Γενικά άρθρα
Συντάξεις: Έρχονται ανατροπές στην Εισφορά Αλληλεγγύης Συνταξιούχων
Όπως μας εξηγούν στελέχη του οικονομικού επιτελείου της κυβέρνησης, η νέα ΕΑΣ επιδιώκεται να τεθεί προς υλοποίηση το 2025 ώστε να μην απορροφήσει τη νέα αύξηση των συντάξεων το 2025, όπως έγινε το 2024. O μηχανισμός με τον οποίο υπολογίζεται καταλήγει όχι μόνον στο να περιορίζει ή και να μηδενίζει τις αυξήσεις στις συντάξεις (εν προκειμένω το 3% της αύξησης για το 2024 να γίνεται 0%), αλλά προκαλεί ακόμη και πραγματική μείωση της σύνταξης, σε σημείο που οι συνταξιούχοι να παίρνουν λιγότερα από αυτά που έπαιρναν πριν την αύξηση.
Σε πολλές περιπτώσεις οι συνταξιούχοι που πήραν αύξηση 3% βρέθηκαν είτε με τα ίδια χρήματα στον τραπεζικό τους λογαριασμό επειδή η αύξηση μηδενίστηκε από την ΕΑΣ, είτε και με μικρότερη σύνταξη επειδή με την αύξηση άλλαξαν κλίμακα και πλήρωσαν μεγαλύτερη ΕΑΣ, με αποτέλεσμα να λάβουν μικρότερη σύνταξη.
Ειδικότερα, εξετάζεται δικαιότερη κατανομή και μείωση της ΕΑΣ σε σχέση με τα σημερινά επίπεδα, τόσο στις κύριες, όσο και στις επικουρικές συντάξεις.
Η ενδεχομένη κατάργηση της κράτησης από τις επικουρικές συντάξεις θα οδηγήσει σε αύξηση από 10 έως και 71 ευρώ το μήνα ή από 120 ευρώ έως 852 ευρώ το χρόνο για περίπου 400.000 παλαιούς, αλλά και νέους συνταξιούχους (μετά την 1/1/2015) που λαμβάνουν αρχική μεικτή επικουρική σύνταξη άνω των 300 ευρώ, όπου επιβάλλονται οι κρατήσεις ΕΑΣ με ποσοστά από 3% ως10%.
Η ΕΑΣ επιβάλλεται σε περίπου 1 εκατ. συνταξιούχους του Δημοσίου του ΙΚΑ, Ταμείων ΔΕΚΟ και τραπεζών, του ΕΤΑΑ και ΝΑΤ με κύρια σύνταξη ή άθροισμα κύριων συντάξεων άνω των 1.400 ευρώ. Οι 600.000 είναι παλαιοί συνταξιούχοι πριν το 2016, με επανυπολογισμένες συντάξεις. Η ΕΑΣ επιβάλλεται στην εθνική και στην ανταποδοτική σύνταξη. Η προσωπική διαφορά μένει εκτός ΕΑΣ.
Σύμφωνα με τις εισηγήσεις που βρίσκονται στο τραπέζι:
-Στο πρώτο σενάριο εξετάζεται η αλλαγή της αρχιτεκτονικής της ΕΑΣ, ώστε αυτή να μην επιβάλλεται από το «πρώτο ευρώ» αλλά μόνο στο ποσό που υπερβαίνει το πλαφόν κάθε κλιμακίου, όπως δηλαδή ακριβώς συμβαίνει και με τους φορολογικούς συντελεστές στην φορολογία εισοδήματος. Για παράδειγμα, σύνταξη 1.500 ευρώ, έχει σήμερα ΕΑΣ 3%, η οποία επιβάλλεται σε όλο το ποσό και είναι 45€. Αν όμως επιβάλλεται μόνο στο ποσό που υπερβαίνει τα 1.400€, δηλαδή στα 100€ με έναν κάπως αυξημένο συντελεστή – π.χ. 10% – τότε το ποσό της εισφοράς μειώνεται, για παράδειγμα, στα 10€.
– Το δεύτερο σενάριο προβλέπει μείωση των συντελεστών της ΕΑΣ από το δεύτερο κλιμάκιο και πάνω. Η λογική σε αυτό το σενάριο είναι πως με το ισχύον σύστημα ο συντελεστής διπλασιάζεται από το πρώτο στο δεύτερο κλιμάκιο, δηλαδή αυξάνεται απότομά από το 3% στο 6%. Η προωθούμενη ρύθμιση προβλέπει αναλογικότερο τρόπο μετάβασης από κλιμάκιο σε κλιμάκιο, ώστε η περικοπή να είναι πιο ομαλή και πιο δίκαιη.
Ειδικότερα, οι νέοι συντελεστές ΕΑΣ τους οποίους προβλέπει το εν λόγω σενάριο για τα πρώτα 4 κλιμάκια είναι οι εξής:
1.400– 1.700 ευρώ- 3%
1.701 – 2.000 ευρώ -4% (από 6%)
2.000 – 2.300 ευρώ- 5% (από 7%)
2.300 – 2.600 ευρώ- 6% (από 9%).
Ωστόσο, για την ΕΑΣ που επιβάλλεται στα εισοδήματα άνω των 2.600 ευρώ δεν φαίνεται να προβλέπεται κάποια αλλαγή. Έτσι:
– Για συντάξεις από 2.600,01 – έως 2.900 ευρώ, ποσοστό 10%.
– Για συντάξεις από 2.900,01 έως 3.200 ευρώ, ποσοστό 12%.
– Για συντάξεις από 3.200,01 έως 3.500 ευρώ, ποσοστό 13%.
– Για συντάξεις από 3.500,01 ευρώ – και άνω, ποσοστό 14%.
Η ΕΑΣ επιβλήθηκε την 1η Αυγούστου 2010 και καταβάλλεται στον λογαριασμό αλληλεγγύης γενεών του ΑΚΑΓΕ με σκοπό την κάλυψη ελλειμμάτων των κλάδων κύριας σύνταξης φορέων κοινωνικής ασφάλισης. Η εν λόγω εισφορά επιβάλλεται στα εισοδήματα άνω των 1.400 ευρώ (16.800 ευρώ) κλιμακωτά, ενώ και επιπλέον εισφορά σε ποσοστό από 3%-10% καταβάλλουν όσοι συνταξιούχοι έχουν επικουρική από 300 ευρώ και άνω. Αναλυτικότερα: Για συντάξεις από 1.400,01- 1.700 ευρώ, ποσοστό 3%, από 1.700,01 -2.000 ευρώ 6%, από 2.000,01 -2.300 ευρώ, 7%, από 2.300,01- 2.600 ευρώ, 9%, από 2.600,01 – 2.900 ευρώ, 10%, από 2.900,01- 3.200 ευρώ, 12%, από 3.200,01- 3.500 ευρώ, 13%, από 3.500,01 ευρώ – και άνω, 14%.
Η κλίμακα κρατήσεων ΕΑΣ στις επικουρικές είναι από 300-350 ευρώ 3%, 350- 400 ευρώ 4%, από 400- 450 ευρώ 5%, από 450- 500 ευρώ 6%, από 500- 550 ευρώ 7%, από 550-600 ευρώ 8%, από 600- 650 ευρώ 9% και από 650 ευρώ και άνω 10%.