Πολιτισμός
Ο Ακίνδυνος Γκίκας στο Χ-τύπο: “Η μεταγλώττιση είναι ένα μέγιστο πολιτιστικό προϊόν”
Θα μπορούσε να πει κανείς ότι αποτελεί δικαιωματικά τη φωνή των παιδικών μας χρόνων. Από τα “Στρουμφάκια” μέχρι τον “Γουίνι” και τον “Λάιονο” των Thundercats, και φυσικά πιο πρόσφατες παραγωγές, ο Ακίνδυνος Γκίκας έχει αφήσει το αποτύπωμά του στο χώρο των μεταγλωττίσεων μεγαλώνοντας γενιές και γενιές μέσα από τα “χρώματα” που έδωσε με τη φωνή του σε αγαπημένους χαρακτήρες μικρών και μεγάλων.
Ο αγαπημένος ηθοποιός και σκηνοθέτης μας “συστήνει” μέσα από μια απολαυστική συζήτηση τον κόσμο της μεταγλώττισης και τα οφέλη που έχει όχι μόνο σε καλλιτεχνικό, αλλά και σε κοινωνικό επίπεδο. Ακόμη μας μιλά για την επερχόμενη παραγωγή της εταιρίας μεταγλωττίσεων του, OPEN Studio Post, τον “Δαίδαλο και τον Ίκαρο”, την οποία θα έχουμε την ευκαιρία να απολαύσουμε πολύ σύντομα στη μεγάλη οθόνη.
Βρισκόμαστε λίγες μέρες πριν βγει στους κινηματογράφους πρόσφατη δουλειά σας “Δαίδαλος και Ίκαρος”. Θέλετε να μας πείτε δυο λόγια για το project;
Ο “Δαίδαλος και ο Ίκαρος” είναι μία κινηματογραφική ταινία, γαλλικής παραγωγής. Θεωρώ ότι είναι μία εξαιρετική ταινία, όχι τόσο για παιδιά βάσει των ελληνικών δεδομένων, φυσικά δεν εννοώ ότι έχει κάτι τρομακτικό, απλά οι Γάλλοι έχουν κατορθώσει να αποτυπώσουν με μεγάλη ακρίβεια το μύθο. Απλά δεν έχουμε συνηθίσει να βλέπουμε τόσο “ζωντανά” την ελληνική μυθολογία. Στην Ελλάδα την έφερε η Neo Films η οποία μας εμπιστεύθηκε εδώ στο OPEN STUDIO να κάνουμε τη μεταγλώττιση. Παίζουν μία πλειάδα πολύ καλών ηθοποιών, γιατί η ταινία θέλει και χρειάζεται καλούς ηθοποιούς. Έχουμε την πιτσιρίκα μας, η οποία τυγχάνει να είναι και βαφτισιμιά μου, την Χριστίνα Τσιπιανίτη η οποία κάνει τον Ίκαρο στη μισή ταινία που ο Ίκαρος είναι πιτσιρικάς. Θέλω να πιστεύω ότι θα σκίσει. Εγώ πέρα από το ότι έχω αναλάβει την σκηνοθετική επιμέλεια της ταινίας και έχω κάνει και την προσαρμογή της στα ελληνικά, έχω έναν “ρολάκο”, παίζω το Μίνωα, το βασιλιά της Κρήτης.
Ήταν εύκολη η παραγωγή λόγω της κατάστασης με τον covid;
Όσο περνάει ο καιρός νομίζω ομαλοποιείται η κατάσταση. Σιγά σιγά αρχίζουν να επανακυκλοφορούν ταινίες, ο κόσμος αρχίζει να ξεθαρεύει και να βγαίνει έξω με μεγαλύτερη ασφάλεια, πιστεύω ότι σιγά σιγά επιστρέφουμε στην ομαλότητα και στην κανονικότητα. Ήδη όσον αφορά τις παιδικές ταινίες αρχίζει και αυξάνει ο ρυθμός που μας έρχονται προκειμένου να τις δουλέψουμε και να βγουν στους κινηματογράφους. Ελπίζουμε αυτή η κανονικότητα να συνεχιστεί.
Πώς ξεκίνησε ενασχόλησή σας με το κομμάτι της μεταγλώττισης;
Η ενασχόληση μου άρχισε παράλληλα με το θέατρο, τηλεόραση και τον κινηματογράφο. Είχα την τύχη να συνεργάζομαι στα πρώτα χρόνια των θεατρικών μου βημάτων στο “Ανοιχτό Θέατρο” του Γιώργου Μιχαηλίδη, με τον Σπύρο Μπιμπίλα. Ο οποίος με άκουσε στο θέατρο που άλλαζα φωνές, έκανα συνέχεια πλάκα, ήμασταν στο ίδιο καμαρίνι με τον συγχωρεμένο Μηνά Χατζησάββα και συνέχεια έκανα εγώ τον κομμωτή του και διάφορα άλλα, με αποτέλεσμα να με “βουτάει”, να με πηγαίνει στην ΕΡΤ και έτσι ξεκίνησα την πρώτη μου δουλειά.
Πώς ήταν η στιγμή που σας αναγνώρισαν για πρώτη φορά από τη φωνή σας;
Δεν το περίμενα ποτέ. Ήταν επιλογή μου να σταματήσω κάποια στιγμή την τηλεόραση, να αποτραβηχτώ λίγο από το θέατρο και να κάνω επιλογές όπου ομολογώ ότι τη δυνατότητα αυτή μου την έδωσε η μεταγλώττιση, γιατί την υπηρέτησα πιστά και βέβαια μου ανταπέδωσε την υπηρεσία μου αυτή, με αποτέλεσμα να έχω τη δυνατότητα να λέω πολλά “όχι” σε άλλα πράγματα που είχαν να κάνουν με τον χώρο εργασίας μου. Είχα προσαρμοστεί και ήμουν εντάξει με τον εαυτό μου στο ότι δεν θα αποκτήσω αναγνωρισιμότητα. Κάνω όμως μια δουλειά που πραγματικά την ευχαριστιέμαι, τίμια, απευθύνομαι σε παιδιά, που έχει ένα βάρος ευθύνης, αλλά προσπαθώ να κάνω όσο πιο σωστά γίνεται τη δουλειά μου και να την εξελίξω όσο μπορώ. Δεν πίστευα ποτέ κανένας ότι θα με αναγνώριζε από τη φωνή. Έλα όμως που όταν τα παιδιά, η πρώτη γενιά που μεγάλωσε με τη φωνή μου μπήκε στον εργασιακό “στίβο”, άρχισε να με αναγνωρίζει όταν πήγαινα στα μαγαζιά, όταν πήγαινα να ψωνίσω, να φάω στα εστιατόρια… Άρχισαν να λένε “Ξέρω τι φωνή σου”! Βέβαια ομολογώ ότι βοήθησε πάρα πολύ το υπέροχο όνομα που μου έχει δώσει αρχικά ο μπαμπάς μου και το οποίο έφερε ο παππούς μου ο “Ακίνδυνος”. Οπότε είχα αυτήν την αβάντα ότι ήταν ένα περίεργο όνομα, και ταυτόχρονα το ότι άρχισε να μεγαλώνει η γενιά που με είχε ακούσει να παίζω σε όλες τις σειρές, τότε ειδικά που πρωτοξεκίνησε η ιδιωτική τηλεόραση.
Το γεγονός ότι απευθύνεστε κατά κύριο λόγο σε παιδιά, είναι παράγοντας να σας κρατήσει στη δουλειά και να την κάνει πιο διασκεδαστική;
Δεν θεωρώ ότι η μεταγλώττιση είναι μόνο για παιδιά. Για την Ελλάδα είθισται αυτό, εμείς την έχουμε περιορίσει να απευθύνεται μόνο σε παιδιά. Για μένα η μεταγλώττιση είναι ένα μέγιστο πολιτιστικό και πολιτισμικό προϊόν το οποίο πρέπει να δοθεί σε όλους όπως γίνεται στη Γαλλία, στη Βουλγαρία, στην Τουρκία, σε όλη την Ευρώπη και σε όλες τις χώρες που δεν ομιλούν αγγλοσαξονικά. Το να έχουμε κινηματογραφικό προϊόν στη γλώσσα μας είναι πολύ σημαντικό. Πρώτα απ’ όλα βοηθάει τους αναλφάβητους να έχουν επαφή με τη γλώσσα και να παρακολουθήσουν ξένα προϊόντα τα οποία είναι υψηλής ποιότητας και πλέον τα βλέπουμε όλοι. Θα ήθελα πάρα πολύ ας πούμε μια Ελληνίδα γιαγιά να μπορούσε να παρακολουθήσει το “La Casa de Papel” το οποίο της το στερούμε, διότι με υπότιτλο είτε λόγω καταρράκτη, είτε επειδή δεν μπορεί πολύ εύκολα να διαβάσει υπότιτλο ή είναι αναλφάβητη δεν διαβάζει καθόλου, και την αφήνουμε να παρακολουθήσει υποπροϊόντα, γιατί μέχρι εκεί μπορεί και δεν έχει άλλες επιλογές. Τώρα πλέον με τις ψηφιακές πλατφόρμες με τις επιλογές που έχουμε θα μπορούσε άνετα να παρακολουθήσει πολύ υψηλού επιπέδου παραγωγές. Επίσης έχουμε υψηλό ποσοστό αναλφάβητων σε νεαρή ηλικία. Η κρίση έχει οδηγήσει σε πολλά παιδιά να αποχωρήσουν από το σχολείο. Βάζω μέσα εννοείται τους ΑΜΕΑ που τους έχουμε σε αυτή τη χώρα τελείως παραπεταμένους. Και βέβαια για μένα πολύ σημαντικό είναι να υπάρχουν οι ξένες παραγωγές στην ελληνική γλώσσα καθώς φέρνουν πολύ πιο κοντά τους μετανάστες στους ίδιους τους Έλληνες. Στην Ιταλία ένας μετανάστης λόγω του ότι ό,τι παρουσιάζεται στην τηλεόραση είναι στην ιταλική γλώσσα σε 3 μέρες έχει μάθει τα βασικά για να μπορέσει να επικοινωνήσει με τον Ιταλό. Στην Ελλάδα θα μάθει αγγλικά, γιατί αυτά που έχει στερηθεί ή αυτά που θέλει να δει και έχουν ενδιαφέρον είναι στην αγγλική γλώσσα και έτσι θα μιλάει στη χώρα που τον φιλοξενεί μια τρίτη γλώσσα, τα αγγλικά. Να γιατί λένε τους Έλληνες ρατσιστές. Δεν είναι. Οι Έλληνες αν είχαμε τον μετανάστη τον οικονομικό ή τον πρόσφυγα που έρχεται στη χώρα να επικοινωνήσει μαζί μας έστω και με σπαστά, πολύ “κακά” ελληνικά, π.χ. “καλημέρα, ψωμί;” δεν υπάρχει γιαγιά που δεν θα τον έπαιρνε από το χέρι να του δείξει πού είναι ο φούρνος. Γιατί θα έλεγε “το παιδί μιλάει ελληνικά είναι δικός μας”. Αυτό ως χώρα δεν το έχουμε επιλέξει. Είναι καιρός να το κάνουμε. Όποιος θέλει να μπορεί να το δει στα αγγλικά, στα γαλλικά κ.λπ. Αλλά είναι σημαντικό να έχουμε την επιλογή της ελληνικής μεταγλώττισης.
Τι προετοιμασία απαιτείται πριν μπείτε στο στούντιο να ηχογραφήσετε;
Υπάρχει πολύ μεγάλη προεργασία πριν από οποιαδήποτε μεταγλώττιση. Έρχεται το υλικό, το παίρνει η παραγωγή όπως είμαστε εδώ στο Open Studio, αποφασίζουμε σε ποιον σκηνοθέτη θα δώσουμε να αναλάβει τη σειρά, ο σκηνοθέτης βλέπει το υλικό στη γλώσσα που είναι και προχωράμε να σταλεί το κείμενο σε ένα μεταφραστή. Μετά ο σκηνοθέτης αναλαμβάνει να κάνει τη διανομή, να βρει δηλαδή ποια είναι τα ταλέντα στην Ελλάδα που μπορούν να συμμετάσχουν σε αυτή τη δουλειά, να είναι κοντά στις φωνές και στον τρόπο παιξίματος των ηθοποιών που συμμετέχουν σε αυτή την σειρά ή ταινία. Μετά έρχεται η μετάφραση, έχουμε την προσαρμογή, τις αλλαγές, και αφού ολοκληρωθεί αυτό, το τελευταίο κομμάτι είναι η εγγραφή, κι αν θέλετε και το πιο εύκολο!
Πώς αποφασίζετε τη χροιά που θα δώσετε σε ένα χαρακτήρα;
Το παίξιμο είναι αυτουνού που έχει κάνει το πρωτόλειο, που έχει ερμηνεύσει ως πρώτος τον ρόλο δηλαδή. Από εκεί και ύστερα, από τη στιγμή που έρχεται στην Ελλάδα ένα προϊόν θα πρέπει να μπει λίγο και η ελληνική σφραγίδα, είτε απευθύνεσαι σε παιδιά, είτε απευθύνεσαι σε μεγάλους. Στους μεγάλους, στα live action, αυτό υπάρχει λιγότερο γιατί το ρόλο τον έχει ερμηνεύσει ο Μπραντ Πιτ ας πούμε οπότε θα πρέπει να ακολουθήσεις τη διαδρομή που έχει κάνει ο Μπραντ Πιτ. Στο καρτούν όμως έχεις και τον ηθοποιό που σίγουρα έχει δώσει την ερμηνεία του και έτσι έχει χτιστεί αυτόν τον χαρακτήρα, αλλά έχεις και το ίδιο το καρτούν που είναι ο οδηγός σου για το πώς θα παίξεις. Τι γκριμάτσες κάνει, πόσο υπερβολικό είναι, άρα ακόμα και στη μεταγλώττιση μπαίνει το στοιχείο του Έλληνα. Και βέβαια και πολλά αστεία που θα μπουν που μπορεί στη Γαλλία ή στην Αγγλία να είναι εντελώς διαφορετικά, στην Ελλάδα θα μπουν στοιχεία που μιλάνε για τα ελληνόπουλα και ένα αστείο το οποίο δεν θα υπάρχει στην αγγλική εκδοχή. Είναι δημιουργικό και σκηνοθετικά. Εγώ είχα την τύχη όταν έκανα την πρώτη ταινία του “Εγώ ο απαισιότατος”, ήμουν ο πρώτος – δεν το είχε σκεφτεί ούτε η Universal – που έβαλε ομιλία στα Minions. Δεν μιλούσαν απλά έβγαζαν κραυγούλες και εγώ έβαλα λέξεις. Κι από τότε είδατε τι έγινε. Δέχτηκαν την πρότασή μας και μάλιστα μας έδωσαν και πολλά μπράβο που σκεφτήκαμε να το κάνουμε αυτό, και μετά έκαναν και ταινίες με τα Minions, πλέον πετάνε λεξούλες σε όλες τις ταινίες και όλες τις βερσιόν. Μπορείς να κάνεις πολλά πράγματα αρκεί να έχεις όρεξη, κέφι και σκηνοθετική άποψη.
Πιστεύετε ότι μπορεί να το κάνει αυτό κάθε ηθοποιός;
Στη σύγχρονη μεταγλώττιση πιστεύω πως ναι. Ένας καλός ηθοποιός μπορεί λόγω του ότι έχει εξελιχθεί παρά πολύ η τεχνολογία πλέον δεν έχει καμία σχέση με όταν ξεκίνησα εγώ. Τώρα πια αυτό που ζητάς από το ταλέντο σου είναι να παίξει. Και να παίξει καλά, να μπορεί να ερμηνεύσει. Πιστεύω ναι ότι ένα ταλαντούχο πλάσμα είτε είναι ηθοποιός είτε δεν είναι, τάλαντο να έχει όρεξη, τρέλα, χιούμορ, μπορεί άνετα να συμμετάσχει σε ένα μεταγλωττισμένο προϊόν.
Υπάρχει κάποιος χαρακτήρας που δεν είχατε την ευκαιρία να ερμηνεύσετε και τον “ζηλέψατε”;
Όχι είμαι πολύ χορτασμένος. Σε αυτή τη δουλειά δεν υπάρχουν πρωταγωνιστικοί, δεύτεροι, τρίτοι, δέκατοι πέμπτοι ρόλοι. Χαίρεσαι που την κάνεις. Το ότι ζεις αυτή την παράνοια που ζουν οι ήρωες, ειδικά των κινουμένων σχεδίων. Δεν μου έχει λείψει κάτι. Νομίζω πως ό,τι έχω κάνει το έχω αγαπήσει, όπως δεν μπορώ και να ξεχωρίσω κάποιον από τους ρόλους που έχω κάνει, έτσι δε νομίζω ότι μου λείπει και κάποιος. Έχω κάνει νομίζω όλους τους ρόλους που έπρεπε να κάνω ή που εμπιστεύτηκαν οι σκηνοθέτες και είμαι πολύ ευτυχής.
Ασχολείστε και με τη διδασκαλία πάνω σε αυτό το κομμάτι…
Κάνουμε μαθήματα στο Open, έχουμε κύκλους εργαστηρίων. Είναι το μοναδικό επαγγελματικό στούντιο στην Ελλάδα όπου γίνεται επαγγελματική πρακτική πάνω στη μεταγλώττιση. Είναι κύκλοι που διαρκούν γύρω στους 2μιση μήνες. Το ένα εργαστήριο είναι πρακτική μεταγλώττιση που διδάσκω εγώ και είναι 30 ώρες μέσα στο booth, και έχουμε και το δεύτερο που κάνει ο Γιώργος ο Ματαράγκας μαζί με την Γεωργία Ιωαννίδου που είναι 48 ώρες και έχει περισσότερο θεωρητικά κομμάτια, που είναι το voice acting.
Τι συμβουλές δίνετε στους μαθητές;
Πολλές συμβουλές. Και κυρίως μαζί τους μαθαίνουμε και καινούργια πράγματα. Τα εργαστήριά μας κυρίως λειτουργούν μέσα από την αλληλεπίδραση. Κι επειδή στην σύγχρονη εκπαιδευτική τέχνη δεν υπάρχουν “φωτεινοί φωστήρες”, δουλεύουμε μαζί με όλους τους μαθητές, ψάχνουμε να βρούμε τα ελαττώματα, να τα χτυπήσουμε όσο μπορούμε και να δούμε πως μπορούμε να τα διορθώσουμε. Εδώ δεν απορρίπτεται κανένας.
Έχετε άλλα σχέδια για τη συνέχεια;
Πάρα πολλά σχέδια. Τώρα που βγήκε ο “Ίκαρος”, ετοιμαζόμαστε για καινούργιες συνεργασίες που ακόμα δεν μπορούμε να ανακοινώσουμε. Είμαστε συνέχεια στο… φουλ οι μηχανές! Και ειδικά τώρα είναι η εποχή που “φουλάρουν” μέχρι τα Χριστούγεννα, γιατί τώρα βγαίνει και η μεγαλύτερη παραγωγή ειδικά παιδικών προϊόντων που έχουν σχέση με τη μεταγλώττιση. Το βάρος μας είναι στον Ίκαρο που στις 26 Μαΐου θα βγει στους κινηματογράφους.