ΕΟΔΥ: Οδηγός υγείας για ταξίδια – Διαχείριση έκτακτων καταστάσεων και απαραίτητα εμβόλια

Στο φουλ είναι η καλοκαιρινή σεζόν και ο ΕΟΔΥ εξέδωσε οδηγό υγείας για τους ταξιδιώτες στο εξωτερικό. Στο επίκεντρο της προσοχής βρίσκονται βέβαια οι ηλικιωμένοι, τα παιδιά, οι πάσχοντες από χρόνια νοσήματα και οι έγκυες.

Όπως επισημαίνει ο ΕΟΔΥ, οι ταξιδιώτες εκτίθενται σε κινδύνους που εξαρτώνται από τον σκοπό του ταξιδιού, τον προορισμό, τη διάρκεια της παραμονής και την εποχή κατά την οποία πραγματοποιείται το ταξίδι, τη συμπεριφορά τους και τις συνθήκες διαμονής τους στο εξωτερικό.

Συμπερασματικά, χρήζουν ιδιαίτερης προσοχής η διαχείριση καταστάσεων κατά τη διάρκεια της παραμονής στη χώρα προορισμού και η αντιμετώπιση προβλημάτων υγείας μετά την επιστροφή.

Ανεξάρτητα από τα παραπάνω, οι ηλικιωμένοι, τα παιδιά, οι πάσχοντες από χρόνια νοσήματα, οι έγκυες, αποτελούν ομάδες πληθυσμού περισσότερο επιρρεπείς σε ατυχήματα και άλλα προβλήματα υγείας κατά τη διάρκεια του ταξιδιού.

Η ταχεία και πολλές φορές απρόβλεπτη μεταβολή των δεδομένων σε κάθε σημείο του πλανήτη αποτελεί το στοιχείο που διαφοροποιεί την Ταξιδιωτική Ιατρική από άλλους τομείς της Ιατρικής επιστήμης.

Εξάρσεις επιδημιών, νεοαναδυόμενα νοσήματα, όπως η λοίμωξη από νέο κορoνοϊό SARS-Cov2, φυσικές καταστροφές και μεταναστεύσεις ομάδων πληθυσμού, μεταβάλλουν το σχετικό κίνδυνο για τον ταξιδιώτη.

Η επικαιροποιημένη έκδοση του Οδηγού Υγείας για Ταξιδιώτες στο Εξωτερικό απευθύνεται στους επαγγελματίες υγείας και σε όλους όσους ταξιδεύουν με οποιαδήποτε ιδιότητα ή σκοπό.

Πιο αναλυτικά:

ΕΟΔΥ: Τι περιλαμβάνει το ΦΑΡΜΑΚΕΙΟ του ΤΑΞΙΔΙΩΤΗ

Το περιεχόμενο του φαρμακείου εξαρτάται από τον προορισμό, τη διάρκεια του ταξιδιού, το σκοπό του ταξιδιού και την κατάσταση υγείας του ταξιδιώτη.

Μπορεί να περιλαμβάνει:

Φάρμακα: ανθελονοσιακά, φάρμακα για την πρόληψη / ανακούφιση συμπτωμάτων που οφείλονται στο υψόμετρο, παυσίπονα, αντιπυρετικά, αντιδιαρροϊκά, αντιισταμινικά/ αποσυμφορητικά, φάρμακα κατά της ναυτίας, κρέμες και κολλύρια με αντιμικροβιακή, αντιμυκητιασική, αντιφλεγμονώδη ή αντιϊσταμινική δράση, η τακτική φαρμακευτική αγωγή.

Επιδεσμικό υλικό/είδη πρώτων βοηθειών: γάντια μιας χρήσης, γάζες, ελαστικοί/αυτοκόλλητοι επίδεσμοι, αντισηπτικό, βαμβάκι, ψαλίδι, λαβίδα ή τσιμπιδάκια, θερμόμετρο, γέλη αλόης για τα ηλιακά εγκαύματα.

Άλλα σημαντικά είδη: εντομοαπωθητικά, αντιηλιακό (με δείκτη προστασίας τουλάχιστον 15), αντισηπτικά μαντηλάκια και αλκοολούχο αντισηπτικό χεριών (τουλάχιστον 60% αλκοόλη), προφυλακτικά.

Απαραίτητοι Εμβολιασμοί

Η επιλογή των εμβολίων που συστήνονται για τον κάθε ταξιδιώτη εξαρτάται από:

*Την επιδημιολογία των νοσημάτων στη χώρα προορισμού
*Τα δημογραφικά χαρακτηριστικά (π.χ. ηλικία, φύλο)
*Το ιατρικό ιστορικό και το ιστορικό εμβολιασμού
*Τα επιμέρους χαρακτηριστικά του ταξιδιού (π.χ. σκοπός, διάρκεια, συνθήκες, περιοχή διαμονής)

Ο εμβολιασμός εξατομικεύεται ανάλογα με το ιατρικό ιστορικό, τα ευρήματα της κλινικής εξέτασης και την εκτίμηση του θεράποντα ιατρού.

Εμβόλια ανεξάρτητα από τον τόπο προορισμού

*Εμβόλιο τετάνου – διφθερίτιδας ενηλίκων: αναμνηστική δόση, αν δεν έχει χορηγηθεί τα τελευταία 10 χρόνια.
*Εμβόλιο MMR: δύο δόσεις, αν δεν υπάρχει ιστορικό νόσησης ή πλήρους εμβολιασμού.
*Εμβόλιο πολιομυελίτιδας (Salk): άπαξ χορήγηση αναμνηστικής δόσης, αν δεν έχει χορηγηθεί τα τελευταία 10 χρόνια.

Εμβόλια ανάλογα με τη χώρα προορισμού

*Εμβόλιο της ηπατίτιδας Α: ταξίδι σε χώρες μέσης και υψηλής ενδημικότητας για ηπατίτιδα Α, αν δεν υπάρχει ιστορικό νόσησης ή πλήρους εμβολιασμού. Οι ταξιδιώτες διατρέχουν κίνδυνο ακόμη και όταν παραμένουν σε πολυτελή ξενοδοχεία.
*Εμβόλιο του κίτρινου πυρετού: ταξίδι σε χώρες της Αφρικής νοτίως της Σαχάρας και της Νότιας Αμερικής. Σε κάποιες χώρες εντός της ενδημικής ζώνης ο εμβολιασμός είναι υποχρεωτικός για όλους τους ταξιδιώτες >1 έτους.
*Εμβόλιο της ιαπωνικής εγκεφαλίτιδας: ταξίδι σε αγροτικές περιοχές της νοτιοανατολικής Ασίας και του δυτικού Ειρηνικού ωκεανού για παραμονή άνω των τεσσάρων εβδομάδων ή σε περίπτωση επιδημίας στον τόπο προορισμού. Το εμβόλιο δεν κυκλοφορεί στην Ελλάδα, αλλά η προμήθεια γίνεται μέσω παραγγελίας από τον ΙΦΕΤ

*Εμβόλιο της εγκεφαλίτιδας από κρότωνες: ταξίδι και παραμονή σε δάση της Κεντρικής, Ανατολικής και Βόρειας Ευρώπης κατά τη διάρκεια της άνοιξης και του καλοκαιριού. Το εμβόλιο δεν κυκλοφορεί στην Ελλάδα αλλά η προμήθεια γίνεται μέσω παραγγελίας από τον ΙΦΕΤ

*Τετραδύναμο εμβόλιο μηνιγγιτιδόκοκκου (A,C,Y,W135): ταξίδι σε ενδημικές περιοχές όπως οι χώρες της Αφρικής εντός της «ζώνης του μηνιγγιτιδοκόκκου» και ιδιαίτερα στις περιπτώσεις συχνών μεταβάσεων και συχνών επαφών με κατοίκους των συγκεκριμένων περιοχών καθώς και την περίοδο της ξηρασίας. Για την είσοδο στη Σαουδική Αραβία κατά τη διάρκεια του προσκυνήματος στη Μέκκα απαιτείται πιστοποιητικό εμβολιασμού.

Ανάλογα με τη διάρκεια και τις συνθήκες παραμονής

*Εμβόλιο του τυφοειδούς πυρετού: ταξίδι σε μικρές πόλεις, χωριά ή αγροτικές περιοχές με χαμηλού επιπέδου υγειονομικές συνθήκες και δυνητική έκθεση σε μολυσμένο νερό ή φαγητό για χρονικό διάστημα >4 εβδομάδων.

*Εμβόλιο της χολέρας: ταξίδι και παραμονή >4 εβδομάδων σε περιοχές με χαμηλού επιπέδου υγειονομικές συνθήκες ή με επιδημία σε εξέλιξη.

*Εμβόλιο της ηπατίτιδας Β: ταξίδι με υψηλό κίνδυνο μετάδοσης αιματογενώς ή σεξουαλικώς μεταδιδόμενων νοσημάτων ή παραμονή >6 μηνών, αν δεν υπάρχει ιστορικό πλήρους εμβολιασμού ή νόσησης.

*Εμβόλιο της λύσσας: δυνητική έκθεση σε άγρια ή κατοικίδια ζώα για επαγγελματικούς λόγους ή αναψυχή.

*Εμβόλιο της εποχικής γρίπης: άτομα που θα ταξιδέψουν στο αντίθετο ημισφαίριο κατά τη θερινή περίοδο ή έχουν εμβολιαστεί τον προηγούμενο χειμώνα δεν συστήνεται ή επανάληψη του εμβολιασμού.