Εφιάλτες στην Αθήνα μετά το ηχηρό «όχι» του Μακρόν σε Ζάεφ

Ανησυχία και προβληματισμό προκαλούν στην Αθήνα οι δραματικές εξελίξεις στη Βόρεια Μακεδονία, μετά το ηχηρό «όχι» της Γαλλίας στην έναρξη ενταξιακών διαπραγματεύσεων της γειτονικής χώρας.

Η απόφαση του Ζόραν Ζάεφ για πρόωρες εκλογές, οι οποίες θα διεξαχθούν στις 12 Απριλίου ανεβάζει στα ύψη το πολιτικό θερμόμετρο στα Σκόπια και θέτει την Ελλάδα σε κατάσταση κόκκινου συναγερμού.
Τα ερωτήματα που θέτουν οι περισσότεροι έχουν σχέση:

• με το πολιτικό κλίμα που θα διαμορφωθεί στη Β. Μακεδονία κατά τη διάρκεια της προεκλογικής περιόδου,
• με το ενδεχόμενο είτε να ηττηθεί το κόμμα του κ. Ζάεφ, είτε να μην υπάρχει καθαρή κοινοβουλευτική πλειοψηφία μετά τις εκλογές.

Δεν είναι μάλιστα λίγοι αυτοί που επισημαίνουν ότι ο νυν πρωθυπουργός έχει δώσει δείγματα γραφής γύρω από τη συμφωνία των Πρεσπών, αλλά όπως εξηγούν τα δεδομένα μπορούν να αλλάξουν άρδην.
Κατά τη διάρκεια της προεκλογικής περιόδου άλλωστε οι τόνοι της πολιτικής αντιπαράθεσης ανεβαίνουν στα ύψη και τα κόμματα υιοθετούν σκληρή ρητορική για να συσπειρώσουν τους ψηφοφόρους τους.
Η Αθήνα επισήμως μπορεί να διαμηνύει ότι δεν εμπλέκεται στα εσωτερικά άλλων χωρών, είναι όμως σαφές ότι παρακολουθεί με μεγάλη προσοχή τις εξελίξεις που δρομολογούνται. Η μεγάλη ανησυχία έχει σχέση με μια νέα έξαρση εθνικισμού από πολιτικές δυνάμεις που ανήκουν στην αντιπολίτευση όπως το VMRO και θέλουν να επιστρέψουν εκ νέου στην εξουσία.

Ανατροπή
Στο ερώτημα πώς θα αντιδράσει ο Ζόραν Ζάεφ καθαρή απάντηση για την ώρα δεν υπάρχει, καθώς το γαλλικό «όχι», ανέτρεψε τους σχεδιασμούς που είχε κάνει όλο το προηγούμενο διάστημα.
Ο ίδιος δείχνει αποφασισμένος να επιμείνει στην ευρωπαϊκή προοπτική της Β. Μακεδονίας, αλλά η πίεση της αντιπολίτευσης ίσως τον υποχρεώσει να αλλάξει τη στρατηγική του.
Η Αθήνα δεν κρύβει την ανησυχία της στο ενδεχόμενο να κυριαρχήσει στην προεκλογική περίοδο  αντιευρωπαϊκό κλίμα και ιδίως εάν συνδυαστεί με το επιχείρημα, ότι υπεύθυνη για τις αρνητικές εξελίξεις είναι η χώρα μας.
Όπως γίνεται αντιληπτό, οι ισορροπίες που διαμορφώνονται στη Βόρεια Μακεδονία είναι εξαιρετικά λεπτές και ουδείς μπορεί να προεξοφλήσει τις εξελίξεις που μπορούν να διαμορφώσουν.
Ο χρόνος άλλωστε έως τις εκλογές της 12ης Απριλίου είναι μακρύς και ουδείς μπορεί να αποκλείσει μια λάθος κίνηση που θα βάλει και πάλι μπουρλότο στα Δυτικά Βαλκάνια.

Πολιτική αστάθεια
Διπλωματικές πηγές δεν κρύβουν την ανησυχία τους για το κλίμα αστάθειας που διαμορφώνεται λόγω των πολιτικών εξελίξεων στη Βόρεια Μακεδονία και τονίζουν  δεν θα μείνει ανεπηρέαστη και η Ελλάδα. Εάν στις εξελίξεις αυτές, προσθέσει κανείς και το βαρύ πολιτικό κλίμα που επικρατεί στην Αλβανία, γίνεται σαφές ότι τα δυτικά Βαλκάνια «βράζουν» και ότι οι ισορροπίες μπορούν να ανατραπούν.

“Έναντι όλων”
Ένας δεύτερος σοβαρός κίνδυνος που προβληματίζει περισσότερο από κάθε τι άλλο την Αθήνα, έχει σχέση με τη σύνθετη ονομασία και την τήρηση του erga omnes από τη γειτονική χώρα. Με βάση τη συμφωνία των Πρεσπών η ονομασία «Δημοκρατία της Βόρειας Μακεδονίας», έχει ισχύ έναντι όλων χωρών της υφηλίου και όχι μόνο για τις διμερείς σχέσεις Αθήνας Σκοπίων. Το θέμα της σύνθετης ονομασίας και κατά πόσο εφεξής θα είναι ίδια εντός και εκτός των βορειομακεδονικών συνόρων, είναι ένα βασικό ερώτημα στο οποίο δεν υπάρχει για την ώρα απάντηση.  Σε μια προεκλογική αντιπαράθεση υψηλών τόνων άλλωστε, είναι βέβαιο ότι  κάποιοι θα επιχειρήσουν να «κατασκευάσουν» ενόχους και στο σενάριο αυτό, η χώρα μας είναι ο εύκολος στόχος.

Συμφωνία Πρεσπών
Το σενάριο πολιτικής αλλαγής στη Βόρεια Μακεδονία μετά την εκλογική αναμέτρηση της 12ης Απριλίου είναι πιθανό να φέρει αναταράξεις και στη συμφωνία των Πρεσπών. Ασφαλώς και δεν μπορεί να καταργηθεί, καθώς πρόκειται για συμφωνία με διεθνή χαρακτήρα, δεν αποκλείεται όμως να αμφισβητηθούν βασικές της διατάξεις εάν κερδίσουν τις εκλογές εθνικιστικές δυνάμεις.
Σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο, βασικά σημεία της συμφωνίας που η χώρα μας επιθυμεί να εφαρμοστούν άμεσα, είτε θα μείνει ανενεργές, είτε θα παραπεμφθούν στις καλένδες.

Ο Μακρόν
Το ερώτημα λοιπόν που τίθεται είναι γιατί η κυβέρνηση Μακρόν είπε «όχι» στην ευρωπαϊκή προοπτική της Βόρειας Μακεδονίας και προκάλεσε πολιτικό σεισμό στη γειτονική χώρα.
Η απάντηση για το «άδειασμα» του κ. Ζάεφ από τον κ. Μακρόν, δεν μπορεί να δοθεί με ευρωπαϊκούς όρους διπλωματίας, καθώς φαίνεται να σχετίζεται με τις εσωτερικές εξελίξεις στη Γαλλία. Το «non» του Προέδρου της Γαλλίας τόσο στη Βόρεια Μακεδονία όσο και στην Αλβανία, έχει σχέση με το φόβο της αύξησης των μεταναστευτικών ροών.
Η Αλβανία άλλωστε είναι η 2η σε κατάταξη χώρα από την οποία προέρχονται όσοι ζητούν άσυλο στη Γαλλία και ένα «ναι» στο αίτημα του κ. Ζάεφ θα άνοιγε τον Ασκό του Αιόλου.
Το ξενοφοβικό κόμμα της Μαρί Λεπέν δείχνει να παίζει πλέον στα «ίσα» με το κυβερνών κόμμα και εάν ο κ. Μακρόν δεν έλεγε «όχι» θα βρισκόταν σε ακόμη πιο δυσχερή θέση και θα έχανε και άλλο από τη δημοτικότητά του.