“Οι οικονομικές συνέπειες της πανδημίας”, του Ιωάννη Κατσαγκόλη

Άρθρο του Οικονομολόγου και Υποψήφιου μέλους Δ.Ε.Ε.Π Β1 Βορείου Τομέα Αττικής

Οι οικονομικές συνέπειες της πανδημίας δεν είναι οι συνέπειες μίας κλασικής κεϋνσιανής κρίσης οι οποίες θα εντοπίζονταν κύρια – αν όχι αποκλειστικά – στον τομέα της ζήτησης οπότε και στην περίπτωση αυτή, η υιοθέτηση μέτρων τόνωσης της θα έλυνε το πρόβλημα.
Υπάρχει – παράλληλα με την εξασθένηση της ζήτησης λόγω π.χ. της συρρίκνωσης του διεθνούς εμπορίου αγαθών και υπηρεσιών – σημαντικό πλήγμα στον τομέα της παραγωγής, δηλαδή στην πλευρά της προσφοράς το οποίο θα αρχίσει να φαίνεται σύντομα ειδικά αν η διάρκεια της πανδημίας είναι μεγάλη.

Ειδικότερα, ο τομέας της προσφοράς, πέραν της υιοθέτησης αυστηρών υγειονομικών περιορισμών που επιβάλλει την αναστολή λειτουργίας πολλών επιχειρήσεων, έρχεται αντιμέτωπος με δυσκολίες, μεταξύ άλλων, στην προμήθεια πρώτων υλών αλλά και στην αποτελεσματική αξιοποίηση του εργατικού δυναμικού (λόγω των παραπάνω περιορισμών και για όσες επιχειρήσεις εξακολουθούν να βρίσκονται σε λειτουργία, το πρόβλημα δε είναι μεγαλύτερο για εκείνες τις επιχειρήσεις που δυσκολεύονται να προσαρμοστούν, είτε λόγω φύσης, είτε λόγω έλλειψης προετοιμασίας, στα καινούρια δεδομένα π.χ. τηλεεργασία).
Συνεπώς, το πρόβλημα δεν είναι μόνο – επαναλαμβάνω μόνο – πρόβλημα ανεπαρκούς ζήτησης, όπως θα έλεγε ο Keynes.

Η παραδοχή αυτή προσδιορίζει και το μείγμα της εσωτερικής (πέραν δηλαδή των αποφάσεων εκείνων που αφορούν στο σύνολο της Ευρωζώνης) ορθής οικονομικής διαχείρισης των περιορισμένων πόρων που διαθέτει η χώρα μας για τον μετριασμό των οικονομικών επιπτώσεων.

Πιο συγκεκριμένα, στο βασικό σενάριο της ολιγόμηνης διάρκειας της πανδημίας, πέρα από την αυτονόητη τόνωση του συστήματος υγείας, οι οικονομικές πολιτικές για να αποδώσουν και να μετριάσουν τις μεσομακροπρόθεσμες συνέπειες στην οικονομία και την κοινωνική συνοχή πρέπει να στοχεύουν ισότιμα στους δύο παρακάτω στόχους:

– Πρώτον, στην πάση θυσία προστασία της παραγωγικής δομής ώστε να αποτραπεί το μαζικό κλείσιμο επιχειρήσεων, που αν συμβεί, θα εκτινάξει την ανεργία, και θα επιδεινώσει τις μεσομακροπρόθεσμες προοπτικές της οικονομίας μόλις η κατάσταση τεθεί σε έλεγχο, και

– Δεύτερον, στη στήριξη του εισοδήματος των κοινωνικών ομάδων που πλήττονται ώστε όχι μόνο να υποστηριχθεί η κατανάλωση αλλά και να αποφευχθεί η συσσώρευση ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων που θα δημιουργήσουν τις προϋποθέσεις για μία νέα γενιά κόκκινων δανείων.

Θα ήθελα να επισημάνω ότι το παραπάνω πρόβλημα δεν είναι εύκολο και δεν υπάρχουν μαγικές συνταγές.

Επιπρόσθετα, η αβεβαιότητα σχετικά με τη διάρκεια της πανδημίας δυσχεραίνει περαιτέρω τη διαχείριση του προβλήματος διότι εισάγει σε αυτό και την παράμετρο της άριστης χρονικής (δηλαδή σε βάθος χρόνου) διαχείρισης των περιορισμένων διαθεσίμων πόρων……