαθύτερα στην παράσταση και τα μηνύματά της.

Φέτος το κοινό απολαμβάνει υπό τη σκηνοθετική ματιά σας «Το σπίτι της Μπερνάρντα Άλμπα» του σπουδαίου Λόρκα. Τι διαφορετικό έχετε προσδώσει στο κλασικό αυτό έργο με τη δική σας εκδοχή;

Η παράσταση μας ξεκίνησε το 2019 και είναι το πρώτο έργο της θεατρικής ομάδας “Mariposa”. Ξέροντας πολύ καλά το έργο και αγαπώντας την γραφή του Λόρκα αισθάνθηκα την ανάγκη να το προσεγγίσουμε βαθιά και αληθινά . Η προσέγγιση μου και όλη η δουλειά μου είναι μεθοδική και συγκεκριμένη. Με ενδιαφέρει να μην χάνονται στοιχεία της εποχής που έδρασε ο συγγραφέας καθώς τι τον απασχολούσε κοινωνικά εκείνη την περίοδο. Δεν ξέρω εάν είναι κάτι το διαφορετικό, είναι σίγουρα κάτι πολύ αληθινό. Ενώ σκηνογραφικά ήθελα να δημιουργήσω την απόσταση από τον θεατή και ηθοποιό αλλά και την αίσθηση της κλειδαρότρυπας. Υπάρχει ένα ορατό εμπόδιο μεταξύ ηθοποιού και θεατή που δίνει την αίσθηση της απομόνωσης. Η μουσική επένδυση, τα κοστούμια και όλα τα αντικείμενα μας είναι χρηστικά. Δεν είναι διακοσμητικά. Ακολούθησα το κείμενο και δεν πρόσθεσα μοντέρνα στοιχεία της εποχής μας.

Τα μηνύματα του έργου είναι φυσικά εξαιρετικά επίκαιρα. Θέλετε να μας πείτε δυο λόγια περί αυτού για όσους δεν είναι εξοικειωμένοι με το έργο του Λόρκα;

Το έργο διαδραματίζεται στην Ισπανία, συγκεκριμένα στην Ανδαλουσία του 1936, σε ανδροκρατούμενη εποχή, όπου η Μπερνάρντα Άλμπα αναλαμβάνει τον ρόλο του πατέρα, μιας και το έργο ξεκινάει με την κηδεία του άντρα της. Ούτως η άλλως είναι μια δυναμική και σκληρή γυναίκα και με την αλλαγή αυτή που έρχεται στην οικογένεια η Μπερνάρντα κατέχει τον απόλυτο έλεγχο πάνω στις κόρες της. Στο σπίτι ζει η μητέρα της, η Μαρία Χοσέφα, μια γυναίκα που δείχνει να έχει χάσει το μυαλό της, αλλά τελικά λέει και πολλές αλήθειες. Για να μην την δει η γειτονιά, τι θα πει ο κόσμος κλπ, η γιαγιά περνάει τον περισσότερο καιρό κλεισμένη, κλειδωμένη στο δωμάτιο της. Οι πέντε κόρες καταπιέζουν τα πάθη τους, τις ορμές τους και αντιλαμβάνονται ότι μόνο ένας καλός γάμος θα μπορέσει να τις ελευθερώσει από την υποταγή της Μπερνάρντα. Μέσα στο έργο αναφέρεται διαρκώς ένας άντρας, ο Πέπε Ρομάνο, δεν εμφανίζεται ποτέ αλλά είναι συνέχεια παρών. Είναι στην σκέψη και στα απωθημένα πολλών γυναικών, αλλά μια γυναίκα πραγματικά τον έχει.

Τι συναισθήματα να αναμένει ο θεατής να νιώσει κατά τη διάρκεια της παράστασης;

Αυτό που λατρεύω στο θέατρο αλλά και στην παράσταση αυτή είναι ότι το έργο έχει γραφτεί ως δραματικό, αλλά μέσα υπάρχουν όλα τα συναισθήματα και ποικιλομορφία καταστάσεων που αλλάζουν στιγμή με την στιγμή. Μπορεί κάποιος θεατής να γελάσει βλέποντας την γιαγιά μας έντονα βαμμένη ως νύφη, να κλάψει, να συγκινηθεί, να θυμώσει και αυτό είναι υπέροχο. Γιατί η παράσταση δεν είναι βασισμένη στο είδος που γράφτηκε αλλά στην αλήθεια της στιγμής που βιώνουν οι ηρωίδες. Το είδος αφορά καθαρά τον θεατή στο τι θέλει να παρακολουθήσει. Οπότε ο θεατής φεύγει γεμάτος.

Εκτός από σκηνοθέτις, είστε και μέρος του καστ της παράστασης. Πόσο εύκολο ή δύσκολο είναι να σκηνοθετείτε τον εαυτό σας;

Έχει πάρα πολλές δυσκολίες. Αλλά είναι κάτι που πλέον το απολαμβάνω. Έχω βρει το χρόνο της συγκέντρωσης μου και οι συνεργάτες μου, ξέρουν πότε μιλάνε στην συμπαίκτρια τους και πότε στην σκηνοθέτη τους. Χρειάζεται να βρεις την ισορροπία και να έχεις καλούς συνεργάτες.

Ποια στιγμή στην καλλιτεχνική πορεία σας ξεχωρίζετε μέχρι στιγμής;

Αρκετά δύσκολη ερώτηση θα έλεγα. Έχω τόσες στιγμές να θυμηθώ… Όμως από τις δυνατές που θα αναφέρω ως ηθοποιός ήταν η Layal Al Attar από την παράσταση Iraq -9 τόποι επιθυμίας και ως σκηνοθέτις το έργο μου Game Over που παίχτηκε το 2014-15 στο Altera Pars.

Η αβεβαιότητα που ισχυρίζονται πολλοί ότι διέπει το χώρο του θεάτρου ως προς την οικονομική σταθερότητα κατά πόσο σας επηρεάζει; Είναι κατά κάποιο τρόπο κινητήριος δύναμη;

Η αλήθεια είναι ότι η αβεβαιότητα αυτή υπήρχε και θα υπάρχει από την στιγμή που ακόμα δεν έχουμε σοβαρή βιομηχανία πάνω στις Τέχνες. Ο καθένας κάνει ό,τι θέλει και με όρους όπως τους θέλει. Όταν μπήκα στην σχολή μου το 2000 ήξερα ότι θα υπάρχει πολύ τρέξιμο και καθόλου σταθερότητα. Έκανα μια επιλογή και χαίρομαι που την έκανα, γιατί χαίρομαι που επιβιώνω 20 χρόνια τώρα από την τέχνη που επέλεξα. Για εμένα ήταν και είναι κινητήριος δύναμη, γιατί δούλεψα και καλλιέργησα τα εργαλεία μου ώστε να μπορώ να δουλεύω σε πολλούς τομείς μέσα και γύρω από το θέατρο , το σινεμά, την τηλεόραση. Φυσικά και δεν επιβιώνω από το θέατρο, αλλά από την σχολή που έχω εδώ και δέκα χρόνια με τον Γιώργο Κάλτσα, το 92artschool.

Ετοιμάζετε κάτι άλλο επαγγελματικά για το μέλλον;

Ναι βεβαίως, θα παίξουμε με την ομάδα “Mariposa” για λίγες παραστάσεις το Iraq – 9τόποι επιθυμίας’’ της Heather Raffo και μετά θα κάνουμε μια μικρή περιοδεία σε επαρχία και νησιά. Με την ίδια ομάδα ετοιμάζουμε τον “Καλό στρατιώτη Σβείκ” του Γιαροσλάβ Χασέκ . Σκηνοθετώ επίσης 2 έργα του Θανάση Τριαρίδη. Το Zoot με την Δέσποινα Νικητίδου και την Όλγα Λιατίρη και το Surriento που σύντομα θα ανακοινωθούν οι ηθοποιοί, είχε παιχτεί το 2021-2022 .