Ο Δημήτρης Πετρόπουλος στο Χ-τύπο: “Η πίστη σε κάτι είναι μεταδοτική δύναμη”

Τον γνωρίσαμε μέσα από επιτυχημένες δουλειές στο σανίδι, τη μικρή και μεγάλη οθόνη, τον αγαπήσαμε ακόμα περισσότερο μέσα από τον ανατρεπτικό ρόλο του πρωθυπουργού “Άρη Παυρινού” στην τηλεοπτική επιτυχία “Παρά Πέντε” και αυτή τη σεζόν κλέβει πάλι τις εντυπώσεις μαζί με ένα ταλαντούχο καστ ηθοποιών στην θεατρική παράσταση “Ποντικοπαγίδα” που ανεβαίνει στο θέατρο Νέος Ακάδημος σε σκηνοθεσία Κίρκης Καραλή.

Ο Δημήτρης Πετρόπουλος βλέπει τη ζωή και την τέχνη υπό ένα πολύ ενδιαφέρον πρίσμα και πάντα με μια απαραίτητη δόση χιούμορ. Σε μια απολαυστική συζήτηση μας μιλά για το κλασικό αυτό έργο της Αγκάθα Κρίστι και το επίκαιρο κοινωνικό μήνυμα που περνάει, τη σχέση του με τη νέα γενιά καλλιτεχνών και τη σκηνοθεσία, αλλά και πότε βγαίνει προς τα έξω ο “κακός” του εαυτός.

Συναντήσαμε τον κ. Πετρόπουλο σε έναν συνοικιακό κινηματογράφο της Αθήνας και ο ίδιος ξεκίνησε την κουβέντα μας με μια μικρή εξομολόγηση σχετικά με το πώς τον επηρέασε η ταινία “Drive my car” την οποία και παρακολούθησε την προηγούμενη ημέρα…

Δεν έχω αναστολή να ομολογήσω ότι είμαι ακόμα – και πιθανόν να επανέρχεται αυτό ή να αργήσει να ατονήσει, κάτω από την επιρροή της δυναμικής και αυτής της εις βάθος κατάδυσης στην οποία με οδήγησε το “Drive my car” που έχει ενσωματωμένο μέσα το “Θείο Βάνια” του Τσέχωφ και για λόγους προσωπικής διαδρομής μέσα στο έργο αφού είχα την τύχη να παίξω στο έργο.

Σας βοήθησε να ανακαλύψετε κάτι καινούργιο για τον εαυτό σας;

Δεν ξέρω ποια είναι τα στοιχεία που θα μπορούσαν να θεωρηθούν “καινούργια”, δηλαδή τα οποία προκάλεσε η ταινία να αναδυθούν, γιατί έχει μεσολαβήσει και μια γεμάτη εικοσαετία. Δηλαδή έχω κάνει και διαδρομή ζωής στο μεταξύ. Δεν είναι φρέσκος ο “Βάνιας”. Οπότε δεν θα μπορούσα να διακρίνω ποια από αυτά οφείλονται στο κομμάτι ζωής που έχει μεσολαβήσει ή στην επικοινωνία με τη δυναμική της ταινίας. Σας την προτείνω, όμως, ανεπιφύλακτα, ακόμα και αν δεν σας είναι τόσο ώριμος ο Τσέχωφ και ειδικά ο Βάνιας που καλό θα ήταν βέβαια να σας είναι γνώριμος.

Κι ας πάμε τώρα στην “Ποντικοπαγίδα”. Η ίδια η Αγκάθα Κρίστι δεν περίμενε ότι αυτό το έργο θα παιζόταν για πολύ καιρό στο θέατρο. Εσείς τί πιστεύετε ότι το κάνει τόσο διαχρονικό;

Απάντηση για το συγκεκριμένο έργο δεν έχω. Το μόνο που μπορώ να πω αλλά αυτό είναι εκ των υστέρων διαπίστωση, δεν έχει να κάνει με την προσωπική μου αντίληψη πραγμάτων, με την υποκειμενικότητα μου δηλαδή. Όταν παίχτηκε στον Καναδά – για να αφήσουμε το Λονδίνο που είναι μία ειδική περίπτωση και που έχει ενδεχομένως συντηρηθεί ο θρύλος γιατί συμπληρώθηκαν την περασμένη εβδομάδα 70 χρόνια παραστάσεων, αν δεν κάνω λάθος παίχτηκε 24-26 χρόνια, στην Ελλάδα για να μιλήσω για μας παίχτηκε 3 χρόνια συνεχόμενα πριν από μία πενταετία, που σημαίνει ότι πάντα υπάρχει ένα αντίκρυσμα. Αυτό που θέλουμε, θα επεσήμανα, βάσει ενδεχομένως του δικού μου τρόπου λειτουργίας και τις δικές μου προτιμήσεις είναι το χιούμορ το οποίο είναι διάχυτο στο έργο και δεν παρεμποδίζει την αγωνία με ή χωρίς εισαγωγικά, που είναι ζητούμενο σε μία αστυνομική πλοκή. Γενικότερα νομίζω ότι το χιούμορ έχει περάσει με ωραίο τρόπο λειτουργικό στη δικιά μας γλώσσα. Δεν είναι ακριβώς αυτό που λέμε εγγλέζικο χιούμορ, έχει βρεθεί ένας ανάλογος λειτουργικός κώδικας, ο οποίος είναι πολύ δραστικός. Αυτό δεν θέλει φιλοσοφία το βλέπουμε ότι το έχουμε, γιατί το γέλιο είναι άμεσο και το εισπράττεις την ώρα που συμβαίνει.

 

Το έργο έχει μεταφερθεί σε μια πιο κοντινή εποχή σε μας σε σχέση με το πρωτότυπο της Αγκάθα Κρίστι. Θεωρείτε ότι ήταν απαραίτητη μια τέτοια μεταφορά;

Δεν θα έλεγα ότι ήταν αναγκαία, απλά όλα γίνονται πιο γνώριμα. Δεν είναι βλαπτική αυτή η μεταχείριση. Δηλαδή τα συστατικά του έργου ως προς την πλοκή και το ύφος δεν αλλάζουν. Οπότε δεν υπάρχει κανένας κίνδυνος. Τώρα αν υπάρχει όφελος είναι αυτό, ότι είναι πιο οικεία τα δεδομένα της καθημερινότητας. Σε ένα υποβόσκον πλαίσιο στο έργο θίγεται και το ζήτημα της κακοποίησης ανηλίκων ένα ζήτημα που δυστυχώς είναι ακόμα φλέγον. Να σημειώσουμε εδώ ότι ο νέος νόμος – του 2022 – κρίνει ότι όταν συμπληρώνεις τα 15 χρόνια δεν είναι αναγκαία η εποπτεία παρόλο που εξακολουθείς να είσαι ανήλικος. Ειρήσθω εν παρόδω πως η κακοποίηση ανηλίκου που συμπλήρωσε τα 15 είναι πλημμέλημα και όχι κακούργημα (δείτε σχετικά εδώ).

Έχετε κοινά στοιχεία με τους χαρακτήρες σας;

Όχι στο συγκεκριμένο κάστινγκ δεν τους ξέρω προσωπικά τους συναδέλφους, ώστε να μπορώ να επισημάνω ομοιότητες και διαφορές, αλλά δεν νομίζω ότι τίθενται στους όρους. Δεν είναι ψυχογραφική προσέγγιση, οπότε δεν αναζητάς ψυχικούς μηχανισμούς ή ομοιότητες και διαφορές μέσα σου με το ρόλο. Τώρα για πιο συγκεκριμένες πληροφορίες και χαρακτηριστικά, αυτό έχει να κάνει με την πλοκή και με τις ανατροπές και δεν μπορείς να επεκταθείς, γιατί κινδυνεύεις με μία λέξη να προσανατολίσεις και “καις” το παιχνίδι.

Έχει σημασία αν ένας ρόλος είναι κοντά ή κόντρα σε εσάς;

Όλα τα στοιχεία των ρόλων μέσα σου τα έχεις, γιατί αν δεν τα έχεις μέσα σου δεν θα μπορούσες να τα δανειστείς για να τα χρησιμοποιήσεις. Προφανώς είσαι φορέας, οι δόσεις αλλάζουν και ξέρεις ότι π.χ. μια συνταγή για ένα φαγητό ανάλογα με το “χέρι”, και με τη διαδικασία που ακολουθεί μπορεί να προκύψει κάτι τόσο διαφορετικό που να νομίζουν ότι πρόκειται για κάτι άλλο. Κάτι ανάλογο συμβαίνει και όταν πλάθεις κάτι. Τι θα βάλεις πρώτο, τι δεύτερο, τι σε μεγαλύτερη δόση, τί σε μικρότερη, είναι χρώματα, μυρωδιές, αισθήσεις.

Υπήρχε κάποια συγκεκριμένη συμβουλή που σας έδωσε η σκηνοθέτις κα Καραλή;

Φυσικά και έδωσε κατευθύνσεις ως προς το ύφος κ.λπ.. Γιατί έχει μία συγκεκριμένη αντίληψη και ένα δικό της τρόπο να δημιουργούνται οι ισορροπίες στο έργο και κρίνοντας εκ του αποτελέσματος, αν όχι από τη διαδικασία, οι προσανατολισμοί της είναι ευθύβολοι και αποτελεσματικοί.

Το έργο αποτυπώνει μια κατάσταση εγκλεισμού, θεωρείτε ότι στο πλαίσιο αυτό το κοινό μπορεί να συνδεθεί πιο πολύ αν λάβουμε υπόψη και τα πρόσφατα lockdown;

Το συνηθίζει αυτό η Αγκάθα Κρίστι. Δεν είναι άγνωστος ο μηχανισμός, φτιάχνει ένα μικρόκοσμο στο κρουαζιερόπλοιο, στο τρένο κ.α. Το θέμα είναι κατά τη γνώμη μου, δεν είναι η αίσθηση του εγκλεισμού η οποία παραμετροποιεί τα πράγματα και δημιουργεί συνθήκες σύγκρουσης και πίεσης. Αυτά τα έχει πάντα ένας εγκλεισμός. Κανένας άνθρωπος δεν αντιδρά μπροστά σε ένα αδιέξοδο όπως θα αντιδρούσε μπροστά σε έναν ανοιχτό ορίζοντα. Ίσως θα έπρεπε να ερωτηθεί το κοινό για αυτό. Εμείς δεν παραλληλίσαμε τον εγκλεισμό με το lockdown. Υπάρχει μία δυσχέρεια επειδή έχει χιονίσει και έχουν αποκλειστεί οι δρόμοι, δεν είναι όμως το ίδιο πράγμα.

Φέτος το καλοκαίρι σκηνοθετήσατε και το “Μάθημα ιστορίας” του Σάκη Σερέφα σε συνεργασία με το ΔΗΠΕΘΕ Ιωαννίνων. Πώς ήταν για σας η συνεργασία με νέους καλλιτέχνες;

Είναι μία πολύ καλή στιγμή στην πορεία μου και ήρθε κυριολεκτικά από τον ουρανό, καθώς εγώ σκηνοθετώ αραιά. Ήμουν τυχερός γιατί όλες μου οι σκηνοθεσίες έτυχαν πολύ θερμής υποδοχής, οπότε σχεδόν πάντα νιώθω την έκπληξη, γιατί δεν με θεωρώ σκηνοθέτη και πάντα έχω ένα ευχάριστο “παραξένεμα” κάθε φορά που τα πράγματα πάνε τόσο ομαλά. Δεν μπορώ να πω ότι ήταν πρώτη φορά που μου συμβαίνει κάτι τέτοιο θα έλεγα αντιθέτως ότι συμβαίνει πάντα. Πολλοί μάλιστα υπαινίσσονται ότι θα έπρεπε να αλλάξω επάγγελμα. Ήταν πραγματικά μια πολύ θερμή και συγκινητική υποδοχή της παράστασης.

Έχω μία προτίμηση στα νέα παιδιά, το παραδέχομαι. Δεν ξέρω αν είναι ο ενθουσιασμός τους. Νομίζω ότι και σαν ηθοποιός θα προτιμούσα να σκηνοθετηθώ από νέους ανθρώπους. Αυτό δεν σημαίνει ότι δεν αναγνωρίζω για παράδειγμα τη δεξιοτεχνία με την οποία παίζει το ρόλο η Ράνια Οικονομίδου στην Ποντικοπαγίδα, η οποία είναι εξαιρετική. Η ακρίβεια, η παραμικρότερη απόχρωση είναι αξιοθαύμαστη είναι καθηλωτική και έχει με τέτοιο τρόπο ανταποκριθεί στο ζητούμενο του ρόλου που θα μπορούσε αυτούσια να μεταφερθεί και σε άλλα ανεβάσματα της Ποντικοπαγίδας χωρίς να χρειαστεί να αλλάξει τίποτα. Είναι δηλαδή το ζουμί των πραγμάτων, η πεμπτουσία του ρόλου. Δεν μπορώ λοιπόν να μη το δω αυτό και να μην το θαυμάσω, και να μην χαρώ που υπάρχουν ηθοποιοί που κάνουν την τέχνη του ηθοποιού να γίνεται τέχνη με το “Τ” κεφαλαίο, δηλαδή να γίνεται αποδεκτή ως ικανότητα και ως προϊόν δουλειάς Βέβαια οφείλω να προσθέσω επίσης ότι η παράσταση είναι τυχερή ως προς το καστ. Δεν είμαστε φίλοι, και αυτό αξίζει να επισημανθεί. Με την έννοια ότι δεν κάνουμε παρέα, δεν μιλάμε, και γενικά δεν έχει να κάνει με τις διαπροσωπικές μας σχέσεις. Αλλά όλα τα παιδιά είναι εξαιρετικά. Μπορεί να φανώ υπερβολικός, αλλά αν κρίνω από την ευχαρίστηση που αισθάνομαι όταν τους ακούω ή τους βλέπω καθημερινά και δεν βαριέμαι, αυτό λέει πολλά. Και πέρσι στις Βάκχες στην περιοδεία είχα την ίδια αίσθηση. Δηλαδή είναι ωραίο να χαίρεσαι τους συναδέλφους και να μη τους χορταίνεις. Ίσως έχω γεράσει, που σημαίνει μαλακώσει και σημαίνει ότι αποδέχομαι με άλλο τρόπο τα πράγματα, τα απολαμβάνω χωρίς ενστάσεις. Ασφαλώς υπάρχουν κάποιοι μηχανισμοί που έρχονται με την ωριμότητα.

Υπάρχει κάποια συμβουλή που δίνετε στους νεότερους και θα θέλατε να σας την είχαν πει κι εσάς όταν ξεκινούσατε;

Η πίστη σε κάτι είναι δύναμη μεταδοτική. Πιστεύεις σε κάποιον και αυτός πιστεύει στον εαυτό του. Όταν πιστεύει στον εαυτό του, δεν μιλώ για αυταπάτες και παραπλανητικές καταστάσεις. Όταν ας πούμε υπερβάλλουμε προς τα πάνω ή προς τα κάτω. Η υπεραυτοπεποίθηση και η υπερανασφάλεια δηλώνουν ψυχικές εκκρεμότητες άλλου τύπου. Δεν μιλώ για αυτό λοιπόν, μιλώ για ανθρώπους που δεν έχουν τόσο ανοιχτούς λογαριασμούς με τη σχέση τους με τον εαυτό τους, για ανθρώπους που έχουν ακόμα θέματα άλυτα όπως όλοι μας, αλλά που κινούνται μέσα στα πλαίσια των μη παθολογικών καταστάσεων. Όταν λοιπόν σε μία τέτοια περίπτωση υπάρχει μία επικοινωνία είτε ως συνεργάτης είτε ως εκπαιδευτής, το λέω γιατί εγώ έχω περάσει πάρα πολλά χρόνια στην εκπαίδευση, νομίζω ότι ο δρόμος ανοίγει με αυτόν τον τρόπο, δηλαδή με τις σχέσεις εμπιστοσύνης και τη μεταδοτικότητα αυτής της πίστης για την καλύτερη δυνατή αξιοποίηση του εαυτού του άλλου. Αν ας πούμε δημιουργήσεις κάτι ώστε ο άλλος να μπορεί να αξιοποιήσει τον εαυτό του, το πεδίο είναι πολύ ευρύ. Αυτό νομίζω είναι βασικό σαν λειτουργία από εκεί και πέρα είναι προσανατολισμοί, γνώμες, απόψεις.

Ποια στιγμή στην πορεία σας σας “γέμισε” περισσότερο καλλιτεχνικά;

Αρκετές φορές έχει συμβεί αυτό. Ίσως αυτό έγινε πιο συχνά στις σκηνοθεσίες, γιατί πάντα όπως είπα και πριν έχω μία έκπληξη. Στους ρόλους είναι στιγμές, δεν είναι ολόκληροι οι ρόλοι, ολόκληρες ερμηνείες ή ολόκληρα έργα. Αυτό το έχω αποδεχτεί δεν με πληγώνει, όπως όταν ήμουν νεότερος, γιατί κάποια πράγματα κατάλαβα ότι τα μπορώ και αντέχω να μη μπορώ κάποια άλλα.

Έχει χρειαστεί ποτέ να κάνετε υποχωρήσεις σε μια δουλειά;

Δεν είμαι τόσο ευέλικτος όσο θα ήθελα. Με νικάει ο κακός εαυτός μου και δεν το λέω με καμάρι αυτό. Θα μπορούσα να είμαι πιο ανεκτικός.

Κάνετε σχέδια και όνειρα γενικά;

Όνειρα στη δικιά μου ηλικία… μόνο “καλά στερνά”! Αυτό δεν το λέω μόνο τώρα, ακόμα κι όταν ήμουν 20 χρονών σας βεβαιώνω έλεγα το ίδιο. Είχα έντονη αυτή την αίσθηση, επειδή ίσως για όλα τα πράγματα υπάρχει μία εξήγηση δεν είναι μεταφυσικά. Ανεξήγητα πράγματα υπάρχουν αλλά προσωρινά ανεξήγητα, μέχρι δηλαδή να βρεθεί η εξήγησή τους. Ίσως να φταίει ότι είχα μεγάλη διαφορά με τους γονείς μου ηλικιακή. Μεγάλωσα σε μια οικογένεια μεγάλης και ζεστής αγκαλιάς, χωρίς εντάσεις και προβλήματα, αλλά με μια ιδιαιτερότητα. Έχω μία αδερφή που είναι 17 χρόνια μεγαλύτερη από μένα διαφέρουμε, δηλαδή για μια γενιά από τους ίδιους γονείς, που σημαίνει ότι εγώ συνάντησα τους γονείς μου σε άλλη ηλικιακή στιγμή. Η αδερφή μου γεννήθηκε όταν ήταν πολύ νέοι και εγώ γεννήθηκα πια όταν ήταν ώριμοι. Αυτό με έφερε σε μια επαφή με τις προχωρημένες ηλικίες και για αυτό λέω ας πούμε χωρίς δισταγμό, τα “καλά στερνά” γιατί τα ευχόμουν για τους δικούς μου αναγκαστικά τα ευχόμουν και για μένα που ήμουν η συνέχεια. Δεν είναι ανεξήγητο, είναι πολύ κατανοητό. Ήθελα να γεράσουν καλά, να μην πονάνε, να μην είναι δυστυχείς, να μην ταλαιπωρούνται και έτσι συνέβη. Πέθαναν βέβαια πάρα πολύ νωρίς, δεν γέρασαν ούτε ο ένας ούτε ο άλλος, δεν χρειάστηκε να αντιμετωπιστούν προβλήματα πολύ προχωρημένης ηλικίας, αλλά είχαν έναν κύκλο ζωής χωρίς υπερβολές.

Επιστροφή στον… τόπο του εγκλήματος

Ο κ. Πετρόπουλος μοιράστηκε εκτός των άλλων μαζί μας και μια πολύ ενδιαφέρουσα ιστορία: “Στο πλαίσιο του έργου αυτού που σκηνοθέτησα φέτος το καλοκαίρι που ανέβαινε για πρώτη φορά, προγραμματίστηκε μία παράσταση στην Άρτα. Πέραν, λοιπόν, της ιδιαιτερότητας του να πάω στον τόπο που γεννήθηκα, αυτό που συνέβη ανήκει σχεδόν στη σφαίρα του απίθανου. Γεννήθηκα σε ένα σπίτι, γιατί τότε η μάνα μου προτιμούσε να γεννάει στο σπίτι και όχι σε μαιευτήριο. Γεννήθηκα λοιπόν σε ένα σπίτι το οποίο δεν υπάρχει πια, γιατί αυτό μαζί με τα διπλανά του παρεμπόδιζαν τη θέα αυτής της υπέροχης βυζαντινής εκκλησίας για την οποία η Άρτα είναι γνωστή και θεωρείται η ωραιότερη στα Βαλκάνια μετά την Αγιά Σοφιά και είναι όντως. Ξαφνικά, λοιπόν, πήγα να δω αυτή την παράσταση γιατί ήμουν στην Αθήνα και λέω αξίζει τον κόπο να πάω να το δω και διαπίστωσα ότι παίξαμε στο σημείο που γεννήθηκα. Πόσες πιθανότητες έχει να συμβεί αυτό; Είναι το κλείσιμο ενός κύκλου; Εκεί στο ακριβές σημείο που γεννήθηκα, όχι απλώς στον τόπο που γεννήθηκα. Απίστευτο; Εγώ εκεί που στήθηκαν τα σκηνικά και μπήκαν οι καρέκλες, εκεί μεγάλωσα. Εκεί θα μπορούσε να είναι η αυλή μου και πλέον δεν υπάρχει πια τίποτα γιατί όλα αυτά τα σπίτια στη σειρά τα έριξαν για να φαίνεται η εκκλησία από παντού. Επίσης, έχει μία άλλη περίεργη λειτουργία, σαν να ξανά απέκτησα σπίτι. Φαίνεται πάντως λίγο περίεργο να μην υπάρχει ούτε ίχνος από το σημείο που γεννήθηκες. Δηλαδή όταν αυτό συνέβη βέβαια πολλά χρόνια πριν κάπου λίγο σαν να καταργήθηκε η απόδειξη ότι γεννήθηκες. Δεν ήξερα να το πάρω σαν το τέλος ενός κύκλου ή σαν την αρχή ενός νέου κύκλου; Γιατί ξαναξεκινάει πάλι κάτι. Και το είπα αυτό μετά την παράσταση, γιατί πιστεύω δεν μπορείς να μην το πεις αυτό.”