Πόσο μειώνονται οι συντάξεις ανάλογα με τα χρόνια ασφάλισης

Για τη σύνταξη γήρατος οι ασφαλισμένοι πρέπει να γνωρίζουν ότι απαιτούνται δύο βασικές προϋποθέσεις:

– η συμπλήρωση ενός ορισμένου ορίου ηλικίας

– η πραγματοποίηση ενός αριθμού ημερών στην ασφάλιση.

Για μειωμένη σύνταξη οι προϋποθέσεις είναι οι εξής:

– 62 ετών και 4.500 Ημέρες Ασφάλισης (απαιτούνται τουλάχιστο 100 ημέρες ασφάλισης ανά έτος την τελευταία 5ετία)

– Για τους ασφαλισμένους μετά την 1/1/1993 ισχύει η ειδική διάταξη των 750 Ημέρες Ασφάλισης τουλάχιστον την τελευταία πενταετία πριν την υποβολή της αίτησης συνταξιοδότησης.

Μειωμένη μπορούν να λάβουν:

– όσοι έχουν κλείσει το 62ο έτος και έχουν 4.500 ένσημα (3.600 πραγματικά και τουλάχιστον 900 πλασματικά). Ταυτόχρονα την τελευταία 5ετία (57ο – 61ο) έχουν τουλάχιστον 100 ένσημα κάθε χρόνο (750 ένσημα για ασφαλισμένους μετά τις 31/12/1992, καθώς και οι ασφαλισμένοι των ΔΕΚΟ, τραπεζών κ.ά.). Η μείωση είναι 115 ευρώ τον μήνα στις συντάξιμες αποδοχές.

– Όσοι έχουν βαρέα και ανθυγιεινά (ΒΑΕ) και βγαίνουν στο 60ό (αντί το 62ο) έτος. Ως προϋπόθεση τίθεται η συμπλήρωση 7.500 ΒΑΕ ενσήμων, εκ των οποίων τα 1.000 τα τελευταία 17 χρόνια. Εδώ η μείωση είναι 46 ευρώ τον μήνα.

Οι μητέρες που είχαν ανήλικο τέκνο την περίοδο 2010-2012 και τουλάχιστον 5.500 ένσημα. Με ανήλικο και 5.500 το 2010 λάμβαναν μειωμένη στο 50ό έτος και πλέον το έτος που προκύπτει (ορίστηκε) κατά τη συμπλήρωση του 50ού έτους με βάση τις αυξήσεις των ηλικιακών ορίων που αποφασίστηκαν το 2015 (3ο Μνημόνιο).

Μειωμένη σύνταξη λαμβάνουν και οι ανάπηροι, όπου το πέναλτι είναι το πιο αυστηρό και φτάνει ακόμη και τα 182 ευρώ. Οσοι έχουν ποσοστό αναπηρίας κάτω από 67% λαμβάνουν το 50% της εθνικής σύνταξης (345 ευρώ για 15ετία και 384 ευρώ για 20ετή ασφάλιση). Οι ανάπηροι με ποσοστό αναπηρίας από 67% έως και 79,99% λαμβάνουν το 75% της εθνικής σύνταξης. Ολόκληρη την εθνική σύνταξη λαμβάνουν όσοι έχουν αναπηρία άνω του 80%.

Διαφορά έως 115 ευρώ

Το πέναλτι πρόωρης συνταξιοδότησης με μειωμένες αποδοχές κυμαίνεται στο 6% για κάθε χρόνο πρόωρης εξόδου. Η μείωση φτάνει έως 30% εάν κάποιος συνταξιοδοτηθεί το 62ο έτος της ηλικίας του (αντί του 67ου). Υπενθυμίζεται ότι υπάρχει πλαφόν στη μείωση.

Η μείωση περιορίζεται μόνο στο ποσό της εθνικής σύνταξης των 345 ευρώ για 15ετή περίοδο ασφάλισης έως 384 για 20ετή ασφάλιση (η περικοπή ξεκινά από 21 ευρώ ανά έτος). Κατ’ αυτόν τον τρόπο η μείωση «περιορίζεται» στα 115,2 ευρώ τον μήνα. Σε καμία περίπτωση δεν μπορεί η μείωση να ξεπεράσει το ποσό αυτό.

Στο μεταξύ αύξηση των αιτήσεων συνταξιοδότησης, αναμένεται να καταγραφεί το επόμενο διάστημα, λόγω του φόβου αύξησης των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης. Σύμφωνα με τα στοιχεία της έκθεσης ΑΤΛΑΣ Φεβρουαρίου, οι αιτήσεις του πρώτου διμήνου είναι οι περισσότερες που έχουν καταγραφεί τα τελευταία χρόνια, καθώς στο πρώτο δίμηνο του 2024 έφτασαν τις 35.451, που αποτελεί ρεκόρ από την ίδρυση του ΕΦΚΑ (2017) και μετά.

Αν συνεχιστούν με τον ίδιο ρυθμό και τους επόμενους μήνες μπορεί να ξεπεράσουν και τις 200.000 σε ετήσια βάση. Σύμφωνα με τα στοιχεία ο ΕΦΚΑ βρίσκεται προ ενός μεγάλου κύματος συνταξιοδοτήσεων που άρχισε να εκδηλώνεται τα 7 τελευταία χρόνια και δεν φαίνεται να υποχωρεί.

Πλέον ισχύει ο γενικός κανόνας για όσους ασφαλισμένους δεν θεμελίωσαν ή κατοχύρωσαν συνταξιοδοτικό δικαίωμα πριν από τις 31/12/2021 και δεν εμπίπτουν στα μεταβατικά όρια ηλικίας και από 1/1/2022 συνταξιοδοτούνται με τους εξής βασικούς κανόνες:

– 67ο έτος ηλικίας με 15 έτη ασφάλισης ή

– 62 ετών με 40 έτη ασφάλισης ή 62 ετών με λιγότερα έτη, αλλά με μειωμένη σύνταξη.

Ωστόσο, υπάρχουν χιλιάδες ασφαλισμένοι για τους οποίους ισχύουν ειδικές μεταβατικές διατάξεις (π.χ. μητέρες ανηλίκων, βαρέα ανθυγιεινά) και μπορούν να κάνουν χρήση και να υποβάλουν αίτηση συνταξιοδότησης, λαμβάνοντας πλήρη σύνταξη. Οι κατηγορίες αυτές είναι:

– Άνδρας στο ΙΚΑ που δεν συμπληρώνει τις 10.500 ημέρες έως το 2012.

– Γυναίκα μητέρα ανηλίκου που δεν συμπλήρωσε 5.500 ημέρες έως το 2012 ή δεν συμπλήρωσε το 60ό έτος της ηλικίας της μέχρι το 2021 για πλήρη σύνταξη ή το 55ο έτος της ηλικίας της μέχρι το 2021 για μειωμένη σύνταξη.

– Άνδρας δημόσιος υπάλληλος που έχει 35 έτη ασφάλισης, αλλά δεν συμπληρώνει τα 58 έτη έως το 2021.