7 Αναχώματα στην ακρίβεια: Μέτρα προστασίας για ευάλωτους και μεσαία τάξη – Ποιοι και πώς θα πληρώνουν λιγότερους φόρους

Τον εφιάλτη της ακρίβειας βιώνει η συντριπτική πλειονότητα νοικοκυριών και επιχειρήσεων, με την κυβέρνηση να επιχειρεί να υψώσει δίχτυ προστασίας για να περιορίσει τις επιπτώσεις της ενεργειακής κρίσης.

Οι λογαριασμοί ρεύματος προκαλούν ηλεκτροσόκ, οι αγορές βασικών αγαθών στα σούπερ μάρκετ είναι σε πρωτόγνωρα επίπεδα, με αποτέλεσμα να κυριαρχεί παντού κλίμα αβεβαιότητας και μεγάλης ανασφάλειας.

Τόσο ο πρωθυπουργός όσο και Χρήστος Σταϊκούρας δηλώνουν ότι η κυβέρνηση θα κάνει ότι μπορεί για να στηρίξει τη μεσαία τάξη και τους ευάλωτους, είναι όμως σαφές, ότι τα δύσκολα είναι μπροστά μας.

Το πρόβλημα αποτυπώνεται σε όλες τις τελευταίες δημοσκοπήσεις που δείχνουν ότι η ακρίβεια προκαλεί τρόμο στην κοινωνία και η κυβέρνηση βρίσκεται μπροστά σε μια πρωτόγνωρη καθίζηση. Η διαφορά Ν.Δ. – ΣΥΡΙΖΑ είναι πλέον μονοψήφια και ουδείς μπορεί πλέον να αποκλείσει το ενδεχόμενο η κυβερνητική φθορά να ενταθεί και να μετατρέψει σε ντέρμπι την επόμενη και μεθεπόμενη εκλογική αναμέτρηση.

Με βάση τις ισχυρές πληθωριστικές πιέσεις που «ροκανίζουν» το εισόδημα των πολιτών, η κυβέρνηση έχει σχεδιάσει σειρά από παρεμβάσεις, προκειμένου να μην απολέσει την ηγεμονία τους.

Οι στρατηγικές της κινήσεις σχετίζονται:

Α. Με την χορήγηση επιδομάτων στις ευάλωτες κοινωνικές ομάδες,
Β. Την οριζόντια στήριξη επιχειρήσεων και νοικοκυριών για να αντιμετωπίσουν το υψηλό ενεργειακό κόστος
Γ. Την έμμεση παροχή ρευστότητας σε επιχειρήσεις, επαγγελματίες και εργαζομένους.
Δ. Τη μείωση των φόρων.

Μικρές ανάσες

Οι στρατηγικές επιλογές της κυβέρνησης μπορεί να δίνουν μικρές ανάσες στην κοινωνία, αλλά στην πράξη μπορεί να μην επαρκούν, καθώς ουδείς γνωρίζει το πότε και πως θα τελειώσει ή ενεργειακή κρίση.

Ο πόλεμος στην Ουκρανία άλλωστε έχει μεγεθύνει το πρόβλημα, με αποτέλεσμα να εκφράζονται φόβοι ότι η ελληνική οικονομία που έχει βιώσει μνημόνια και πανδημία, θα ξαναπεράσει σε φάση νέας ύφεσης. Αυτός είναι και ο λόγος για τον οποίο ο υπουργός Οικονομικών δηλώνει ότι «κρατάμε “καύσιμα” και για το μέλλον και δεν αποκλείει το ενδεχόμενο ενός νέου «πακέτου» στήριξης στα εισοδήματα.

Σε κάθε περίπτωση, ο σχεδιασμός της κυβέρνησης περιλαμβάνει για την ώρα επτά παρεμβάσεις που στόχο έχουν να μπει ανάχωμα στον εφιάλτη της ακρίβειας, σ’ αυτή την εξαιρετικά δύσκολη περίοδο.

Επιταγή ακρίβειας

Πρώτη και βασική παρέμβαση προς την κατεύθυνση αυτή είναι η λεγόμενη «επιταγή ακρίβειας», η οποία θα δοθεί πιθανότατα τη Μεγάλη Εβδομάδα, για να κάνουν Πάσχα οι πιο ευάλωτες κατηγορίες του πληθυσμού.

Η «επιταγή ακρίβειας» αφορά σε 1,7 εκατομμύρια δικαιούχους και από τα εν λόγω μέτρα θα ωφεληθούν 1,4 εκατ. νοικοκυριά με 3,2 εκατ. μέλη.
Ενίσχυση θα δοθεί σε 625.000 δικαιούχους επιδόματος παιδιού (μιάμιση επιπλέον δόση τον Απρίλη) και από 200€ σε 676.000 χαμηλοσυνταξιούχους, 35.000 ανασφάλιστους υπερήλικες, 241.000 δικαιούχους του ΕΕΕ, 167.000 ΑμΕΑ.

Ειδικότερα:
-Χορηγείται μιάμιση επιπλέον μηνιαία δόση επιδόματος παιδιού τον Απρίλιο, στους δικαιούχους Μαρτίου (δόση δηλαδή που αντιστοιχεί σε 1,5 μήνα). Το ποσό της ενίσχυσης ανέρχεται σε 105 ή 63 ή 42 ευρώ για κάθε παιδί για το πρώτο και δεύτερο παιδί, ανάλογα με το ύψος του εισοδήματος, και σε 210 ή 126 ή 84 από το τρίτο και για κάθε επόμενο παιδί. Οι δικαιούχοι ανέρχονται σε 625.000, με περισσότερα από 1 εκατ. παιδιά και το κόστος εκτιμάται σε 97,5 εκατ. ευρώ.

-Ενισχύονται με 200 ευρώ 676.735 χαμηλοσυνταξιούχοι. Δικαιούχοι όπως και τον Δεκέμβριο είναι όσοι έχουν ετήσιο ατομικό φορολογητέο εισόδημα φορολογικού έτους 2020 έως 7.200 ευρώ (600 ευρώ μηνιαίως), ετήσιο οικογενειακό φορολογητέο εισόδημα έως 14.400 ευρώ και η συνολική φορολογητέα αξία της ακίνητης περιουσίας του νοικοκυριού δεν υπερβαίνει τα 200.000 ευρώ.

-Ενισχύονται με 200 ευρώ 34.964 ανασφάλιστους υπερήλικες με κόστος 7 εκατ. ευρώ.

-Ενισχύονται με 200 ευρώ 166.982 δικαιούχοι επιδομάτων ΑΜΕΑ με κόστος 33,4 εκατ. ευρώ.

-Θα λάβουν διπλή δόση ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος 241.281 δικαιούχοι του ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος, με κόστος 50,9 εκατ. ευρώ.

Επιταγή καυσίμων

Με δεδομένο ότι οι τιμές στην αμόλυβδη και το πετρέλαιο έχουν σπάσει όλα τα ρεκόρ, η κυβέρνηση αποφάσισε τη χορήγηση επιδότησης για κάλυψη μέρους του αυξημένου κόστους και σημείο αναφοράς τα 60 λίτρα καυσίμου μηνιαίως.

Το επίδομα ισούται με 22 λεπτά το λίτρο, η επιδότηση είναι για 3 μήνες και φτάνει τα 40 ευρώ, στα νησιά το ποσό είναι στα 50 ευρώ και στα μηχανάκια είναι 30 ευρώ το τρίμηνο.

Μελανό σημείο είναι το εισοδηματικό όριο που ανέρχεται στα 30.000 ευρώ μικτά για κάθε οικογένεια. Μέσω του gov.gr οι δικαιούχοι θα συμπληρώνουν τα στοιχεία τους στην ειδική πλατφόρμα και ύστερα από σχετική διασταύρωση των στοιχείων θα λάβουν εφάπαξ την επιδότηση και για τους τρεις επόμενους μήνες.

Με τροπολογία που ψηφίστηκε στη Βουλή, το υπουργείο Οικονομικών δίνει στο εξής της δυνατότητα στους πολίτες να εξαργυρώσουν μέσω ψηφιακής χρεωστικής κάρτας τα ποσά που θα λάβουν ως ενίσχυση για την προμήθεια καυσίμων. Ως επιπλέον κίνητρο σε εκείνους που θα εκδώσουν ψηφιακά τη λεγόμενη «επιταγή καυσίμων» θα είναι μια έκπτωση – μπόνους έως 5 ευρώ στην τιμή της ποσότητας καυσίμων που θα αγοράζουν.

Ωστόσο, χρειάζεται προσοχή, από τη στιγμή που η συγκεκριμένη έκπτωση δεν θα ισχύει για όσους αποφασίσουν να εισπράξουν την επιδότηση καυσίμων μέσω τραπεζικού λογαριασμού.

Ρεύμα-φυσικό αέριο

Οι επιδοτήσεις για το ηλεκτρικό ρεύμα παραμένουν στα ίδια επίπεδα το μήνα Μάρτιο, αλλά υπερδιπλασιάζονται για το μήνα Απρίλιο, αφού οι λογαριασμοί έχουν εκτοξευτεί στα ύψη.

• Ειδικότερα, για τις πρώτες κατοικίες των νοικοκυριών η μέση επιδότηση αυξάνεται από τα 39 ευρώ στα 72 ευρώ για τις πρώτες 300 kWh.
• Όσον αφορά στους δικαιούχους του Κοινωνικού Οικιακού Τιμολογίου, η επιδότηση αυξάνεται από τα 53 ευρώ στα 87.
• Για τους μη οικιακούς καταναλωτές η επιδότηση αυξάνεται για τον Απρίλιο από τα 65 ευρώ/MWh στα 130 ευρώ/MWh.
• Για τις μικρές επιχειρήσεις, αλλά και τα αρτοποιεία, η επιδότηση αυξάνεται στα 230 ευρώ/MWh.
• Για τα φυσικό αέριο η κρατική επιδότηση παραμένει η ίδια με τον Φεβρουάριο, στα 20 ευρώ/MWh.
• Προβλέπεται αύξηση κατά 80% σε σχέση με τον Φεβρουάριο, από τα 40 ευρώ στα, ενώ για τον Απρίλιο το ποσό θα επανεξεταστεί εκ νέου.

Ακόμη μεγαλύτερη θα είναι η στήριξη στις επιχειρήσεις, η οποία θα είναι διπλή, καθώς η συντριπτική πλειονότητα αδυνατεί να πληρώσει και ελλοχεύει ο κίνδυνος των «λουκέτων».

Η στήριξη αφορά μικρομεσαίες επιχειρήσεις χαμηλής τάσης και διπλασιασμό των εκπτώσεων για τους επαγγελματικούς καταναλωτές από τα 65 ευρώ/MWh τον Μάρτιο στα 130 ευρώ/ΜWh τον Απρίλιο.

Το μέτρο αφορά 1.160.000 επαγγελματικές παροχές, όπως εστιατόρια, εμπορικά καταστήματα, περίπτερα, ψιλικά, κομμωτήρια, γραφεία, αρτοποιία.
Για αυτές τις κατηγορίες, η πρόσθετη επιδότηση θα είναι 100 ευρώ/MWh, η οποία θα χορηγηθεί και σε επαγγελματίες με παροχή ισχύος μέχρι 25Kva ανεβάζοντας το ύψος της κρατικής στήριξης στα 230 ευρώ/MWh.

Στις συγκεκριμένες επιχειρήσεις θα χορηγηθεί επιπλέον χρηματοδότηση ύψους 75 εκατ. ευρώ για την αναδρομική επιδότηση του συνόλου της κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας από αρχές του χρόνου μέχρι και τον Μάρτιο.

Στόχος της κίνησης αυτής είναι να απορροφηθεί αναδρομικά το 80% της ρήτρας αναπροσαρμογής, κάτι που θα δώσει ανάσα στις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις.

Κατώτατος μισθός

Την 1η Μαΐου, οι εργαζόμενοι που αμείβονται με τον κατώτατο μισθό θα δουν νέα αύξηση στις αποδοχές τους που έρχεται για να προστεθεί σε αυτή που ήδη εφαρμόζεται από την 1η Ιανουαρίου.

Η επικείμενη δεύτερη αύξηση θα είναι μεγαλύτερη του 2% όπως έχει δηλώσει ο πρωθυπουργός  και εντάσσεται στο γενικότερο κυβερνητικό σχέδιο ανάσχεσης των συνεπειών της ακρίβειας και ενίσχυσης του εργατικού εισοδήματος.

Τη δεινή οικονομική θέση στην οποία έχουν περιέλθει οι εργαζόμενοι περιγράφει το Ινστιτούτο Εργασίας της ΓΣΕΕ σε έκθεσή του, στην οποία επισημαίνει ότι:
– το 46% των αμειβομένων με τον κατώτατο μισθό ζουν σε συνθήκες στέρησης,
-η απώλεια της αγοραστικής δύναμης, λόγω της αύξησης του τιμαρίθμου τον Ιανουάριο του 2022, ανέρχεται σε 12%-14%.

Επιστημονικοί φορείς προτείνουν αύξηση ακόμη 7% στον κατώτατο μισθό, ενώ το Ινστιτούτο Εργασίας της ΓΣΕΕ ζητά 13,5%, με τις αποφάσεις να ανακοινώνονται εντός του επόμενου μήνα.

Επιστρεπτέα Προκαταβολή

Το μέτρο της επιστρεπτέας προκαταβολής αφορά περίπου 700.000 επαγγελματίες και επιχειρήσεις. Η εξόφληση της  οφειλής θα γίνει σε 96 δόσεις, από 60 δόσεις που προβλέπεται σήμερα, με την αποπληρωμή να αρχίζει το καλοκαίρι. Θα πρέπει να σημειωθεί ότι παράταση δίνεται και στην δυνατότητα εφάπαξ αποπληρωμής της οφειλής που προσφέρει «κούρεμα» της τάξης του 15%.

ΕΝΦΙΑ

Η νέα μείωση του ΕΝΦΙΑ ανέρχεται μεσοσταθμικά στο 13% και φθάνει συνολικά έως και το 40% περίπου για εκατομμύρια φυσικά και νομικά πρόσωπα με ακίνητη περιουσία συνολικής αξίας μέχρι 400.000 ευρώ, προχωρά η κυβέρνηση.

Το όφελος των φορολογουμένων αυτών από τη μείωση του ΕΝΦΙΑ εντός του τρέχοντος έτους υπολογίζεται σε 354 εκατ. ευρώ, ενώ σε σχέση με το 2018 η μείωση είναι της τάξεως των 920 εκατ. ευρώ.

Περίπου 6 εκατομμύρια ιδιοκτήτες ακινήτων, που αντιπροσωπεύουν το 80% του συνόλου, θα πληρώσουν λιγότερα, ενώ το 14% των ιδιοκτητών ακινήτων, περίπου 875.000 φορολογούμενοι, θα πληρώσουν τον ίδιο φόρο που πλήρωσαν και πέρυσι.

Τα παραδείγματα που ακολουθούν είναι ενδεικτικά:

• Ιδιοκτήτης διαμερίσματος 3ου ορόφου, 90 τ.μ., 15ετίας, με τιμή ζώνης 1.100 ευρώ, στο Περιστέρι πλήρωσε το 2021 φόρο 295,97 ευρώ.
  Το 2022 η τιμή ζώνης αυξήθηκε σε 1.450 ευρώ (αύξηση 31,82%) και ο φόρος που αναλογεί είναι 209,98 ευρώ, μειωμένος κατά 29,05%.
• Ιδιοκτήτης διαμερίσματος 3ου ορόφου, 110 τ.μ., 15ετίας, με τιμή ζώνης 1.200 ευρώ, στη Νέα Σμύρνη, πλήρωσε το 2021 φόρο 361,74 ευρώ.
  Το 2022 η τιμή ζώνης αυξήθηκε σε 1.500 ευρώ (αύξηση 25%) και ο φόρος που αναλογεί είναι 256,64 ευρώ, μειωμένος κατά 29,05%.

Έκτακτη εισφορά

Για τους εργαζόμενους στον ιδιωτικό τομέα, διατηρείται το «πάγωμα» της έκτακτης εισφοράς αλλά και η διατήρηση της μείωσης των ασφαλιστικών εισφορών.

Ο Κυριάκος Μητσοτάκης, έχει δεσμευτεί ότι θα επεκταθεί το 2023 για όλους η κατάργηση της εισφοράς αλληλεγγύης και των χαμηλών ασφαλιστικών εισφορών.