«Πρόσφυγας – η Γυναίκα της Σμύρνης»: Συγκινητικά αποκαλυπτήρια του γλυπτού στην Πλατεία Αγίου Γεωργίου στο Νέο Ψυχικό

Σε κλίμα συγκίνησης πραγματοποιήθηκε η εκδήλωση για τα αποκαλυπτήρια του γλυπτού, «Πρόσφυγας – η Γυναίκα της Σμύρνης» στην Πλατεία του Αγίου Γεωργίου στο Νέο Ψυχικό , ένα έργο του διεθνώς αναγνωρισμένου γλύπτη Γιώργου Πετρίδη στο πλαίσιο των εκδηλώσεων μνήμης για τα 100 χρόνια από την Καταστροφή της Σμύρνης που διοργανώνει ο Δήμος Φιλοθέης-Ψυχικού.

Τα αποκαλυπτήρια έγιναν απο τον Δήμαρχο Δημήτρη Γαλάνη και στην εκδήλωση μίλησε ο κ. Μελέτης Η. Μελετόπουλος, Εκπαιδευτικός και Συγγραφέας, Διδάκτωρ Οικονομικών και Κοινωνικών Επιστημών του Πανεπιστημίου της Γενεύης, Λυκειάρχης της Ιονίου Σχολής.

Την παρουσίαση της εκδήλωσης έκανε ο Αντιδήμαρχος Θεμάτων Κοινωνικής Πολιτικής, Πολιτισμού και Αθλητισμού Χαράλαμπος Μπονάτσος.

Ο δήμαρχος Φιλοθέης Ψυχικού Δημήτρης Γαλάνης στην κεντρική ομιλία του τόνισε: «Άνθρωποι της προόδου και του αγώνα οι Μικρασιάτες , ορθοπόδησαν. Άνθρωποι αισιόδοξοι, που μαζί τους έφεραν την κουλτούρα και τη γνώση τους, την οποία μετέφεραν στον τόπο που έφτασαν, ενισχύοντας το ελληνικό στοιχείο . Η γυναίκα της Μικράς Ασίας αντιμετώπισε την προσφυγιά με περηφάνια . Απέναντι στις δύσκολες συνθήκες των καταυλισμών στάθηκε με τις αξίες που έφερε μαζί της από την άλλη όχθη του Αιγαίου. Οι Μικρασιάτισσες ήταν γυναίκες που γαλουχήθηκαν σε πρωτοποριακές για την εποχή τους συνθήκες , αφού στις αρχές του 20ου αιώνα, σχεδόν όλα τα κορίτσια της Μικράς Ασίας μάθαιναν γράμματα και παρακολουθούσαν την εκπαιδευτική δραστηριότητα. Ερχόμενες στη νέα τους πατρίδα, εργάστηκαν σκληρά και αγωνίστηκαν για την επιβίωση των οικογενε ιών τους. Αυτή την κληρονομιά έφεραν στη νέα τους πατρίδα. Την ελπίδα που γεννάται από την πίκρα, το τραγούδι που γεννάται από τον ξεριζωμό. Και με το δυναμισμό τους, άνοιξαν τον δρόμο για τη γυναικεία χειραφέτηση . Άλλωστε ο Δήμος μας φέρει έντονες τις μνήμες του ξεριζωμού.Με τις πρωτες προσφυγικες οικογενειες του, που προερχονταν απο τα Βουρλά και το Μελί της Μικράς Ασίας , να εγκαθίστανται εδώ, στο σημείο που βρισκόμαστε σήμερα, στην περιοχή του ναού του Αγίου Γεωργίου.»

Ο Ελληνοαμερικανός γλύπτης, που είναι δημότης Φιλοθέης και ζει και εργάζεται στην Νέα Υόρκη, σε μια κίνηση ιδιαίτερης πολιτιστικής σημασίας, πρόσφερε στον Δήμο Φιλοθέης-Ψυχικού μια προτομή με ανάγλυφη την σκληρή δοκιμασία των προσφύγων . Η δικιά του Σμυρνιά ξεπρόβαλε από την ιστορία της αγαπημένης του γιαγιάς Μαρίας η οποία κατά τη διάρκεια της Μικρασιατικής καταστροφής αναγκάστηκε να εγκαταλείψει την Σμύρνη, αλλά και από το ημερολόγιο του αδερφού της που ήταν στρατιώτης στον Ελληνοτουρκικό πόλεμο. Κατόπιν συνέχισε να μελετά την ιστορία της γλυπτικής και επέλεξε την Φλωρεντιανή Πιετά του Μιχαήλ Αγγέλου στο Museo dell’opera del Duomο.

Η δημιουργία του Πετρίδη συνάδει απόλυτα με την ιστορία του Νέου Ψυχικού, αλλά και με την αισθητική της πλατείας του Αγίου Γεωργίου στην οποία ενυπάρχουν ήδη αναφορές από την Μικρά Ασία. Το σιντριβάνι με τα εγχάρακτα ονόματα των χωριών, οι πλάκες, «η Γυναίκα της Σμύρνης», καθώς και η μεγάλη προσφυγική κοινότητα Μικρασιατών που εγκαταστάθηκε εκεί (περί το 1930), θα κρατούν για πάντα ζωντανή την θύμηση του πιο κοσμοπολίτικου πολιτισμού – αλησμόνητου πολιτισμού.

Το γλυπτό έχει ύψος 130 εκ. και διάμετρο 100 εκ .ενώ σε μικρότερη διάσταση συμπεριλαμβάνεται στη θεματική της περιοδεύουσας έκθεσης με τίτλο «Ελληνικές Κεφαλές: Μια προσωπική εξερεύνηση της Ελληνικής Ιστορίας και του Πολιτισμού των τελευταίων 2.500 χρόνων»
Η έκθεση σημείωσε ήδη μεγάλη επιτυχία στην Πρεσβεία της Ελλάδας στην Ουάσιγκτον (Μάιος-Ιούνιος 2022) και στο Πολιτιστικό Κέντρο «Μούσες» του Σαουθάμπτον (Νέα Υόρκη, Ιούλιος-Σεπτέμβριος 2022).

Οι «Ελληνικές Κεφαλές» θα παρουσιαστούν τον Οκτώβριο στο Μαλιώτειο Πολιτιστικό Κέντρο (Βοστόνη), ενώ στη συνέχεια θα ακολουθήσουν και άλλοι προορισμοί μεταξύ των οποίων θα είναι το National Hellenic Museum (Σικάγο) αλλά και πολιτιστικοί φορείς του Λος Άντζελες, του Λονδίνου, των Αραβικών Εμιράτων αλλά και της Αθήνας.

Οι βασικές παράμετροι που προσδιορίζουν τη δουλειά του Γιώργου Πετρίδη είναι η ελληνική ιστορία, η ιστορία της γλυπτικής, αλλά και οικογενειακές του σχέσεις, στοιχεία τα οποία αποτυπώνει γλυπτικά μέσα από μια σύγχρονη προσέγγιση. Για τη δημιουργία του συγκεκριμένου έργου, αρχικά διερεύνησε τις μικρασιατικές του ρίζες μέσα από το φωτογραφικό αρχείο της οικογένειας αλλά και από τις βιωματικές συγκλονιστικές ιστορίες που άκουγε για τον ξεριζωμό του 1922.

Το εξαιρετικό αυτό γλυπτό τοποθετήθηκε στην Πλατεία Αγίου Γεωργίου και πλέον βρίσκεται στην καρδιά του Νέου Ψυχικού,όπου όπως είναι γνωστό ζούν πολλοί Μικρασιάτες ,οι οποίοι εγκαταστάθηκαν εκεί περί το 1930.

Η εκδήλωση πραγματοποιήθηκε παρουσία της Υπουργού Παιδείας και Θρησκευμάτων Νίκης Κεραμέως, της υφυπουργού Υγείας Ζωής Ράπτη, της Αντιπεριφερειάρχη Βορείου Τομέα Αττικής Λουκίας Κεφαλογιάννη, των Βουλευτών Βορείου Τομέα Αττικής Γιώργου Κουμουτσάκου και Δημήτρη Καιρίδη, του πολιτευτή της Νέας Δημοκρατίας και δημοσιογράφου Φώτη Καρύδας, με τη συμμετοχή των Ιερέων του Αγίου Γεωργίου, των Αντιδημάρχων, μελών του Δημοτικού Συμβουλίου, των Προέδρων και Μελών των τριών Κοινοτήτων, των Προέδρων των Νομικών Προσώπων του Δήμου, των Προέδρων και Αντιπροέδρων των Σχολικών Επιτροπών, των επικεφαλής της μείζονος και ελλάσονος Αντιπολίτευσης, των Προέδρων Συλλόγων του Δήμου και του Προέδρου της Δημ.Τ.Ο Φιλοθέης-Ψυχικού, και φυσικά πλήθους δημοτών και κατοίκων.

Το βιογραφικό του δημιουργού

Ο Γιώργος Πετρίδης (1964, Αθήνα), ζει και εργάζεται στη Νέα Υόρκη και την Αθήνα. Δημιουργεί σύγχρονα, εικονιστικά γλυπτά, σε μεγέθη που κυμαίνονται από μερικά εκατοστά έως υπερφυσικό μέγεθος. Είναι «εμποτισμένος» με την αρχαία ελληνική γλυπτική, καθώς και των μεταγενέστερων έργων που επηρεάστηκαν από αυτήν, (πχ. έργα καλλιτεχνών της Ιταλίας και της Γαλλίας).

Ασχολείται με την ανθρώπινη εμπειρία στην αφηρημένη μορφή του σώματος και του κεφαλιού, εξερευνώντας την ομορφιά και την ατέλεια των ανθρώπων και της ζωής. Η δημιουργική του διαδικασία είναι δικής του εφεύρεσης: συχνά ξεκινά τη μορφή σε συνεργασία με ένα ζωντανό μοντέλο. Σαν αποτέλεσμα της πρώτης του διεργασίας στη φόρμα προκύπτει ένα κεφάλι ή ένα σώμα κατασκευασμένο από διάφορα υλικά – πηλό, πλαστελίνη, γύψο. Τα υλικά σε κάθε βήμα της διαδικασίας ποικίλλουν, και κυμαίνονται από φυσικό πηλό έως οικοδομικά υλικά, και μέταλλα για το τελικό προϊόν (όπως συναντάται συχνά στη γλυπτική τα τελευταία 6.000 χρόνια). Επιπλέον συνδυάζει ότι καλύτερο προσφέρει η παραδοσιακή γλυπτική με συνεχώς εξελισσόμενη τεχνολογία, όπως 3D σαρωτές, λογισμικά ψηφιακής γλυπτικής, 3D εκτύπωση και επεξεργασία CNC. Ωθεί τη δημιουργική δυνατότητα κάθε μιας από τις φάσεις και επειδή υπάρχουν πολλές και μερικές είναι «ανοιχτού τύπου», τα έργα μπορεί να χρειαστούν περισσότερο από ένα χρόνο προκειμένου να ολοκληρωθούν.

Σπούδασε γλυπτική στο New York Studio School, σχολή που ανέδειξε σημερινούς κορυφαίους καλλιτέχνες όπως ο Christopher Wool και η Cecily Brown. Έχει σπουδάσει επίσης στο Παρίσι, στην Academie de la Grande Chaumiere, όπου φοίτησαν πολλοί γνωστοί γλύπτες, μεταξύ των οποίων η Bourgeois, ο Calder, ο Giacometti, ο Noguchi, ο Olitski και η Richier. Πριν από την επαγγελματική του ενασχόληση με την τέχνη είχε μια επιτυχημένη καριέρα στη Wall Street, πάντα σε συνάρτηση με την μερική του επιμόρφωση στην τέχνη. Έχει πραγματοποιήσει ατομικές εκθέσεις στο Ντουμπάι, το Μονακό, την Μύκονο, την Ουάσιγκτον το Σαουθάμπτον καθώς και ομαδικές εκθέσεις στο Λονδίνο και τη Νέα Υόρκη.

Για τα έτη 2022-2023, ο Πετρίδης παρουσιάζει την περιοδεύουσα έκθεση με τίτλο: «Hellenic Heads: A personal exploration of Greek History and Culture over 2,500 Years», σε συνεργασία με σημαίνοντες πολιτιστικούς και εκπαιδευτικούς φορείς του εξωτερικού αλλά και της Ελλάδας. Η συγκεκριμένη έκθεση αποτελείται από έξι προτομές σε φυσικό μέγεθος, εμπνευσμένες από την ελληνική ιστορία. Το κάθε γλυπτό εκπροσωπεί και μια συγκεκριμένη ιστορική περίοδο που ξεκινά από την:
-Κλασική, Ελληνιστική (510 π.Χ.-323 π.Χ.)
-Βυζαντινή (330 μ.Χ. έως 1453 μ.Χ.)
-Ελληνική Επανάσταση (1821-1829)
-Μικρασιατική Καταστροφή (1922)
-Ναζιστική Κατοχή και Ελληνικός Εμφύλιος Πόλεμος (1941 εώς 1949)
τέλος τη σύγχρονη εποχή.

Η έκθεση των Hellenic Heads προβάλει τον καλλιτεχνικό διάλογο ανάμεσα στο παρελθόν και το παρόν, ο οποίος καταδεικνύει τον οικουμενικό χαρακτήρα του ελληνικού πολιτισμού. Ο σκοπός της έκθεσης είναι να ενισχυθεί ο διαπολιτισμικός διάλογος μέσω της πολιτιστικής διπλωματίας. Η πολιτιστική διπλωματία αποτελεί το όχημα για την αμοιβαία κατανόηση των ίδιων των λαών, αλλά της Πολιτιστικής τους Κληρονομιάς, καθώς εξετάζει την ανθρώπινη ανάπτυξη μέσα από την καλλιτεχνική δημιουργία.