Πολιτισμός
Ο Φώτης Σπύρος στο Χ-τύπο: “Ο ηθοποιός πρέπει να ξέρει την υπομονή και την απόρριψη”
Φέτος το καλοκαίρι οι δεινόσαυροι ζωντανεύουν και υπό τη σκηνοθετική ματιά του Φώτη Σπύρου, μαζί με μια ταλαντούχα ομάδα performer καλούν μικρούς και μεγάλους σε ένα φανταστικό ταξίδι στην προϊστορική εποχή.
Ο αγαπημένος ηθοποιός πρωτοπορεί φέρνοντας στην Ελλάδα την παιδική παράσταση με τίτλο “Jurassic Adventures” που κατέκτησε τον κόσμο, και σίγουρα θα κατακτήσει και τις καρδιές των μικρών παιδιών στην περιοδεία που θα κάνει το καλοκαίρι στη χώρα μας.
Ο ίδιος μας δίνει μια γεύση από την προετοιμασία για όσα θα δούμε επί σκηνής, τονίζοντας μάλιστα το βάρος και την ευθύνη που έχει να δημιουργεί κανείς ένα θέαμα για τα παιδιά, αλλά και το πόσο έχει επηρεάσει η τεχνολογία τη σχέση τους με τις τέχνες. Εκτός αυτών, μας μιλά για την προσωπική του πορεία στο χώρο της τηλεόρασης και εάν σκέφτεται να επιστρέψει, αλλά και για τις θυσίες που απαιτεί η δουλειά του ηθοποιού.
Να ξεκινήσουμε από το νέο σας εγχείρημα, το Jurassic Adventures. Πώς πήρατε την πρωτοβουλία να ξεκινήσετε αυτή την παιδική παράσταση;
Ουσιαστικά αφουγκραζόμενος την αγάπη των παιδιών που είναι πολλές φορές ιδιαίτερη για τους δεινόσαυρους χρόνια σκέφτομαι αλήθεια τι είναι αυτό που αγαπούν τόσο πολύ τα παιδιά σε αυτά τα ζώα που είναι λίγο άγρια, λίγο αιμοβόρα. Και είναι το μόνο ζώο που δεν φοβούνται παρόλο που είναι το πιο άγριο ζώο και πραγματικά αυτό είναι περίεργο. Δεν ξέρουμε τι συμβαίνει, το διερωτόμαστε. Αυτό προσπαθώ να ψάξω, σίγουρα όμως είναι εντυπωσιακό. Είναι εντυπωσιακό στην κλίμακά του και στο μέγεθός του, καθώς οι δεινόσαυροι που παίζουν στην παράστασή μας δεν τους έχουν ξαναδεί τα παιδιά, γιατί δεν είναι μια απλή απεικόνιση, είναι δεινόσαυροι ύψους 5,5 μέτρων οι οποίοι κινούνται, λειτουργούν, αντιδρούν κανονικότατα όπως θα φανταζόμαστε ότι θα ήταν και οι κανονικοί. Είναι performer μέσα όπου με υδραυλική κίνηση ουσιαστικά το κινεί, έχει μέσα κάμερα, έχει υδραυλικό τιμόνι και αυτός μπορεί να κάνει όλες τις κινήσεις μέχρι να κλείσει τα μάτια και να ανοίγει το στόμα και ουσιαστικά έτσι να μιλάει αυτός ο δεινόσαυρος.
Η παράσταση είναι διαδραστική;
Έχει κυρίως διαδραστικό στοιχείο. Πολλές φορές τα πράγματα δεν πάνε όπως θέλουμε και μάλλον αυτό θα συμβεί και στην παράστασή μας, όλα ανατρέπονται, όλα κάποιος θα τα ανατρέψει και μόνο με τη βοήθεια των παιδιών θα μπορέσουμε την ημέρα της παράστασης να διεκπεραιωθεί αυτή. Ξεκινάμε 5 Ιουνίου στο Κατράκειο Θέατρο που είναι η πρεμιέρα μας. Μετά ακολουθεί μια πολύ μεγάλη περιοδεία σε μεγαλύτερα θέατρα.
Ήταν εύκολο να υλοποιηθεί αυτή η ιδέα δεδομένης και της πανδημίας;
Η παράσταση-παραγωγή αυτή ξεκίνησε από την Ισπανία το 2015 περίπου. Έκανε μια καριέρα στην Ευρώπη τα 3 χρόνια πριν τον Covid, μετά τη σταμάτησε η πανδημία. Πήγε Αγγλία, Ιταλία, Ισπανία, Ρουμανία και στη Γαλλία σταμάτησε. Μετά το αγοράσαμε εγώ με το Νίκο Χρηστίδη, καθώς το είδαμε και θέλαμε πάρα πολύ να το φέρουμε στην Ελλάδα. Θέλαμε οπωσδήποτε αυτό να το δείξουμε στα παιδάκια. Είναι εντυπωσιακό και πραγματικά για πρώτη φορά βλέπουμε ζωντανούς τους δεινόσαυρους, δεν τους θαυμάζουμε ακινητοποιημένους. Κάνουν όλες τις κινήσεις που θα μπορούσε να κάνει ο δεινόσαυρος και είναι απίστευτα ρεαλιστική η απεικόνιση τους. Αξίζει να το δουν τα παιδάκια από κοντά, να βγάλουν φωτογραφίες μαζί του, να το πλησιάσουν, να το επεξεργαστούν.
Για εσάς τι ξεχωριστό έχει να δουλεύετε για παιδιά?
Δουλεύοντας για παιδιά είσαι υπεύθυνος. Έχεις ευθύνη. Έχεις μεγαλύτερη ευθύνη από ότι όταν δουλεύεις για ενήλικες ή σε άλλου είδους θέατρο. Απευθυνόμενος στα παιδιά πρέπει να είσαι πάρα πολύ σοβαρός. Τα παιδιά είναι αμείλικτα. Πρέπει από τη μία να ενημερώνεσαι και να είσαι σοβαρός αλλά από την άλλη να παραμένεις παιδί, γιατί τα παιδιά δεν θέλουν ούτε διδακτισμό, ούτε μεγαλίστικα πράγματα, ούτε ανθρώπους να νομίζουν ότι τα παιδιά είναι ανόητα και πρέπει να φέρονται “μωρουδίστικα”. Τα παιδιά έχουν δική τους φαντασία πολύ σπουδαία που δεν μπορούμε να αντικαταστήσουμε, έχουν μια τρομερή ειλικρίνεια και κυρίως δεν έχουν φίλτρα σε αυτό που θέλουν να πουν. Πραγματικά άμα βαρεθούν θα αρχίσουν να παίζουν μέσα στο θέατρο, αν δεν τους ενδιαφέρει. Ας μην ξεχνάμε ότι τα παιδιά σε αυτήν την ηλικία είναι ένα χωράφι που ουσιαστικά αρχίζει και σπέρνεται διάφορα σπορά και σπαρτά και είναι πολύ σημαντικό να έχεις σημαντικά πράγματα να τους πεις. Δηλαδή να μην καταφύγεις σε φτήνιες, σε τέχνασματα και ψεύτικους εντυπωσιασμούς, αλλά να αφήσεις κάτι ακόμα και αν δεν μπορούν να το επεξεργαστούν, όταν μετά θα μπορέσουν, να υπάρχει μέσα τους σαν ανάμνηση το οποίο θα είναι σημαντικό. Βέβαια αυτό είναι το ένα σκέλος. Το άλλο σκέλος είναι ότι τα παιδιά πρέπει να διασκεδάσουν, πρέπει να περάσουν υπέροχα, να ξεφαντώσουν και να συμμετέχουν ατίθασα έτσι όπως πρέπει όλα τα παιδιά. Το θέατρο πρέπει να είναι μια εμπειρία για όλους μας. Αυτή η παράσταση πρέπει να είναι μια εμπειρία για όλους μας. Άλλωστε πως δεν θα μπορούσε, αφού ακόμα κι εγώ βλέποντας όλους αυτούς τους δεινόσαυρους αισθάνομαι κι εγώ παιδί.
Θεωρείτε ότι δίνεται από νωρίς η ευκαιρία στα παιδιά να έρθουν σε επαφή με την τέχνη π.χ. μέσα από το σχολείο;
Δεν είναι μόνο το σχολείο. Είναι το σχολείο, το περιβάλλον. Δυστυχώς νομίζω το μεγαλύτερο ποσοστό των γονιών βρίσκουν την ευκολία να τα αφήνουν μπροστά από το διαδίκτυο και να τα ταΐζουν “σκουπίδια”. Δυστυχώς δεν ενδιαφέρονται, είναι θλιβερό αυτό. Τώρα με την τεχνολογία πολλοί γονείς έχουν βρει την καλύτερη τους άκρη τα παιδιά τους να είναι μπροστά στο Instagram σε πράγματα που αλήθεια δεν τους δίνουν τίποτα, μόνο τους παίρνουν. Οι γονείς πρέπει να το σταματήσουν αυτό και να κάνουν αυτό που είπα πριν. Να δώσουν στα παιδιά πραγματική τροφή, τέχνη, ερεθίσματα, ενδιαφέροντα σπουδαία αυτό είναι το σημαντικό. Τα σημαντικά πράγματα, να μην κοιτάνε την ευκολία της στιγμής και την ησυχία τους. Είναι ντροπή να υπάρχουν παιδιά που να μην ξέρουν ότι το βιβλίο γυρίζει σελίδα. Είμαι Διευθυντής στη δραματική σχολή του ΙΕΚ Όμηρος και έρχονται παιδιά 17-18 χρόνων τα οποία το έχουν χάσει πια δεν ξέρουν τι είναι ενημέρωση, τι είναι μόρφωση, τι είναι είδηση, διαβάζουν έναν τίτλο δεν καταλαβαίνουν τι γράφει, ποιος γράφει και γιατί γράφει. Νομίζεις έτσι ότι είσαι ενημερωμένος, αλλά δεν είσαι. Έτσι έχουμε μάθει να τα κάνουμε όλα, στο περίπου και στο πόδι.
Μιας και αναφέρατε το κομμάτι της τεχνολογίας, φοβηθήκατε ότι το θέατρο μπορεί να χάσει λίγο από αυτό που ήταν λόγω των διαδικτυακών παραστάσεων που προβάλλονταν στο lockdown;
Εγώ δεν το θεωρώ θέατρο αυτό. Οι διαδικτυακές παραστάσεις δεν είναι θέατρο, μην τρελαινόμαστε. Το θέατρο γίνεται με παρουσία κοινού. Άνευ κοινού δεν υπάρχει θέατρο. Οπότε μιλάμε για ένα υποκατάστατο θεάτρου το οποίο για μια ανάγκη μπορεί να έγινε, αλλά σε καμία περίπτωση μην ισχυριστούμε ή μην νομίζουμε ότι αυτό είναι το θέατρο.
Είναι γεγονός ότι έχετε μια πολύ μεγάλη πορεία και ειδικά στο χώρο της τηλεόρασης. Νοσταλγείτε την περίοδο εκείνη;
Εγώ στην τηλεόραση πέρασα πολύ καλά, ήμουν ο εαυτός μου, έκανα την τρέλα μου, πληρώθηκα καλά και ενηλικιώθηκα μέσα από αυτό. Δεν το κάνω όμως πια. Επειδή έχω δουλέψει πάρα πολύ, 20 χρόνια της ζωή μου ήμουν μέσα στο στούντιο καθημερινά, και ήταν πάρα πολύ κουραστικό. Επειδή λοιπόν έδινα εμένα, έδινα κομμάτι μου κάθε μέρα εγώ, όσο βλακεία και αν ακούγεται αυτό σε μερικούς πραγματικά δεν το αντιμετώπιζα σαν “ξεπέτα” ή σαν “ευκολάκι”. Είκοσι χρόνια έδινα εμένα. Τώρα κουράστηκα να δίνω εμένα. Πάντα μόνο έτσι το βλέπω το πράγμα, δεν μπορώ να δω τη δουλειά μου ως μεροκάματο μόνο, είναι πολύ περισσότερα από αυτό και πάντα σε μια δουλειά μπαίνω ξέροντας ότι “βουτάω” και είμαι, όχι απλά υπάρχω και φέρομαι. Μπαίνω στη δουλειά και την υποστηρίζω, με βάζω ολόκληρο, δεν κρατάω “καβάτζες¨”. Αυτό είναι πολύ κουραστικό και πολύ ψυχοφθόρο, ξοδεύομαι έτσι. Οπότε τώρα μάλλον δύσκολα θα ξαναβγώ στη τηλεόραση. Μεγάλωσα, δεν ξέρω, δεν έχω φανταστεί τον εαυτό μου να περνάω σε άλλους ρόλους. Ουσιαστικά πρέπει να περάσω σε άλλους ρόλους, δεν μπορώ να κάνω πάλι το χαριτωμένο πιτσιρικά. Τώρα εάν κάτι μου προταθεί και μου αρέσει, μπορεί. Πραγματικά θα το αποφασίσω δύσκολα. Θέλω λίγο περισσότερο χρόνο για εμένα πια. Έχω ανάγκη εμένα.
Τι θυσίες απαιτεί η δουλειά του ηθοποιού;
Άμα αποφασίσεις ότι μπαίνεις μέσα σε αυτό, γίνεσαι επαγγελματίας και διδάκτωρ της υπομονής. Πρέπει να ξέρεις πολύ καλά την υπομονή, πρέπει να ξέρεις πολύ καλά την απόρριψη και να μάθεις πολύ καλά τον εαυτό σου. Πολύ δύσκολα σε οποιαδήποτε δουλειά είναι τόσο προσωπικό το θέμα. Εδώ θα σου πουν ότι εσύ δεν είσαι καλός και όχι απλά κάτι που έκανες. Γιατί μην τρελαθούμε όταν κάνω τον Άμλετ δεν είμαι ο Άμλετ, είμαι ο Φώτης που ουσιαστικά έχω βάλει το δικό μου υλικό και έχω φανταστεί τον Άμλετ. Αν μου πουν ότι δεν είναι καλό, είναι προσωπικό. Ένας που φτιάχνει καρέκλες, σπάει την καρέκλα και φτιάχνει μία καινούργια αν δεν αρέσει στον κόσμο. Εγώ τι να σπάσω εμένα; Πώς θα το διαχειριστώ όλο αυτό; Δεν είναι εύκολο. Είναι αρκετά δύσκολα πράγματα. Έχει ανασφάλεια τρομερή. Και όλο αυτό που ζήσαμε με τον Covid, που έζησε όλος ο κόσμος, η ανασφάλεια του δεν ξέρω τι θα κάνω αύριο, δεν μπορώ να σχεδιάσω, να ονειρευτώ, να οργανώσω, εμείς το ζούμε χρόνια αυτό. Ο ηθοποιός το ξέρει αυτό, έτσι είναι η ζωή του. Αυτό έχουμε μάθει και δεν έχουμε τίποτα δεδομένο.
Τι συμβουλή δίνετε στους μαθητές σας και τους νέους ηθοποιούς;
Το πρώτο πράγμα που τους λέω είναι καταρχήν αν θέλουν να κάνουν θέατρο και αν έχουν και κάτι άλλο στο μυαλό τους που θέλουν να κάνουν, και αν μου πουν κάτι άλλο από το θέατρο τους λέω “κάντε το άλλο”. Δηλαδή για να ασχοληθείς με το θέατρο, πρέπει να μην μπορείς να μην το κάνεις, πρέπει να λες “δεν γίνεται αυτό το πράγμα δεν μπορώ να μην το κάνω”. Στο δικό μας το επάγγελμα γίνεται το εξής: όλοι θαυμάζουμε τους αετούς, το πέταγμα τους, τα μεγάλα φτερά, αλλά κανένας δεν θα θαύμαζε αυτόν τον αετό αν φορούσε ιμάντες ασφαλείας. Εμείς δεν έχουμε ιμάντες ασφαλείας όταν πέφτουμε και μπορούμε να πέσουμε πολύ εύκολα. Όλοι μπορεί να θαυμάζουν τα φώτα και τα σίριαλ, αλλά εμείς είμαστε χωρίς ιμάντες ασφαλείας. Αυτό δεν το σκέφτεται κανένας;
Έχετε άλλα σχέδια για το μέλλον;
Αυτή τη στιγμή έχω δώσει την ενέργειά μου, τη φαντασία μου, τον εαυτό μου σε αυτήν την παραγωγή, σε αυτά τα ζώα. Τα έχω αγαπήσει, προσπαθώ να τα γνωρίσω και είμαι στις πρόβες μου. Αυτή τη στιγμή έχω επιλέξει να μην έχω τίποτα άλλο. Υπάρχουν σχέδια-πλάνα στο μυαλό μου, αλλά αυτή τη στιγμή έχω συγκεντρωθεί σε αυτήν μου την προσπάθεια, η οποία θέλω να είναι το καλύτερο. Τώρα είμαι στη διαδικασία που προετοιμάζω ένα πολύ καλό “τραπέζι” για να καλέσω το καλοκαίρι τους φίλους μου. Θέλω να είναι το ωραιότερο τραπέζι που έχουν κάτσει. Θέλω να είναι το ωραιότερο κάλεσμα, να τους προσφέρω ό,τι καλύτερο έχω.