Αθανασία Καλογιάννη: “Αν εκφράζεσαι, δεν έχει σημασία σε ποιες ηλικίες απευθύνεσαι”

Η Αθανασία Καλογιάννη γεννήθηκε και μεγάλωσε στην Καρδίτσα, από όπου ξεκίνησε την πορεία της στο θέατρο. Με σπουδές θεατρολογίας, όπως επίσης και σπουδές πάνω στο παγκόσμιο θέατρο (δραματολογία και πράξη), εργάστηκε ως ηθοποιός για αρκετά χρόνια. Έκανε σεμινάρια υποκριτικής και σκηνοθεσίας Performing Art Summer School σε ευρωπαϊκά πρόγραμμα υποκριτικής – σκηνοθεσίας και μουσικής.

Εκτός αυτού, έχει εργαστεί ως καθηγήτρια θεατρικής αγωγής στην δημόσια και ιδιωτική εκπαίδευση, ενώ έχει σχεδιάσει το πρόγραμμα σπουδών PYP ARTS όλων των τάξεων του Δημοτικού. Επίσης, στο βιογραφικό της βρίσκουμε την οργάνωση σεμιναρίων για εφήβους και εκπαιδευτικούς, αλλά και τον συντονισμό προγραμμάτων θεατρικού παιχνιδιού. Παράλληλα, έχει σκηνοθετήσει παραστάσεις για παιδιά και εφήβους, όπως και την Πανεπιστημιακή Ομάδας Τμήματος Ιταλικής γλώσσας και Φιλολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών, καθώς και τη θεατρική ομάδα του Δήμου Καρύστου-Μαρμαρίου.

Με όχημα την αγάπη της για το παιδικό και εφηβικό θέατρο, η Αθανασία Καλογιάννη (γνωστή και ως “η κυρία Φαντασία” στους μαθητές ολούθε, όπως μας λέει), έχει στόχο να περάσει στα παιδιά αυτό της το πάθος για τη θεατρική τέχνη, είτε τα ίδια την ακολουθήσουν αργότερα επαγγελματικά είτε όχι.

Σε μια συνέντευξη στην οποία διακρίνεται καθαρά η αφοσίωσή της στην τέχνη της υποκριτικής αλλά και της σκηνοθεσίας, η κα Καλογιάννη αναφέρεται, μεταξύ άλλων, στη δική της πορεία, στη σημασία της ειλικρίνειας απέναντι στα παιδιά, στη γοητεία που της ασκεί η σκηνοθεσία αλλά και στις παλιές εκδόσεις βιβλίων με τα σκληρά εξώφυλλα, που εξακολουθούν να της κλέβουν την καρδιά.

Πότε και πώς πήρατε την απόφαση να γίνετε ηθοποιός;

Από πολύ μικρή ήθελα να ασχοληθώ με το θέατρο, συγκεκριμένα ασχολούμουν με τη θεατρική ομάδα του σχολείου μου στην Καρδίτσα όπου μεγάλωσα. Από μόνο του αυτό σιγά-σιγά πήρε τον δρόμο του, καθώς μπήκα στη διαδικασία μέσα από διάφορα πολιτιστικά δρώμενα που γίνονταν στην πόλη μου να ψαχτώ πάνω στο αντικείμενο. Στα 18 μου πέρασα στο Τμήμα Θεατρικών Σπουδών, ενώ αργότερα έκανα μεταπτυχιακό πάνω στο Θέατρο, τη Σκηνοθεσία και τη Δραματολογία. Συνεπώς, όλο το φάσμα των σπουδών μου αφορά την υποκριτική. Έζησα, κιόλας, στην επαρχία, όπου λαμβάνουν χώρα πολύ λίγες πολιτιστικές δράσεις, επομένως ήθελα να αλλάξει αυτό.

Έχετε ασχοληθεί κατά κόρον με το παιδικό και εφηβικό θέατρο. Ποια η γοητεία του σε σχέση με το θέατρο που απευθύνεται στο ενήλικο κοινό;

Η αλήθεια είναι πως δεν είχα προγραμματίσει να ασχοληθώ με το παιδικό και το εφηβικό θέατρο, περισσότερο ο δρόμος μου πηγαία με οδήγησε σε αυτά. Ξέρετε, πολλές φορές μας επιλέγουν τα πράγματα, δεν τα επιλέγουμε οι ίδιοι. Επειδή έτσι κι αλλιώς είμαι εκπαιδευτικός σε δημόσια και ιδιωτικά σχολεία, όπου από παλιότερα ερχόμουν σε επαφή με τα παιδιά και τους έκανα θεατρική αγωγή και θεατρικό παιχνίδι, βρήκα την αφορμή προκειμένου να μεταφέρω μετέπειτα αυτό το κομμάτι και πάνω στη σκηνή, ως ηθοποιός πλέον. Θεωρώ ότι δεν υπάρχει σημαντική διαφορά ανάμεσα στο παιδικό και σε εκείνο των ενηλίκων. Σημασία έχει η παράσταση, κατ’ εμέ. Δεν υφίσταται για μένα αυτό που λέμε “κάνω παιδικό θέατρο”. Η γραμμή που δουλεύονται και τα δύο είναι ακριβώς η ίδια. Αν εκφράζεσαι, δεν έχει σημασία σε ποιο κοινό ηλικιακά απευθύνεσαι, πάντα βέβαια σε ένα λογικό πλαίσιο. Το βασικότερο συστατικό πάντως για μια καλή παράσταση είναι η αλήθεια. Επίσης, προσωπικά με ενδιαφέρει πάρα πολύ το γεγονός ότι γίνονται διασκευές από κλασικά έργα, συνεπώς μιλάμε για ένα οικογενειακό θέατρο, γιατί μαζί με τα παιδιά τους παρακολουθούν και οι ενήλικες τις παραστάσεις. Τα παιδιά, πάντως, είναι το πιο απαιτητικό κοινό! Δεν κρύβουν τα συναισθήματά τους. Αν τους αρέσει κάτι, θα το φωνάξουν, θα το εκδηλώσουν, όπως θα κάνουν και αν δεν αντίστοιχα δεν τους αρέσει αυτό που βλέπουν.

Εκτός από την υποκριτική, έχετε ασχοληθεί και με τη σκηνοθεσία, σκηνοθετώντας παιδικές ταινίες. Πώς είναι αυτή η εμπειρία; Ποια η θεμελιώδης διαφορά υποκριτικής με σκηνοθεσία για εσάς;

Το κομμάτι της σκηνοθεσίας έχει μια άλλη οπτική, καθώς φαντάζεσαι εσύ το έργο έτσι όπως θέλεις να το αποδώσεις. Μέσω της σκηνοθεσίας, ο καθένας εκφράζει με έναν τρόπο αυτά που θέλει να πει, κι εμένα με ενδιέφερε πάρα πολύ αυτό, να φαντάζομαι δηλαδή μια εικόνα και κατόπιν να την υλοποιώ. Έχει τη δική της γοητεία αυτή η ενασχόληση. Στην υποκριτική, από την άλλη, υπάρχει μια καθοδήγηση από κάποιον σκηνοθέτη, ενώ όσον αφορά τη σκηνοθεσία, εκεί παίζει ρόλο η δύναμη της φαντασίας. Ως εκπαιδευτικός στη δημόσια εκπαίδευση, στα παιδιά παρουσιάζομαι ως “κυρία Φαντασία”, για να γίνεται το μάθημα πιο εύκολο και διαδραστικό. Επειδή έχω περάσει από πολλά σχολεία, όταν με συναντούν στον δρόμο μαθητές μου με φωνάζουν “κυρία Φαντασία, κυρία Φαντασία!” (γέλια).

Ποια θεωρείτε τη μεγαλύτερη “μαγεία” της εκπαίδευσης;

Είναι τόσο όμορφο και γλυκό να δείχνεις στα παιδιά τι σημαίνει τέχνη και θέατρο, και να μπορείς έστω και αυτά τα λίγα πράγματα που τους λες εσύ να τα κάνεις να αγαπήσουν την τέχνη του θεάτρου. Μέσω του μαθήματος της θεατρικής αγωγής δεν θα ωθήσεις όλα τα παιδιά, φυσικά, να γίνουν ηθοποιοί, αλλά θα τους εμφυσήσεις την αγάπη για τις τέχνες και τον πολιτισμό. Επίσης, θα μάθουν να δουλεύουν πάνω στο κομμάτι των συναισθημάτων και της αυτοεκτίμησης. Οι τέχνες βοηθούν, κατά τη γνώμη μου, τα παιδιά να γίνουν οι πολίτες του μέλλοντος με όλα τα απαραίτητα εφόδια.

Ποιο το κριτήριο για τα έργα που ανεβάζετε;

Οι επιλογές μου προέρχονται σίγουρα πάντα από αυτά που αγαπώ εγώ, από τα βιβλία που είχα στη βιβλιοθήκη μου και διάβαζα μικρή. Έχω μεγαλώσει με τα λογοτεχνικά έργα της Ζωρζ Σαρή και της Πηνελόπης Δέλτα, μεταξύ άλλων, οπότε αντλώ το υλικό μου και από εκεί. Η παγκόσμια δραματολογία, επίσης, έχει εξαιρετικά, διαχρονικά κείμενα, που αγγίζουν ακόμα και τα παιδιά. Διασκευάζοντας και ανεβάζοντας εγώ τέτοια έργα, βάζω τα παιδιά στη διαδικασία να αγοράσουν το βιβλίο. Έχουμε πια όλοι “βουτήξει” μες στις οθόνες κι έχουμε χάσει την επαφή με τις σελίδες ή το να σημειώνουμε πάνω σε ένα βιβλίο, ας πούμε. Έχω κιόλας ορισμένες παλιές εκδόσεις, με τα σκληρόδετα εξώφυλλα, που είναι καταπληκτικά. Για να καταλήξω, οι επιλογές μου έχουν σίγουρα στοιχεία από προσωπικά μου αναγνώσματα της βιβλιοθήκης του δωματίου μου.