Σέρρες: Η αρχαία τραγωδία μέσα από τη ματιά Γάλλων καθηγητών και φοιτητών του Πανεπιστημίου της Σορβόννης

Η πανηγυρική έναρξη της 17ης Διεθνούς Πανεπιστημιάδας Φοιτητικού Θεάτρου στην πόλη των Σερρών απέδειξε περίτρανα τη σπουδαιότητα της αρχαίας Ελληνικής Γραμματείας και του αρχαίου δράματος στον σύγχρονο δυτικό κόσμο. Η εξαιρετική απόδοση της Αντιγόνης του Σοφοκλή, μιας από τις πλέον γνωστές κι αγαπημένες αρχαίες τραγωδίες, από Γάλλους καθηγητές και φοιτητές του πανεπιστημίου της Σορβόννης, κέντρισε το ενδιαφέρον των πολυάριθμων θεατών, που με έκπληξη διαπίστωσαν πόσο κοντά στην αυθεντική παρουσίαση της αρχαίας τραγωδίας ήταν οι ερμηνείες των ηθοποιών και του χορού.

Τιμώμενη χώρα της φετινής 17ης Διεθνούς Πανεπιστημιάδας Φοιτητικού Θεάτρου, που ξεκίνησε το Σάββατο 29 Απριλίου και θα διαρκέσει μέχρι τις 11 Μαΐου, είναι η Γαλλία, με τη συμμετοχή της θεατρικής ομάδας «ΔΗΜΟΔΟΚΟΣ» του εργαστηρίου αρχαίου θεάτρου και χορωδίας του Πανεπιστήμιου της Σορβόννης.

Στην ελληνική μυθολογία το όνομα Δημόδοκος προέρχεται από τις λέξεις δήμος = λαός και δέχομαι, δηλαδή αυτός που είναι ευπρόσδεκτος από τον λαό. Ο Δημόδοκος αναφέρεται από τον Όμηρο στην Οδύσσεια. Ήταν ένας γνωστός τυφλός αοιδός, που ζούσε στο νησί των Φαιάκων κατά την εποχή που έφθασε εκεί ναυαγός ο Οδυσσέας.

Η θεατρική ομάδα του Πανεπιστημίου της Σορβόννης ιδρύθηκε το 1995 και μέχρι σήμερα έχει ανεβάσει περισσότερες από 20 παραστάσεις αρχαίου δράματος και αττικής κωμωδίας στη Γαλλία και το εξωτερικό, μεταφρασμένες στα ελληνικά, τα λατινικά και τα γαλλικά.

Η φιλοσοφία της θεατρικής ομάδας

Ωστόσο, όπως επισημαίνει, μιλώντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, η Linda Talatas, μέλος της ερευνητικής ομάδας του τμήματος Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου της Σορβόννης και ηθοποιός της θεατρικής ομάδας, «στόχος και φιλοσοφία μας είναι να παρουσιάζουμε τα σημαντικά αυτά έργα με μια αποκατεστημένη προφορά και μετάφραση, όσο γίνεται πιο κοντά στην αρχαία ελληνική γλώσσα και γενικότερα στον τρόπο που παρουσιάζονταν σκηνοθετικά τα έργα την εποχή που πρωτοανέβηκαν σε δραματικούς αγώνες».

Στο πλαίσιο αυτό, λοιπόν, οι ηθοποιοί χρησιμοποιούν αρχαίες μάσκες κατασκευασμένες στο χέρι και όλους τους κύριους ρόλους (αντρικούς και γυναικείους) τους παρουσιάζουν δύο ή τρεις βασικοί ηθοποιοί, όπως και στην αρχαιότητα. «Στην παράσταση που παρουσιάσαμε στις Σέρρες χρησιμοποιηθήκαν συνολικά 18 μάσκες. Οκτώ μάσκες φορέθηκαν από τους τρεις βασικούς ηθοποιούς που παίζουν όλους τους χαρακτήρες του έργου και δέκα μάσκες φορέθηκαν από τα μέλη του χορού», σημειώνει η κ. Talatas.

Συνολικά πέντε καθηγητές και ερευνητές (οι Philippe Brunet, διευθυντής της θεατρικής ομάδας Δημόδοκος, François Cam – κορυφαίος του χορού, καθηγητής μουσικολογίας στο πανεπιστήμιο της Φρανς-Κομτε και στη θεατρική ομάδα της Σορβόννης, Nicolas Lakshmanan, Henrri de Sabates, Yanis Cleret, Linda Talatas) και δέκα φοιτητές φιλολογίας και μουσικής από το πανεπιστήμιο της Σορβόννης (οι Luca Bortolotti, Romane Lavoisier, Lou-Anne Schneider, Félix Chaissac, Emilie Legrand, Maelig Richard και Anne-Lise Baud) συμμετείχαν στην πρεμιέρα της φετινής διοργάνωσης.

Από τη θεωρία στην πράξη

Η μεγάλη ελληνίστρια Jacqueline de Romilly (Ζακλίν ντε Ρομιγί), μέχρι τον θάνατό της, τον Μάρτιο του 2010, ενθάρρυνε τους καθηγητές και τους φοιτητές να συμμετέχουν στη θεατρική ομάδα καθώς αποτελούσε μια εξαιρετική ευκαιρία καλύτερης και ουσιαστικότερης εμπέδωσης της αρχαιοελληνικής γραμματείας και του έργου των μεγάλων φιλοσόφων σχετικά με την ιστορία, τη γλώσσα και τον πολιτισμό της αρχαίας Ελλάδας που ίδια μελέτησε σε βάθος.

Αλλά και ο σημερινός διευθυντής της θεατρικής ομάδας του Πανεπιστημίου της Σορβόννης Philippe Brunet, καθηγητής Αρχαίας Ελληνικής Φιλολογίας στο Πανεπιστήμιο της Ρουέν, στηρίζει έμπρακτα τη λειτουργία και το έργο του ΔΗΜΟΔΟΚΟΥ, καθώς αποτελεί μια μοναδική ευκαιρία για τους φοιτητές να παρουσιάσουν και να κατανοήσουν έμπρακτα όσα σπουδάζουν.

Εξάλλου, όπως υπογραμμίζει η κ. Talatas, «το ανέβασμα ενός έργου γίνεται πάντα σε πολύ υψηλό επαγγελματικό επίπεδο. Οι φοιτητές, βλέπουν το μάθημα που διδάσκονται να γίνεται πράξη. Μέσα από το έργο που μελετούν και ανεβάζουν στη σκηνή μπορούν να κατανοήσουν καλύτερα τη σημασία και τα μηνύματα που θέλει να περάσει ο συγγραφέας. Φοιτητές και καθηγητές δουλεύουν πολύ σκληρά και κάνουν πάρα πολλές πρόβες, ώστε το τελικό αποτέλεσμα να δικαιώσει απόλυτα τις φιλοδοξίες όλων των συμμετεχόντων».

Εντυπωσιασμένοι από την Ελλάδα και τις Σέρρες

Για όλα τα μέλη της θεατρικής ομάδας «ΔΗΜΟΔΟΚΟΣ» που συμμετείχαν στη φετινή Διεθνή Πανεπιστημιάδα Φοιτητικού Θεάτρου στις Σέρρες, είναι το πρώτο ταξίδι τους στην Ελλάδα και όλοι τους ήταν χαρούμενοι από την ιδιαίτερα ζεστή φιλοξενία του δήμου Σερρών. Οι εκδρομές στην ιερά μονή Τιμίου Προδρόμου, στο σπήλαιο της Αλιστράτης και στο αρχαιολογικό μουσείο της Αμφίπολης τους εντυπωσίασαν και όπως επισημαίνει η κ. Talatas, «όλοι τους υποσχέθηκαν να έρθουν ξανά πολύ σύντομα, ώστε να επισκεφθούν και άλλα μέρη της βόρειας Ελλάδας».

Η Linda Talatas, μιλώντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, τονίζει ότι τέτοιου είδους δράσεις και εκδηλώσεις δίνουν την ευκαιρία στους φοιτητές και καθηγητές να έρθουν πιο κοντά στον αρχαίο ελληνικό πολιτισμό. Λάτρης της Ελλάδας και της ελληνικής μυθολογίας η ίδια, ξεκίνησε να μαθαίνει να μιλάει ελληνικά σε ηλικία δέκα ετών. Διάβασε και μελέτησε σε βάθος την αρχαία ελληνική ιστορία και τον πολιτισμό της Ελλάδας. Η διδακτορική διατριβή που εκπόνηση ήταν στην ελληνική γλώσσα σε συνεπίβλεψη του πανεπιστημίου της Σορβόννης με το Εθνικό Καποδιστριακό πανεπιστήμιο Αθηνών. Σήμερα, η ζωή της και η καριέρα της μοιράζεσαι ανάμεσα στην Ελλάδα και τη Γαλλία αλλά και όχι μόνο.

Ο θεσμός της Πανεπιστημιάδας Φοιτητικού Θεάτρου

Το ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ Σερρών διοργανώνει από το 2004 το μεγαλύτερο φεστιβάλ φοιτητικού θεάτρου στην Ελλάδα, την «Διεθνή Πανεπιστημιάδα Θεάτρου», ενός θεσμού που μέχρι σήμερα έχει φιλοξενήσει στην πόλη των Σερρών πάνω από 2.500 φοιτητές από τα μεγαλύτερα πανεπιστημιακά ιδρύματα της χώρας, ενώ έχει συνεργαστεί με πανεπιστήμια από τη Γαλλία, το Βέλγιο, την Τσεχία, τη Βουλγαρία, την Κύπρο, τη Σερβία, τη Γερμανία, το Ηνωμένο Βασίλειο, την Ρουμανία.

Στα πλαίσιο του διεθνούς χαρακτήρα της διοργάνωσης, φιλοξένησε κορυφαίες προσωπικότητες από τον χώρο των Τεχνών και των Γραμμάτων ως επιμορφωτές στα σεμινάρια και ως επίσημους προσκεκλημένους.

Όλο το κόστος μετάβασης, διαμονής και διατροφής των φοιτητικών θεατρικών ομάδων καθώς και των επιμορφωτών καλύπτεται εξ ολοκλήρου από το ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ Σερρών. Οι φοιτητές έχουν την ευκαιρία να παρουσιάσουν την παράστασή τους κάτω από άκρως επαγγελματικές συνθήκες στο σύγχρονο θέατρο των Αστεριών, την έδρα του ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ και με την αρωγή του εξειδικευμένου τεχνικού προσωπικού του θεάτρου.

Η είσοδος για το κοινό σε όλες τις παραστάσεις της πανεπιστημιάδας είναι ελεύθερη, καθώς και η παρακολούθηση των σημαντικών σεμιναρίων που διοργανώνονται.

Στόχοι της πανεπιστημιάδας είναι η προώθηση της θεατρικής τέχνης μέσα στα πανεπιστήμια, ακόμη και σε σχολές που δεν έχουν ως αντικείμενο τις παραστατικές τέχνες, η δημιουργική ενασχόληση και η κινητικότητα των νέων, η ανταλλαγή ιδεών, η προβολή και προώθηση σύγχρονων μορφών τέχνης, η εξοικείωση με την θεατρική τέχνη, η παροχή δημιουργικού χώρου στους νέους για ανάδειξη των προβληματισμών τους, η αναγωγή της θεατρικής τέχνης σε εργαλείο εκπαίδευσης και επικοινωνίας, και η πολιτισμική συνάντηση των Ελλήνων φοιτητών με τους φοιτητές άλλων χωρών.